Decyzja dotycząca powierzenie praktykantowi samochodu w celach służbowych wymaga podjęcia stosownych czynności prawnych. Przede wszystkim należy mieć na względzie, iż praktykanci zazwyczaj nie są zatrudniani na podstawie umowy o pracę, często wykonują swoje obowiązki nieodpłatnie bądź na podstawie umów cywilnoprawnych. Wobec tego zastosowania nie znajdą przepisy kodeksu pracy, a jedynie regulacje kodeksu cywilnego. W przypadku powierzenia przez pracodawcę samochodu w celach służbowych należy pamiętać, że praktykant nie będzie ponosił odpowiedzialności materialnej za nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych i poniesioną przez pracodawcę z tego tytułu szkodę (art. 114 k.p.). Nie będą miały również zastosowania regulacje dotyczące odpowiedzialności pracownika za mienie powierzone (art. 124 k.p.).
Jaką umowę zastosować?
Aby pracodawca otrzymał swego rodzaju zabezpieczenie w przypadku nienależytego eksploatowania powierzonego praktykantowi samochodu powinien zawrzeć z praktykantem umowę cywilnoprawną. Najbardziej odpowiednią w tym przypadku będzie umowa użyczenia, określona w przepisach kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 710 k.c. przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia jako umowa nieodpłatna jest zawierana w celu pomocy osobie, która daną rzecz użycza, wobec tego biorący nie jest upoważniony do pobierania pożytków z przedmiotu umowy. Taki rodzaj umowy wydaje się być odpowiedni w stosunkach między pracodawcą a praktykantem. Do zawarcia umowy konieczne jest wydanie przedmiotu, bowiem do czasu niewydania przedmiotu umowy, jest ona bezskuteczna. Ponadto umowa użyczenia nie wymaga zachowania szczególnej formy, wobec czego może być zawarta również w sposób dorozumiany i zawierać szereg postanowień. Strony umowy mają w tym zakresie pełną swobodę.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!!!
Odpowiedzialność praktykanta
W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego rodzaj przedmiotu użyczenia determinuje o sposobie jego używania. Biorący przedmiot (samochód) praktykant powinien korzystać z rzeczy w sposób odpowiadający jego właściwościom i przeznaczeniu. Naruszenie postanowień umownych dotyczących sposobu używania może rodzić odpowiedzialność po stronie biorącego za utratę lub uszkodzenie rzeczy. Zgodnie z art. 712 § 2 k.c. biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej bez zgody użyczającego. Taka możliwość może zostać jedynie określona postanowieniami umownymi. W odniesieniu do samochodu jako przedmiotu umowy praktykant nie ma uprawnień do dokonywania w nim jakichkolwiek zmian, nawet jeżeli zmiany prowadziłyby do ulepszenia. Zgoda na wprowadzenie zmian może być ujęta jedynie w umowie i na tej podstawie biorący przedmiot może dokonywać zmian.
Na podstawie regulacji art. 714 k.c. praktykant ponosi odpowiedzialności za przypadkową utratę bądź uszkodzenie samochodu, jeżeli używa go w sposób niezgodny z postanowieniami umowy albo jego właściwościami bądź przeznaczeniem. Jednakże ciężar udowodnienia odpowiedzialności praktykanta będzie spoczywał na pracodawcy.
Zobacz również: Czy pracownik może nie zgodzić się na wypowiedzenie zmieniające?