Prawo poboru traktowane jest jako przywilej dotychczasowych akcjonariuszy wobec spółki w trybie subskrypcji zamkniętej, w przypadku gdy nie zostało ono wyłączone. Akcjonariusz, któremu przyznano prawo poboru nabywa akcje bezpośrednio poprzez wniesienie wkładów pieniężnych bądź niepieniężnych, które precyzuje uchwała walnego zgromadzenia. W przypadku, gdy akcjonariusz został pozbawiony prawa poboru nabycie akcji następuje pośrednio poprzez subemitenta.
Pozbawienie akcjonariusza prawa poboru
Pozbawienie takiego prawa następuje w drodze uchwały walnego zgromadzenia podjętego większością 4/5 głosów, które jest możliwe, gdy przemawia za tym interes spółki. Spółka może w swoim interesie starać się o utrzymanie swojej dotychczasowej struktury, umożliwiając dokonanie subskrypcji prywatnej przez przystąpienie do niej nowego inwestora. Pozbawienie takiego prawa znajduje uregulowanie w art. 433 § 2 kodeksu spółek handlowych, który zastrzega wymóg pisemności przy przedstawianiu przez zarząd opinii dla walnego zgromadzenia.
Zobacz: Co to jest prawo poboru?
Możliwość pozbawienia akcjonariusza prawa poboru w innym trybie
Uchwałą walnego zgromadzenia można pozbawić akcjonariusza prawa poboru. Jednakże można w niej zaznaczyć, iż nowe akcje zostaną objęte przez subemitenta, gdy prawo poboru przyznane akcjonariuszom nie obejmuje już części lub wszystkich oferowanych akcji. Subemitentem jest instytucja finansowa, określona w art. 4 § 1 pkt. 7 kodeksu spółek handlowych (np. bank lub fundusz inwestycyjny). Może ona nabyć akcje jedynie poprzez wkłady pieniężne do spółki. Instytucja finansowa nabywa nowe akcje zgodnie z zasadami prawa poboru ustalonymi w uchwale walnego zgromadzenia z obowiązkiem oferowania ich dotychczasowym akcjonariuszom.
Subemisja akcji
Subemisja określana jest jako podemisja akcji dokonywana przez inny podmiot. Subemitent zawiera umowę o subemisję akcji spółki, która podlega rozpatrzeniu przez walne zgromadzenie na wniosek zarządu, który musi zatwierdzić rada nadzorcza. Ważność umowy subemisji wymaga zgody walnego zgromadzenia. W przypadku, gdy umowa zostanie zawarta bez wymaganej zgody, osoby odpowiedzialne za jej zawarcie mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności odszkodowawczej i organizacyjnej.
Subemisja akcji to inaczej objęcie nowych akcji przez inny podmiot niż akcjonariusze. Dokonywana jest na podstawie umowy ze spółką, gdzie jedną stroną, jest spółka a drugą sumemitent, czyli instytucja finansowa taka jak: bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub powierniczych, narodowy fundusz inwestycyjny, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, fundusz powierniczy, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Zobacz również: Subskrypcja akcji