Ile razy zdarzyło nam się wykonać polecenia, których nie rozumieliśmy? Ile razy nie odważyliśmy się zadać pytania, tylko dlatego, że nie chcieliśmy wyjść na ignorantów lub laików. Ile razy w końcu zgodziliśmy się z czyimś zdaniem, mimo świadomości, że osoba ta nie ma racji? Jeśli takie sytuacje zdarzają się nam często, oznacza to, że brak nam pewności siebie. Na szczęście można nad tym pracować, bo asertywność jest umiejętnością nabytą.
Co to jest asertywność?
Czym jest asertywność? Głównie utożsamiana jest z prawem do odmowy, do ochrony pewnych, ustalanych indywidualnie, nieprzekraczalnych granic. Bardzo często zdarza się, że główny nacisk jest kładziony właśnie na te dwa uprawnienia, a pomijany jest fakt, że wszelkie nasze działania muszą się odbywać z poszanowaniem praw innych.
„Być asertywnym” oznacza domaganie się poszanowania i uznania naszych praw w ten sposób, by nie zostały przy tym naruszone prawa innych ludzi. Wyrażanie naszych uczuć, emocji, życzeń, opinii, a także postaw powinno następować w sposób bezpośredni, stanowczy i uczciwy, z równoczesnym poszanowaniem identycznych praw innych osób. „Być asertywnym” znaczy posiadać i wyrażać własne zdanie bez zachowań agresywnych.
Polecamy serwis Korespondencja w biznesie
Nasze prawa
Aby skutecznie bronić swoich praw, musimy najpierw wiedzieć, jakie one są. Każdy z nas ma prawo do:
- własnych przekonań, poglądów, systemu wartości,
- własnego zdania a także jego zmiany,
- popełnienia błędów, nieznajomości i niezrozumienia pewnych zagadnień,
- prawo do wyrażania emocji (zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych; każdy ma prawo być smutny, zły, czy wesoły),
- prawo do ponoszenia konsekwencji za własne decyzje,
- prawo do domagania się od innych poszanowania naszych praw,
- prawo do odmowy, do powiedzenia „nie” w uzasadnionych przypadkach.
Inną grupą są tzw. prawa „pracownika”. Nie jest to lista zamknięta, podobnie jak podana wyżej lista „praw podstawowych”.
Oto przykładowe uprawnienia związane z wykonywaniem pracy zawodowej:
- prawo do znajomości zadań i celów,
- prawo do popełniania błędów,
- prawo do odmowy wykonania polecenia w uzasadnionych przypadkach,
- prawo do znajomości oceny naszej pracy przez pracodawcę,
- prawo doboru współpracowników,
- prawo do podejmowania decyzji związanych ze stanowiskiem pracy.
Przeczytaj także: Jak radzić sobie z zapamiętywaniem?
Jak nad sobą pracować?
Na różnego rodzaju szkoleniach proponuje się jego uczestnikom, aby zmienili swoje przekonania i system wartości. Weryfikacja poglądów co do przysługujących nam praw i praw innych osób ma zmienić nasze zachowanie i dodać nam pewności siebie. Wydaje się jednak, że dużo lepsze wyniki można osiągnąć zaczynając od zmiany zachowania i obserwacji reakcji otoczenia na tą zmianę. Dobrą metodą jest przyjęcie, że niektórzy nie znają naszych praw, więc musimy je zamanifestować, a następnie nauczyć innych, jak je respektować. Oczywiście musi to nastąpić z poszanowaniem ich własnych praw, bez agresji. W praktyce sprowadza się to do tego, że należy pokazać ludziom jak chcemy by nas traktowali.
Karolina Zaborska