Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. z wyjątkiem przepisów dotyczących dochodów zagranicznych spółek kontrolowanych – te wejdą w życie pierwszego dnia czwartego miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia ustawy. Jeżeli zatem ustawa zostanie ogłoszona jeszcze we wrześniu 2014 r., to regulacje CFC zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2015 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi, podatnicy podatku dochodowego będą obowiązani stosować regulacje CFC począwszy od roku podatkowego zagranicznej spółki, który rozpocznie się nie wcześniej niż z dniem wejścia w życie tych przepisów.
Wprowadzone przepisy mają na celu zwalczanie szkodliwej konkurencji ze strony części państw, przede wszystkim tzw. rajów podatkowych, oraz przeciwdziałanie odraczaniu lub unikaniu opodatkowania przy wykorzystaniu mechanizmu przesuwania dochodów do spółek zależnych zlokalizowanych w krajach o preferencyjnych systemach podatkowych.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Istota opodatkowania CFC sprowadza się do obowiązku uwzględniania w podstawie opodatkowania rezydenta krajowego (osoby fizycznej lub podatnika podatku dochodowego od osób prawnych) dochodów kontrolowanych podmiotów zagranicznych mających siedzibę lub zarząd w kraju o niższym niż obowiązujący w państwie rezydencji podmiotu dominującego poziomie opodatkowania.
Ustawa uznaje za zagraniczną spółkę kontrolowaną spółkę zagraniczną:
- której siedziba lub zarząd znajduje się w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową,
- której siedziba lub zarząd znajduje się w kraju, z którym Polska lub Unia Europejska nie zawarły umowy dającej podstawę do uzyskania informacji podatkowych (np. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania),
- spełniającą łącznie określone w ustawie warunki:
- podatnik posiada w spółce nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 30 dni co najmniej 25% udziałów w kapitale lub 25% praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących lub 25% udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach;
- co najmniej 50% przychodów tej spółki osiągniętych w roku podatkowym, pochodzi z dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych, przychodów ze zbycia udziałów (akcji), wierzytelności, odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, poręczeń i gwarancji, a także przychodów z praw autorskich, praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, a także zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych;
- co najmniej jeden rodzaj przychodów, o których mowa powyżej, podlega w państwie jej siedziby lub zarządu opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego obowiązującej w tym państwie niższej o co najmniej 25% od stawki 19% (graniczną stawką stanie się więc 14,25%) lub zwolnieniu lub wyłączeniu z opodatkowania podatkiem dochodowym w tym państwie.
Zobacz również: Planowane zmiany w zakładaniu spółek z o.o. w 2015 roku
Polscy podatnicy będą mieć obowiązek prowadzenia rejestru zagranicznych spółek kontrolowanych i ewidencjonowania zdarzeń z nią związanych. Dochód osiągnięty przez zagraniczną spółkę kontrolowaną będzie zwiększać podstawę opodatkowania krajowych podatników – niezależnie od tego, że będą to dwa osobne podmioty. Od podatku dochodowego, obliczonego według stawki 19%, podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia zagranicznego podatku zagranicznej spółki kontrolowanej (proporcjonalnie do udziału podatnika w zysku tej spółki).
Mechanizm CFC nie będzie miał zastosowania w przypadku, gdy przychody zagranicznej spółki kontrolowanej nie przekroczą w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 250 000 euro lub gdy zagraniczna spółka kontrolowana będzie prowadzić rzeczywistą działalność gospodarczą na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo należące do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym będzie ona podlegać opodatkowaniu od całości swoich dochodów, i jej dochód nie będzie przekraczać 10% przychodów osiągniętych z tytułu prowadzonej rzeczywistej działalności gospodarczej w tym państwie (pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy zawartej przez Polskę lub UE), a także wówczas, gdy zagraniczna spółka kontrolowana, podlegająca opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, będzie prowadzić w tym państwie rzeczywistą działalność gospodarczą.
Ustawa wskazuje kryteria, które należy brać pod uwagę przy ocenie, czy zagraniczna spółka kontrolowana prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, do których należą: związek zarejestrowania zagranicznej spółki kontrolowanej z istnieniem przedsiębiorstwa, w ramach którego ta spółka wykonuje faktycznie czynności stanowiące działalność gospodarczą; tworzenie przez CFC struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych; istnienie współmierności między zakresem działalności prowadzonej przez CFC a faktycznie posiadanym przez tę spółkę lokalem, personelem lub wyposażeniem.
Praktyczne konsekwencje wprowadzonych regulacji uzależnione będą w znacznym stopniu od ich interpretacji przez organy podatkowe. Niemniej jednak już na tym etapie warto przeprowadzić analizę struktury grupy kapitałowej z perspektywy występowania w grupie spółek o statusie zagranicznych spółek kontrolowanych w rozumieniu nowych przepisów i ewentualnie rozważyć jej modyfikację.
Na marginesie należy wskazać, że regulacje podobne do wprowadzonej w omawianej nowelizacji posiada szereg państw członkowskich UE, takich jak Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Szwecja, Dania, Finlandia, Portugalia, Hiszpania, Węgry, Włochy, Estonia, jak również państwa pozaeuropejskie, takie jak USA, Kanada, Japonia, Nowa Zelandia, Indonezja, Meksyk, RPA, Południowa Korea, Argentyna, Brazylia, Izrael, Turcja, Chiny.
Zobacz też: Europejska spółka jednoosobowa - nowy twór prawa handlowego
Autor: Aneta Liszewska – aplikant radcowski