Dysponowanie zyskiem
O zysku można mówić, jeżeli sprawozdanie finansowe wykaże nadwyżkę aktywów nad pasywami, czyli gdy łączna wartość praw majątkowych przewyższy sumę kapitału spółki plus sumę zobowiązań spółki. Chodzi tutaj o zobowiązania wymagalne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego. Różnica ta jest dochodem spółki za określony rok obrotowy wyznaczony w umowie spółki.
Jeżeli od dochodów spółki odejmiemy podatek dochodowy to otrzymamy zysk netto, który można przeznaczyć do podziału między wspólników. Uchwałę o podziale zysku netto podejmują wspólnicy, ale w umowie spółki może być do tego upoważniona Rada Nadzorcza, wspólnik, osoba trzecia- w każdym razie nie może to być zarząd.
Przeczytaj również: Kiedy spółki z o.o. nie reprezentuje zarząd?
Wspólnicy mogą swobodnie dysponować zyskiem netto, muszą oni zdecydować czy przeznaczyć na wypłaty z zysku, czy też przeznaczyć na inne cele. Jeżeli umowa nie wyłącza zysku do podziału, wspólnicy nie mogą przeznaczyć go na inne cele – zgodnie z orzecznictwem sądowym byłoby to nieodpłatne świadczenie na rzecz wspólników.
Porozmawiaj o tym naszym FORUM!
Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na nasz Newsletter!
Dywidenda
Jeżeli w umowie spółki wskazano jaki procent zysku przeznacza się na wypłaty dywidendy, to z chwilą zatwierdzenia sprawozdania finansowego, wspólnikom przysługuje roszczenie o wypłatę dywidendy. Jeżeli Walne Zgromadzenie podejmie uchwałę o ustaleniu wysokości dywidendy to wspólnikom przysługuje roszczenie dopiero wtedy gdy określili tą wysokość uchwałą. Jeżeli natomiast terminu nie określono, to wypłata powinna nastąpić niezwłocznie- czyli trzy miesiące od podjęcia uchwały. Jeżeli umowa spółki dopuszcza wypłatę dywidendy w naturze to można ją tak wypłacać o ile w umowie wyraźnie to dopuszczono.
Dywidendę można zwiększać o środki zgromadzone na funduszu celowym o ile tworząc ten fundusz wspólnicy nie określili wyłącznego celu na jaki środki z tego funduszu mogą być przeznaczone, oraz o środki z zysków netto nie wypłacone za lata ubiegłe, które stanowią osobną pozycję w bilansie spółki.
Dywidendę można wypłacać również zaliczkowo, gdy:
1. za poprzedni rok obrotowy spółka osiągnęła dochód;
2. zaliczkę można wypłacić w wysokości połowy osiągniętego zysku za rok bieżący powiększoną o niewypłaconą dywidendę z lat ubiegłych lub pomniejszoną o straty z lat ubiegłych;
3. gdy spółka posiada własne środki obrotowe (nie można np. zaciągać kredytu na wypłatę dywidendy);
4. wyniki finansowe dają gwarancję, że dywidenda za rok bieżący będzie wypłacona.
Jeśli zaliczka zostanie wypłacona, a spółka zanotuje stratę, to wspólnicy będą zobowiązani do zwrotu zaliczki.
Co to jest dywidenda uprzywilejowana?
Istnieje również w kodeksie spółek handlowych pojęcie dywidendy uprzywilejowanej, która daje uprawnienie do otrzymania zwiększonej o 50% dywidendy. Nie daje ona jednak prawa do otrzymania jej z pierwszeństwem przed innymi wspólnikami. Może to nastąpić, jeżeli określone udziały lub wspólnicy są do tego dodatkowo uprzywilejowani, przy czym uprzywilejowanie to może przejść w drodze sukcesji syngularnej lub generalnej na następców prawnych.
Polecamy serwis Windykacja
Bezprawne wypłaty dywidendy - można o nich mówić, gdy zostaną dokonane bez podstawy prawnej. Zakazane są przesunięcia majątkowe między wspólnikami, a spółką oraz między spółką a osobami trzecimi. W przypadku takiej wypłaty wspólnik lub osoba trzecia jest odpowiedzialna solidarnie z członkiem zarządu, który dopuścił się takiej wypłaty, za jej zwrot. Spółka ani umową, ani późniejszą uchwałą nie może zwolnić od zwrotu osób, które otrzymały bezprawną wypłatę. Wspólnicy którzy otrzymali taką wypłatę, też odpowiadają za jej zwrot.
Za wypłatę dywidendy solidarnie odpowiadają członkowie zarządu, którzy wiedząc o bezprawnej wypłacie nie sprzeciwili się jej dokonaniu. Jeżeli nie da się wyegzekwować zwrotu wszyscy wspólnicy odpowiadają solidarnie, proporcjonalnie do posiadanych udziałów. Wynika to stąd, że każdy wspólnik ma dostęp do sprawozdania finansowego spółki i do sprawozdania Rady Nadzorczej składanych na Zgromadzeniu Wspólników, a ponadto każdy wspólnik jest uprawiony do złożenia do sądu pozwu o zwrot bezpodstawnie dokonanych wypłat przeciwko wspólnikowi jak i członkowi zarządu, który spowodował takie wypłaty lub się im nie sprzeciwił.
Autorka artykułu jest prawnikiem, specjalistą w zakresie prawa prasowego, gospodarczego, autorskiego oraz własności przemysłowej - kancelaria@mbrzozowska.pl, www.mbrzozowska.pl