Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów wprowadza definicję rynku właściwego. Mianowicie jest to „rynek towarów, które ze względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji”.
Innymi słowy, rynek właściwy to abstrakcyjne miejsce, gdzie spotyka się popyt z podażą, a podaż z popytem. Ponieważ między tymi elementami mogą istnieć różnorakie zależności (biorąc pod uwagę specyfikę handlu), nie ma dwóch takich samych rynków właściwych.
Wyróżniamy trzy rodzaje rynków:
- Rynek właściwy produktowo – wyznaczany jest przez towar. Obejmuje wszystkie produkty, które przez konsumenta traktowane są jako substytuty.
- Rynek właściwy terytorialnie – dotyczy obszaru, na którym panują podobne warunki konkurencji (np. ze względu na przepisy prawa, bariery reograficzne, koszty itp.). Jeden przedsiębiorca może jednocześnie działać na kilku rynkach właściwych terytorialnie.
- Rynek właściwy czasowo – dotyczy tylko rynków nietrwałych, np. rynku produktów sezonowych.
Przeczytaj też: Dlaczego konkurencja jest chroniona
Czy rynek właściwy ma znaczenie?
Rynek właściwy jest kluczowym pojęciem w prawie konkurencji. Jego wyznaczenie jest pierwszą czynnością, którą muszą wykonać organy zajmujące się ochroną konkurencji przed właściwym rozstrzygnięciem sprawy. Oczywiście zawsze jest on wyznaczany odrębnie dla każdego postępowania prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta.
Polecamy serwis: Przedsiębiorca w sądzie
Określenie rynku właściwego ma na celu zidentyfikowanie konkurentów i ocenę w jakim stopniu mogą one zakłócić warunki uczciwej konkurencji na danym terenie. Ponadto w ten sposób możliwe jest ocenienie jaką siłę rynkową ma dany przedsiębiorca.
Wyznaczenie rynku właściwego jest także cenną informacją dla przedsiębiorcy. Dzięki takiej analizie przedsiębiorca ma możliwość określić swój udział w danym rynku, przewidzieć w jaką stronę będzie rozwijała się konkurencja oraz czy i w jakim stopniu będzie zagrażała jego pozycji.
Nie zawsze wyznaczenie rynku właściwego jest prostą sprawą. Swojego czasu dużo trudności przysporzyła decyzja, czy stworzyć jeden „rynek usług telefonicznych”, czy odrębne rynki dla telefonii stacjonarnej i komórkowej.