Jako świeżo upieczeni przedsiębiorcy jesteśmy w kłopocie, bo nie bardzo wiemy, jak się do tego zabrać. Niektórzy decydują się na zatrudnienie osób z rodziny, bo mają do nich największe zaufanie (tak rodzą się firmy rodzinne). Najprościej, gdy jest to małżonek, bo zaufanie jest pełne i dobrze znamy umiejętności naszej żony czy męża.
Inni decydują się na poszukiwanie pracowników z polecenia. Rozpuszczone wici wśród znajomych i wreszcie telefon od zainteresowanej osoby. Spotkanie, rozmowa o warunkach i pozytywna decyzja. Często boimy się podjąć inną i jesteśmy pełni nadziei w związku z powiększeniem zespołu. Ale uwaga: niedoświadczeni przedsiębiorcy mają skłonność do wygłuszania sygnałów ostrzegawczych. Dlatego sprawdzajmy nowych ludzi, dając im konkretne zadania do wykonania.
Kolejna grupa przedsiębiorców decyduje się ogłosić otwarty nabór. W takiej sytuacji trzeba opisać oczekiwania i zakres obowiązków nowego pracownika. Nie warto jednak formułować zapisów zbyt szczegółowo, w praktyce okaże się, że zakres obowiązków będzie nieco ewoluował – np. ze względu na predyspozycje pracownika. Kandydatów na pracownika może się zgłosić bardzo dużo. Wstępnej selekcji można dokonać na podstawie lektury CV. Poza rozmową kwalifikacyjną warto dać kandydatowi konkretne zadanie do wykonania z podaniem naszych oczekiwań i terminu realizacji (grafik może zrealizować projekt folderu, murarz postawić fragment ściany, redaktor przygotować poprawki do tekstu itp.). Praktyka pokazuje, że mniej solidne osoby odpadają na tym etapie.
Urlop wychowawczy dla przedsiębiorców
Z nowym pracownikiem nie wiążemy się na całe życie. Może to być osoba, która wniesie bardzo dużo do firmy, ale pewnie po paru latach (dość pozytywny scenariusz) i tak rozstanie się z naszym przedsiębiorstwem.
Niektórzy sięgają również po pomoc firm specjalizujących się w wyszukiwaniu pracowników. Pamiętajmy. Na początku działalności może to być zbyt duży koszt dla nas. Ta ścieżka też nie daje gwarancji – i tak będziemy musieli sprawdzić pracownika w akcji.
Nie ma reguł, które wskażą nam, że ta osoba będzie na pewno dobrym pracownikiem, a inna do niczego się nie nada. Potwierdzają to nawet kadrowcy z dużych przedsiębiorstw, którzy stosują podczas rekrutacji testy. Tak naprawdę człowiek sprawdza się w działaniu. Realizując coś razem, szybko dostrzeżemy, czy nowy pracownik angażuje się w pracę, czy ciągle szuka okazji, by na chwilę wyjść i porozmawiać z kimś przez komórkę albo zapalić papierosa.
Obowiązki w stosunku do zatrudnionych
Pamiętajmy o naszych obowiązkach w stosunku do zatrudnionych. Musimy zapoznać ich z zakresem obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami. Jesteśmy zabowiązani organizować im pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy oraz ich uzdolnień i kwalifikacji (to się składa na efektywność i jakość). Zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy (tu w grę wchodzą również obowiązkowe szkolenia bhp). Musimy przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną etc. Nasze obowiązki wobec pracowników określa art. 94 kodeksu pracy. Z kolei art. 100 kodeksu pracy określa podstawowe obowiązki pracownika.
Umowa o pracę musi zawierać kilka podstawowych zapisów, m.in.: strony i rodzaj umowy, wymiar czasu pracy, miejsce jej wykonywania, wysokość zarobków (szczegóły w art. 29 kp). Warto jako załącznik do umowy stworzyć zakres obowiązków. Na pracodawcy, który zatrudnia 20 i więcej pracowników, spoczywa obowiązek stworzenia regulaminu pracy (szczegóły w art. 104. § 2 kp).
Początkujący przedsiębiorcy powinni zapoznać się z zapisami kodeksu pracy. Dokument ten opisuje zakres odpowiedzialności za pracowników i wymagania formalne.
wynagrodzenie w 2014 roku wzrośnie o 80 zł" class="art-inner-link"> Minimalne wynagrodzenie w 2014 roku wzrośnie o 80 zł
Dzielenie się pracą
Job-sharing jest niestandardowym rozwiązaniem polegającym na dzieleniu się pracą. Polega na tym, iż dwóch lub więcej pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wykonuje jednakowe obowiązki, w ramach jednego stanowiska pracy. Mogą pracować w różne dni tygodnia, w różnych godzinach lub co drugi tydzień. Wynagrodzenie otrzymują proporcjonalnie do wymiaru swojej pracy. Jest to tzw. elastyczna forma zatrudnienia, sprzyjająca na przykład zatrudnianiu się przez osoby opiekujące się dziećmi lub niepełnosprawnymi.
Diety za zagraniczne podróże służbowe w 2013 r.
Koszta
Powinniśmy być świadomi obciążeń, które nas czekają. Są one uzależnione od wysokości wynagrodzenia pracownika – dlatego będzie to ważny punkt w negocjacjach.
Przykładowe obciążenia pracodawcy:
• Wynagrodzenie netto: 2005,03 zł
• Wynagrodzenie brutto: 2775,00 zł
• Obciążenia pracodawcy: 3320,30 zł
Na obciążenia składają się kwoty na ubezpieczenie społeczne (płatne częściowo przez pracodawcę, a częściowo przez pracownika) oraz podatek dochodowy.
ZUS mogą obniżyć podatek" class="art-inner-link"> Zaległe składki ZUS mogą obniżyć podatek
Telepraca
Zmiany w kodeksie pracy w 2007 r. ułatwiły upowszechnienie się alternatywnej formy zatrudnienia – telepracy. Jest to praca wykonywana regularnie poza siedzibą firmy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Już 11% mikroprzedsiębiorstw zatrudnia telepracowników (w 2007 – 2%). Najczęściej wykonują ją osoby zajmujące się np. finansami, księgowością, grafiką komputerową, redagowaniem. Zdalnie pracę wykonują także inżynierowie, informatycy czy marketingowcy.
Jak zwolnić pracownika? – poradnik krok po kroku
Formy współpracy
Czasem dobrym rozwiązaniem okazuje się luźniejsza współpraca, zwłaszcza gdy będziemy mogli powierzyć konkretne dzieło do wykonania. Umowa o dzieło zawierana jest na wykonanie określonych czynności, które dadzą się zmierzyć oraz posiadają swój początek i koniec. Może to być na przykład „pomalowanie pokoju o powierzchni 20 m2 w terminie do [data]” albo „przygotowanie treści poradnika dla wynalazców w terminie do [data]”. Umowy o dzieło nie są obciążone składkami ZUS.
Umowę zlecenia zawiera się na wykonywanie czynności ciągłych, na przykład opiekę, dozorowanie, sprzątanie, malowanie, a więc takich, co do których nie można określić konkretnego zakresu i czasu trwania. Zawiera na przykład zapis „sprzątanie placu manewrowego w okresie od października do marca”. Umowy te podlegają składkom ZUS tak samo, jak umowa o pracę. Wyjątek stanowią uczniowie i studenci, za których nie odprowadza się składek ZUS.
Źródło: Jak zostać i pozostać przedsiębiorcą? , Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2013 r.