Będąc menedżerem zespołu, warto zdecydować się na samodzielne działania rozwojowe względem podległych pracowników. Bywa to niekiedy trudne, gdyż wymaga wyraźnego oddzielenia roli egzekwującego kierownika, który ma wszelkie prerogatywy wynikające z pozycji w firmie, od coacha czy trenera, który ma zachęcać do błądzenia, sprawdzania w praktyce nowych rozwiązań i przyjmowania konstruktywnej krytyki. Nie wszystkim menedżerom udaje się żonglować na co dzień tymi dwiema rolami, ale tym, którzy podejmują to wyzwanie, zwraca się ono z nawiązką, w postaci efektywnego, zmotywowanego zespołu.
Po wykonaniu precyzyjnej analizy luk kompetencyjnych i zaplanowaniu cyklów rozwojowych poszczególnych członków zespołu można zastanowić się nad tym, jakie metody rozwojowe, z szerokiego wachlarza dostępnych, należy zastosować, aby uzyskać najlepsze rezultaty edukacyjne. Poniżej znajduje się kilka sugestii co do poszczególnych metod i ich zastosowania.
Szkolenia grupowe i indywidualne
Szkoleniem nazywamy moment, kiedy jedna kompetentna osoba przekazuję wiedzę innej. Zakładamy więc, że luką w tym przypadku, jest wiedza, a nie umiejętność jej wykorzystania. Jeśli, na przykład, do użytku w dziale wchodzi jakaś nowa procedura, albo firma wchodzi w nowy zakres usług, wymyśliła jakąś nową usługę, czy produkt… lub jeśli menedżer uzna, że wszyscy pracownicy nie mają wiedzy z jakiegoś zakresu – wtedy należy zastosować szkolenie. Jest to metoda, która daje szansę na ujednolicenie wiedzy zespołu na jakiś temat, pozwala spodziewać się też, że wszyscy, po szkoleniu, powinni wiedzieć tyle samo i tak samo. Unikamy w ten sposób niebezpieczeństw interpretacyjnych, które zdarzają się często, jeśli nowości w firmie serwujemy pracownikom w postaci e-maila, okólnika czy newslettera… lub, nie daj Boże, zebrania. Czym zatem różni się szkolenie od zebrania zespołu? Celem jaki powinno osiągnąć.
Celem zebrania jest przekazanie informacji, a celem szkolenia – osiągnięcie zrozumienia informacji przez pracowników i przygotowanie ich do korzystania z tych wiadomości. Szkolenie to rodzaj interakcji, moderowanej za pomocą ćwiczeń, dyskusji, pracy w grupach… Do szkolenia należy się przygotować daleko bardziej niż do zebrania i o wiele dokładniej przemyśleć sposoby weryfikacji zrozumienia przekazanych treści.
Jeżeli merytoryka, jaka jest przedmiotem szkolenia, ma być dedykowana wszystkim członkom zespołu, organizujemy szkolenie zespołowe, jeśli natomiast wyrównania poziomu wiedzy wymaga jedna osoba - np. nowy pracownik - warto przeprowadzić szkolenie indywidualne. Jest ono oparte na tych samych założeniach co szkolenie zespołowe - powinno również zawierać elementy dyskusji i ćwiczeń.
Zobacz: Czy integracja pracowników może zwiększyć zyski firmy?
Coaching klasyczny i inne jego odmiany
Metodologicznie, coaching ujmuje się w grupie metod rozwojowych skoncentrowanych na umiejętnościach. Jest to o tyle ważne, że założeniem podstawowym do zastosowania z tej metody, jest to, że osoba, która podlega coachingowi, powinna posiadać pewien zasób wiedzy, z którego jedynie nie potrafi efektywnie korzystać. Kluczem zatem, jest w tym wypadku, dokładne sprawdzenie, co powoduje, że podległy pracownik nie osiąga założonych rezultatów w pracy - czy nie wie „co” ma robić, czy nie wie „jak”.
Coaching pomaga wdrożyć w działanie zdobytą wiedzę, często pozyskaną na szkoleniu lub posiadaną już, a wynikającą z doświadczenia czy samodzielnej pracy. Menedżer w roli coacha ma za zadanie pomóc pracownikowi zastosować wiedzę w praktyce – czasem wymaga to pracy nad motywacją, czasem nad wykorzystaniem odpowiednich narzędzi czy przełamaniem się przed nowością lub nie popadaniem w rutynę.
Klasyczny coaching oparty jest o filozofię towarzyszenia w holistycznym rozwoju i zakłada, że coach jedynie facylituje proces, a nie jest źródłem wiedzy. Może się on odbywać na zasadzie sesji, w trakcie których, w toku dyskusji i właściwych pytań osoba coachowana dochodzi do cennych refleksji, które następnie wciela w życie. Ten rodzaj coachingu stosuje się zwykle dla kadry menedżerskiej, osób doświadczonych lub posiadających dużą wiedzę.
Ostatnio modne stają się również inne odmiany coachingu, oparte na tych samych założeniach, ale w nieco uproszczonej wersji. Field coaching, coaching on job, ekspert coaching - zachowana zastaje tu rola coacha jako osoby nie dającej gotowych rozwiązań, ale niekiedy umożliwia wspólne generowanie możliwych opcji do wyboru. Te rodzaje coachingu można z powodzeniem stosować na wszystkich stanowiskach, również tych samodzielnych i specjalistycznych.
Rozwój podwładnych jest często wpisywany do zakresu obowiązków menedżerów niemal na równi z kierowaniem zespołem, odpowiedzialnością za budżet czy realizowaniem planów. Jest to jednak sztuka, która wymaga niesłychanej precyzji i finezji, rozwoju własnego menedżera i pełnej świadomości przyjmowania na siebie nowej roli. Wspomniane powyżej dwie grupy metod, to tylko początek całej gamy narzędzi, jakimi może dysponować kierownik zespołu- może on przecież prowadzić Warsztaty, wykonywać Wspólne Prace, przydzielać Ambitne Zadania, może być Mentorem lub wybrać Mentora z zespołu i przydzielić go innej osobie… Kluczowe jest jednak to, aby menedżer planujący wejść w rolę osoby rozwijającej podwładnych, dobrze przygotował najpierw siebie i swój warsztat. Dobrze jest wiedzieć, jak wykonać badanie potrzeb rozwojowych podwładnych, jak dobrać najskuteczniejsze metody rozwojowe do potrzeb pracowników, jak zbadać efektywność prac rozwojowych i wreszcie jak stosować konkretne narzędzia rozwojowe.
Pomocna w tym może okazać się lektura i aktywne wykorzystanie e-booka, który niebawem ukarze się na portalu treco.pl. Będzie on poświęcony wszystkim elementom wymaganym do pełnienia skutecznej roli trenera czy coacha przez ambitnych menedżerów zespołów.
Zobacz serwis: Zarządzanie zespołem