Zgodnie z art. 36 ustawy prawo autorskie, autorskie prawa majątkowe przestają być chronione po upływie siedemdziesięciu lat od śmierci twórcy.
Jak liczyć?
Czym jest dozwolony użytek osobisty?
Czas trwania autorskich praw majątkowych liczymy w latach pełnych następujących po roku, w którym nastąpiła śmierć twórcy lub rozpowszechnienie albo ustalenie utworu.
Twórca umarł w 2000 roku. Autorskie prawa majątkowe wygasną w roku 2071, ponieważ zaczynamy liczyć od roku 2001.
Co, jeśli mamy do czynienia z utworem współautorskim? Prawa autorskie majątkowe do takich utworów wygasają po siedemdziesięciu latach od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych. Oznacza to, że dopiero śmierć ostatniego ze wszystkich współtwórców będzie momentem, od którego zaczyna biec termin siedemdziesięciu lat.
Prawa autorskie do piosenki ma trzech współtwórców. Jeden umarł w 1999 roku, drugi w 2005, trzeci w 2013. Prawa autorskie majątkowe wygasną dopiero w 2084 roku (2014+70 lat).
Dla okresu ochrony praw autorskich majątkowych, nie ma znaczenia rodzaj ani forma dzieła. Regulacja dotyczy więc utworów z zakresu wzornictwa przemysłowego, projektów, utworów fotograficznych, programów komputerowych i wielu innych.
Jeżeli twórca utworu nie jest znany i nie ujawnił swojej tożsamości, termin liczy się od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu, czyli udostępnienia go publicznie.
Książka została wydana w roku 2009 pod pseudonimem, który nie pozwala zidentyfikować twórcy . Autorskie prawa majątkowe wygasną w 2080 roku.
W sytuacji, gdy utwór rozpowszechniany jest w odcinkach, fragmentach lub kawałkach, czas ochrony będzie obliczany dla każdej z części z osobna.
Porozmawiaj o tym na naszym forum!
Gdy prawa do utworu przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórcy (np. w przypadku encyklopedii ma je wydawca), termin biegnie od daty rozpowszechnienia utworu, a jeżeli utwór nie został rozpowszechniony, od daty jego ustalenia.
Roszczenia twórcy za naruszenie praw autorskich
Jeśli chodzi o utwory audiowizualne, siedemdziesiąt lat będziemy liczyć od śmierci najpóźniej zmarłego głównego reżysera, autora scenariusza, autora dialogów albo kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego.
Warto zaznaczyć, że czym innym jest przedawnienie roszczeń przysługujących twórcy za naruszenie jego praw autorskich. Jeżeli do naruszenia doszło przed upływem okresu ochrony (za życia lub w ciągu siedemdziesięciu lat od śmierci twórcy), roszczeń można dochodzić nawet po wygaśnięciu autorskich praw majątkowych.
Do naruszenia autorskich praw majątkowych doszło w roku 2011. Twórca umarł w 1941 roku, więc autorskie prawa majątkowe wygasły w 2012. Nadal można jednak dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia praw autorskich, ponieważ miało ono miejsce przed wygaśnięciem praw, a termin przedawnienia jeszcze nie minął.