Dodatkowe zastrzeżenia umowne:
- zadatek,
- umowne prawo odstąpienia,
- odstępne,
- kara umowna.
Rola zadatku
Zadatek to rzecz lub co w praktyce częściej się zdarza – określona kwota pieniężna dawana przez jedną ze stron drugiej stronie przy zawieraniu umowy. Jeśli strony nie określą jaką rolę ma spełniać zadatek, uznaje się że jest on formą odszkodowania, na wypadek gdy umowa zawarta między stronami nie została wykonana.
Porównaj: Kiedy warto zastrzec w umowie zadatek?
Kiedy warto zastrzec zadatek?
Zadatek wzmacnia pozycję strony, która bardziej dąży do wykonania umowy, bowiem w przypadku niewykonania umowy przez drugą stronę, osoba, która wręczyła zadatek może dochodzić wykonania umowy albo domagać się zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
W przypadku jednak, gdy zachodzi nieważność umowy, zastrzeżenie zadatku, stanowiącego integralną część umowy, również poczytuje się za nieważne.
Umowne prawo odstąpienia
W każdym przypadku, gdy strony zawarły umowę muszą postępować w myśl zasady pacta sunt servanda, oznaczającej, że strony zawartą umowę muszą wykonać, a rozwiązanie umowy bez zgody drugiej strony nie jest możliwe. Jedynie w przypadku wprowadzenia do umowy zapisu ustanawiającego dla jednej albo obu stron możliwość odstąpienia od umowy – z prawa tego można skorzystać. Zastrzeżenie o odstąpienia powinno zawierać termin w ciągu, którego od umowy można odstąpić. Dopiero dodanie takiego zastrzeżenia umożliwia odstąpienie od umowy w umówionym czasie. W przypadku odstąpienia uznaje się, że umowa w ogóle nie została zawarta. Oznacza to, że strony muszą zwrócić sobie to co świadczyły w stanie niezmienionym.
Mimo, iż zakaz zastrzeżenia prawa odstąpienia w umowie przenoszącej własność nieruchomości nie wynika z przepisów, orzecznictwo sądowe takie zastrzeżenie uznaje za niedopuszczalne.
Polecamy serwis Zakładam firmę
Odstępne
Strony mogą się umówić, że odstąpienie od umowy będzie możliwe dla jednej bądź każdej ze stron, jeśli nastąpi jednocześnie z zapłatą określonej sumy pieniężnej czyli odstępnego. Zastrzeżenie w umowie odstępnego spowoduje, że strona, która zamierza odstąpić od umowy będzie zmuszona dodatkowo zapłacić kwoty odstępnego..
Kara umowna
Karę umowną również można zastrzec w umowie. Jest to określona suma stanowiąca odszkodowanie, zastrzeżone na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Kara umowna należy się w określonej w umowie wysokości bez względu na wysokość faktycznie poniesionej szkody. Strony mogą dodatkowo postanowić w umowie o możliwości żądania odszkodowania uzupełniającego, jeśli wysokość kary umownej nie pokrywa w pełni szkody. Jednak w braku tego zastrzeżenia uznaje, się że żądanie dodatkowego odszkodowania przewyższającego wysokość kary umownej nie jest możliwe. Kara umowną zastrzec można tylko w przypadku zobowiązania o charakterze niepieniężnym.