Urlop wychowawczy zakończy się 15 dni roboczych przed upływem ustawowego trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Za taką właśnie liczbę dni pracownikowi przysługuje odszkodowanie. Do obliczenia jego kwoty korzysta się z zasad stosowanych przy ustalaniu ekwiwalentu urlopowego.
Wypowiedzenie pracownikowi bezterminowej umowy o pracę lub umowy o pracę zawartej na czas określony, dokonane z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu bądź z innych przyczyn niedotyczących pracowników, uprawnia pracodawcę do skrócenia 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Okres ten może być skrócony jednak najwyżej do 1 miesiąca. W takim przypadku zatrudnionemu należy się rekompensata w postaci odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia (art. 361 § 1 Kodeksu pracy).
Sąd Najwyższy w uchwale z 11 lutego 1992 r. (sygn. akt I PZP 7/92, OSNC 1992/9/151), stwierdził, że: „(...) odszkodowanie nie ma charakteru abstrakcyjnego, lecz jest równe wynagrodzeniu za pracę, jakie rzeczywiście otrzymałby pracownik, gdyby pracował do końca trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Ta sama zasada obowiązuje także pracownicę przebywającą na urlopie wychowawczym. W typowych przypadkach skrócenia okresu wypowiedzenia takiej pracownicy nie otrzyma ona żadnego odszkodowania, gdyż z reguły w trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia nie otrzymywałaby żadnego wynagrodzenia”.
Zobacz: Prawo dla firm
A zatem pracownikowi, który przez cały okres wypowiedzenia przebywa na urlopie wychowawczym, nie trzeba wypłacać odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia. Prawo pracownika do wspomnianej należności kształtuje się odmiennie, jeżeli w trakcie 2 miesięcy, o które skrócono wypowiedzenie, miałby on powrócić do pracy z urlopu wychowawczego. W takiej sytuacji, wobec utraty części wynagrodzenia, za ten okres byłby on uprawniony do odszkodowania.
Finansową rekompensatę za skrócenie okresu wypowiedzenia ustala się według reguł obowiązujących przy wyliczaniu pieniężnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Powyższe oznacza m.in., że:
- w podstawie obliczeń uwzględnia się:
- miesięczne składniki o charakterze stałym (w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odszkodowania),
- zmienne elementy płacy przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (w średniej wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odszkodowania),
- składniki za okresy dłuższe niż miesiąc (w średniej wysokości wypłaconej w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc uzyskania uprawnienia do ww. świadczenia);
- jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy (lub pełne miesiące), pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie zmienne przyjmowane do podstawy, uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi takie wynagrodzenie było należne;
- gdy pracownik nie przepracował pełnego okresu 3 albo 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do omawianego odszkodowania, wówczas sumę zmiennych składników wynagrodzenia faktycznie wypłaconych mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwały te składniki, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak obliczyć odszkodowanie dla pracownika, który przez część skróconego okresu wypowiedzenia przebywał na urlopie wychowawczym
W artykule przedstawiono również przykłady wyjaśniające problematykę odszkodowania dla pracownika w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę.