Co to jest sprzedaż lawinowa?
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji definiuje pojęcie sprzedaży lawinowej – jest to proponowanie nabywania towarów lub usług poprzez składanie ich nabywcom obietnicy uzyskania korzyści materialnych w zamian za nakłonienie innych osób do dokonania takich samych transakcji. Kolejne osoby również kuszone są zapewnieniem, że otrzymają taką samą korzyść w chwili, gdy znajdą następnych odbiorców.
Konsekwencją zakazu sprzedaży lawinowej jest organizowanie tzw. łańcuszków lub piramid finansowych. Polega to na tworzeniu łańcuszka osób, przekazujących sobie pieniądze. Struktura ta jest korzystna tylko dla osób na „szczycie” listy oraz tych, które dołączyły do niego odpowiednio wcześnie. Klasycznym przykładem tworzenia piramid finansowych jest tzw. system argentyński. Tego typu działania są bezwzględnie zakazane w polskim porządku prawnym.
Przeczytaj też: Czym są systemy argentyńskie
System sprzedaży lawinowej często jest niesłusznie utożsamiany z katalogową sprzedażą kosmetyków, czy książek. Taki rodzaj działalności zyskał w Polsce niezwykłą popularność – głównie ze względu na możliwość zarabiania w bardzo elastycznym czasie pracy, bez dużego własnego wkładu finansowego.
Kiedy sprzedaż lawinowa jest dozwolona?
Sprzedaż lawinowa jest dozwolona, jeśli zostaną spełnione następujące przesłanki:
- korzyści materialne uzyskiwane z uczestnictwa w systemie sprzedaży muszą pochodzić ze środków uzyskiwanych z zakupu lub ze sprzedaży dóbr i usług po cenie, której wartość nie może rażąco przekraczać ich rzeczywistej wartości rynkowej;
- osoba rezygnująca z udziału w systemie sprzedaży musi mieć prawo do odprzedaży organizatorowi systemu za co najmniej 90 % ceny zakupu wszystkich nabytych od niego nadających się do sprzedaży towarów, materiałów informacyjno-instruktażowych, próbek towarów lub zestawów prezentacyjnych zakupionych w przeciągu 6 miesięcy poprzedzających datę złożenia rezygnacji organizatorowi systemu sprzedaży.
W przypadku gdyby choćby jedna z powyższych przesłanek nie została spełniona, czyn zostanie uznany za stwarzanie warunków nieuczciwej konkurencji. Za organizowanie takiego systemu lub kierowanie nim grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Zobacz także: Jakie obowiązki ma przedsiębiorca wobec konsumenta
Warto pamiętać, że w związku z tym, iż sprzedaż lawinowa najczęściej odbywa się w domu klienta lub podczas specjalnych spotkań, konsumenta chronią specjalne przepisy. Przede wszystkim będą to uregulowania z zakresu sprzedaży towarów lub usług poza lokalem przedsiębiorstwa. Zgodnie z nimi konsument może w ciągu 10 dni od kupna odstąpić od umowy bez żadnych konsekwencji i bez podawania przyczyny. Ponadto przedsiębiorca powinien poinformować klienta o takiej możliwości oraz wręczyć mu wzór odstąpienia od umowy.