Portale społecznościowe
Regulacje prawa autorskiego nie do końca nadążają za rozwojem techniki oraz wszelkich narzędzi, które oferuje internet. Duży problem może stanowić gwałtowny rozwój portali społecznościowych.
Ich powstanie i wzrost w zasadzie tylko pogłębił rewolucję, jaką internet wywołał w zakresie ochrony prawnej autorów. Istnienie portali społecznościowych to dodatkowe źródło szybkiego rozpowszechnienia utworów (muzyki, zdjęć, filmów). Rozpowszechniania w tempie iście ekspresowym, czego przykładem mogą być historie nieznanych muzyków, których teledyski w ciągu niecałego miesiąca, dzięki portalom społecznościowym, może obejrzeć kilka milionów osób z całego świata. W takich sytuacjach portale społecznościowe są idealnym miejscem na spopularyzowanie danego utworu wśród znajomych i rzeszy nieznanych sobie osób. Wystarczy dany utwór umieścić na własnym „wall-u”, czyli profilu, wrzucić link na profil znajomego, czy do jednej z ogólnodostępnych aplikacji.
Zobacz: Kradzież praw autorskich w internecie
Łamanie praw autorskich
Mnogość możliwość rozpowszechniania to jednak także mnogość możliwości naruszenia czyichś praw. Wyobraźmy sobie sytuację, w której jeden z użytkowników portalu społecznościowego zauroczony zdjęciem znalezionym w internetowej galerii jednego z artystów, kopiuje plik i wrzuca go na swój profil, udostępniając innym użytkownikom.
Działając w taki sposób może nieświadomie narazić się nie tylko na roszczenia autora, lecz także również na sankcje karne. Taka sytuacja może podpadać pod treść art. 116 Prawa autorskiego, zgodnie z którym kto rozpowszechnia cudzy utwór bez zgody autora lub wbrew jej warunkom podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności a nawet karze pozbawienia wolności do 3 lat.
Dozwolony użytek
Korzystanie z dobrodziejstw, jakie oferuje nam internet oraz portale społecznościowe, daje jednak instytucja tzw. dozwolonego użytku prywatnego. Dzięki niej korzystając z portali społecznościowych możemy w pewnej mierze rozpowszechniać utwory podlegające ochronie prawnoautorskiej bez zgody samego autora.
Zobacz: Jak korzystać z prawa przedruku w internecie?
Zgodnie z art. 23 Prawa autorskiego i praw pokrewnych bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Zgodnie z art. 23 par. 2 zakres takiego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku osobistym (krewnych, powinowatych czy znajomych).
Korzystanie z dozwolonego użytku dotyczy jednak utworów rozpowszechnionych, czyli udostępnionych publicznie (udostępnionym w internecie za zgodą autora). Ponadto dozwolony użytek może zaistnieć tylko w przypadku ograniczonego kręgu osób (art. 23 par. 2 Prawa autorskiego). Z punktu widzenia portalu społecznościowego może mieć to szalenie istotne znaczenie. Jeżeli bowiem rozpowszechniony w sieci utwór (np. teledysk) udostępnimy na naszym profilu, który jest dostępnym dla nieograniczonej liczby innych użytkowników, o dozwolonym użytku nie może być mowy. W przypadku jednak, jeżeli zamieszczane przez nas posty może zobaczyć jedynie grono osób, które są naszymi znajomymi, wtedy zachodzą przesłanki dozwolonego użytku.