Kodeks spółek handlowych reguluje możliwość dokonania przekształceń spółek handlowych. Ponadto istnieje również możliwość przekształcenia się osoby fizycznej będącej przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową. Należy jednak pamiętać, iż przekształcenia nie mogą dokonać spółki w likwidacji bądź spółki, które ogłosiły upadłość. Dodatkowym odstępstwem jest niemożność przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną.
Przejęcie praw i obowiązków
Spółka przekształcona powstaje z chwilą wpisu do rejestru, w tej sytuacji sąd rejestrowy wykreśli spółkę przekształcaną. W wyniku przekształcenia wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej przechodzą z mocy prawa na spółkę przekształconą. Oznacza to, że w wyniku przekształcenia spółka przekształcona nie traci swej podmiotowości prawnej. Istnieje ona nadal, tylko w innej formie prawnej, będąc zgodnie z zasadą kontynuacji podmiotem tych samych praw i obowiązków, co spółka przekształcana (wyr. WSA w Rzeszowie, I SA/Rz 200/08). W związku z tym, wszelkie umowy zawierane uprzednio przez spółkę przekształcaną nie wymagają rozwiązania ani sporządzania do nich stosownych aneksów. Skutkiem dokonania przekształcenia jest również fakt, że wszystkie prawa rzeczowe, w tym własność nieruchomości, użytkowanie czy hipoteka, od momentu rejestracji przysługują spółce przekształconej.
Zadaj pytanie na naszym FORUM!!!
Przejście praw na udziałach
Art. 553 § 3 kodeksu spółek handlowych reguluje kwestię przejścia praw udziałowych wspólników na spółkę przekształconą. O ile w przypadku sukcesji innych praw i obowiązków dochodzi do automatycznego ich przeniesienia, o tyle w przypadku udziałów konieczne jest uczestnictwo wspólników w procesie przekształcania. Warunkiem koniecznym do kontynuacji członkostwa jest złożenie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej. Oznacza to, że przejście prawa udziałowego stanowi wyraz woli wspólnika i nie następuje z mocy prawa. Konstrukcja przepisów dotyczących spółek kapitałowych jest dość skomplikowana i w niektórych sytuacjach nie przyzwala na przejście praw udziałowych.
Skutki organizacyjne
Przekształcenie spółki wywołuje również skutki w sferze organizacji. Co do zasady Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) nie przechodzi nigdy na inny podmiot. Wyjątkiem są procedury przekształcania spółek cywilnych w spółki handlowe oraz spółek handlowych w inne spółki handlowe. Oznacza to, że po przekształceniu numery identyfikacyjne nie będą musiały być zmieniane. Jednakże inaczej przedstawia się sytuacja w kwestii numerów rejestrowych. Każdy podmiot gospodarczy ma bowiem inny numer REGON (numer identyfikacyjny podmiotów gospodarki narodowej) wobec tego w wyniku przekształcenia powstaje nowy podmiot, a poprzedni ulega wykreśleniu z rejestru. W takiej sytuacji nadawany jest nowy numer.
Ponadto następują istotne zmiany w sferze dotyczącej prawa pracy, bowiem zgodnie z art. 231 kodeksu pracy, spółka przekształcona staje się stroną dotychczasowych stosunków pracy i wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki poprzedniej spółki, czyli poprzedniego pracodawcy. Oznacza to, że nowy pracodawca zobowiązany jest do poinformowania pracowników o zaistniałej sytuacji i o zmianach w stosunkach pracy.
Zobacz: Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową