Porozumienie poziome – horyzontalne
Z porozumieniem poziomym mamy do czynienia, gdy jego strony działają na tym samym poziomie łańcucha produkcyjnego. Ma to miejsce w przypadku porozumienia pomiędzy producentami, dystrybutorami czy sprzedawcami detalicznymi.
Często się zdarza, że porozumienia tego typu zawierane są przez małe podmioty i nie wpływają one w dużym stopniu na osłabienie konkurencji na rynku. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie wskazują, że wobec porozumień horyzontalnych, w których uczestniczą przedsiębiorcy o niewielkim potencjale ekonomicznym, mogą mieć zastosowanie zarówno indywidualne jak i grupowe wyłączenia spod zakazu zawierania niedozwolonych porozumień ograniczających konkurencję.
Trzeba wskazać, że dozwolone będą te porozumienia, które jednocześnie przyczyniają się do polepszenia produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu technicznego lub gospodarczego, zapewniają nabywcy lub użytkownikowi odpowiednią część wynikających z porozumień korzyści, nie nakładają na zainteresowanych przedsiębiorców ograniczeń, które nie są niezbędne do osiągnięcia tych celów oraz nie stwarzają tym przedsiębiorcom możliwości wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym w zakresie znacznej części określonych towarów.
Czy niedozwolone zmowy cenowe muszą osiągnąć zamierzony skutek?
Porozumienie, które nie może skorzystać z powyższego wyłączenia podlega ocenie. Ciężar udowodnienia, że porozumienie korzysta z wyłączenia, spoczywa na uczestniczących w porozumieniu przedsiębiorcach.
Porozumienia horyzontalne są najbardziej szkodliwe dla rynku konkurencji, przez co odpowiedzialność za ich zawieranie jest dużo dotkliwsza od porozumień wertykalnych.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Chcesz otrzymywać najświeższe aktualności? Zapisz się na nasz Newsletter!
Porozumienie pionowe – wertykalne
W porozumieniu wertykalnym biorą udział strony znajdujące się na różnych poziomach procesu produkcyjnego. Chodzi tu zatem o porozumienia pomiędzy producentem a hurtownikiem, producentem a sklepami detalicznymi czy też pomiędzy organizatorem przetargu a jego uczestnikiem.
Porozumienia pionowe są w łagodniejszy sposób traktowane przez ustawę. Zakres ich dopuszczalności jest o wiele szerszy w porównaniu z porozumieniami pionowymi. Za duży przejaw liberalnego ich traktowania należy uznać wyłączenie zawarte w art. 7 ust. 1 pkt 2, zgodnie z którym zakazu porozumień ograniczających konkurencje nie stosuje się do porozumień zawartych pomiędzy przedsiębiorcami, którzy nie są konkurentami, jeżeli udział w rynku posiadany przez któregokolwiek z nich w roku kalendarzowym poprzedzającym zawarcie porozumienia nie przekracza 10 %.
Dobrowolne poddanie się karze w postępowaniu antymonopolowym
Jakie porozumienia są szczególnie tępione?
Postanowienia najmocniej naruszające zasady wolnej konkurencji, tzw. hard-core restriction, charakteryzują się bezpośrednim lub pośrednim dążeniem do wyłączenia, ograniczenia lub zniekształcenia konkurencji cenowej poprzez ustalenie poziomu cen lub innych warunków sprzedaży lub zakupu towarów, jak również kierunków ich zmian, ograniczania rozmiarów lub tempa rozwoju produkcji lub postępu technicznego oraz podziału rynków oraz uzgodnienia ofert składanych w przetargach.
Dodatkowo w prawie unijnym do tej kategorii zalicza się również restrykcje w imporcie lub eksporcie towarów oraz inne rodzaje zachowań wymierzonych w konkurentów. W tego typu porozumieniach urzeczywistniają się bowiem cele narodowe często niezgodne z prawem konkurencji.
Czyny nieuczciwej konkurencji i ich zwalczanie w obrocie gospodarczym