Dni wolne na opiekę nad dzieckiem
Analiza przepisów kodeksu pracy prowadzi do kilku wniosków.
Po pierwsze, uprawnienie przysługuje pracownikowi - a więc mając na względzie zasadę równouprawnienia w zatrudnieniu - zarówno kobiecie, jak i mężczyźnie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Jednakże zgodnie z brzmieniem art. 1891 kodeksu pracy, jeśli oboje rodzice lub opiekunowie są zatrudnieni, ze zwolnienia może korzystać wyłącznie jedno z nich. Ze zwolnienia pracownik może jednak skorzystać jednorazowo lub dwukrotnie po jednym dniu.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Po drugie, warunkiem nabycia uprawnienia do dni wolnych jest fakt wychowywania przez pracownika przynajmniej jednego dziecka w wieku do lat 14. Prawo przysługuje również w roku, w którym dziecko kończy 14 rok życia, ale okres, w którym można z niego skorzystać, kończy się w dniu 14 urodzin dziecka. Prawo do tego zwolnienia nie jest zależne od tego, czy dziecko ma zapewnioną opiekę innej osoby, i przysługuje nawet w przypadku gdy jedno z rodziców lub opiekunów nie pracuje.
Po trzecie, wymiar zwolnienia od dni wolnych wynosi dwa dni w ciągu roku kalendarzowego niezależnie od liczby dzieci pozostających na wychowaniu.
Po czwarte, ponieważ ustawodawca posłużył się zwrotem „w ciągu roku kalendarzowego” przyjąć należy, iż prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia pracownik uzyskuje od nowa w każdym roku kalendarzowym, a tym samym niewykorzystanie zwolnienia w danym roku kalendarzowym nie uprawnia do wykorzystania takich dni w latach kolejnych. Nie stosujemy tutaj bowiem reguły dotyczącej przejścia niewykorzystanego uprawnienia na kolejny rok kalendarzowy. Pracownikowi, który nie skorzystał przysługującego mu uprawnienia nie przysługuje ekwiwalent pieniężny.
Zobacz: Prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy
Po piąte, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy (§ 5 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy Dz. U. z 1996 r., nr 62, poz. 289 z późn. zm.).
Zobacz: Wymiar urlopu wypoczynkowego w kodeksie pracy to ustawowe minimum