Zgodnie z artykułem 417 § 1 Kodeksu cywilnego za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Dodatkowo odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez niegodne z prawem działanie lun zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej mogą ponieść też inne podmioty, bowiem na mocy artykułu 417 § 1 Kodeksu cywilnego jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa. Także Konstytucja w artykule 77 przewiduje, że każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została mu wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej.
Odpowiedzialność wyżej wskazanych podmiotów dotyczy szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Oznacza, to że odpowiedzialność wskazanych podmiotów dotyczy jedynie działań lub zaniechań. Zatem szkodę może spowodować zarówno działanie jak i zaniechanie (brak działania w sytuacji gdy było ono konieczne czy uzasadnione). Istotną kwestią jest również to, że te działania lub zaniechania mieszczą się w ramach władzy tj. polegają na wykonywaniu funkcji władczych w ramach realizacji zadań władzy publicznej. Nie oznacza to, iż Skarb Państwa czy jednostki samorządu terytorialnego uwolnią się od odpowiedzialności w sytuacji gdy wyrządziły szkodę, ale nie „przy wykonywaniu” władzy – przykładowo w takiej sytuacji mogą odpowiadać jak osoby prawne.
Porównaj: Kto odpowiada za szkodę wyrządzoną przez organ osoby prawnej
Kto ponosi odpowiedzialność:
- Skarb Państwa lub
- jednostka samorządu terytorialnego lub
- inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa
- wykonawca i jednostka samorządu terytorialnego (albo Skarb Państwa) solidarnie, o ile wykonanie zadania z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej.
Polecamy serwis: Mała firma
Kto może dochodzić roszczeń?
Każdy kto stał się poszkodowany przez władzę publiczną może dochodzić swoich roszczeń przez sądem. Z roszczeniem wystąpić mogą zatem:
- osoby fizyczne,
- osoby prawne (spółki z ograniczoną odpowiedzialności, spółki akcyjne, które uzyskują osobowość z chwilą wpisu do rejestru),
- jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznała zdolność prawną (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, czy też spółki z ograniczoną odpowiedzialności i spółki akcyjne w organizacji).