Jakiś czas temu pisałam o pokoleniu Y, które uważa się za stracone pokolenie na rynku pracy (Piętno bezrobotnego u osób poniżej 25 roku życia). Problem bezrobocia wśród młodych ludzi jest naprawdę duży i palący. Wymaga podjęcia natychmiastowych działań w celu zminimalizowania jego negatywnych skutków. Polscy mocodawcy postanowili zająć się tym tematem ustalając nowy program aktywizacji młodych bezrobotnych. Czy skuteczny? Na to pytanie, myślę sobie, będziemy mogli odpowiedzieć dopiero za jakiś czas.
Pilotażowy program aktywizacji osób do 30 r.ż. rozpocznie się już w sierpniu 2012 i będzie trwał do końca grudnia 2013 - przeznaczono nań 40 mln złotych i będzie realizowany w 23 powiatach.
Udział w projekcie mogą wziąć osoby spełniające następujące kryteria:
- Nie przekroczyły 30 r.ż.
- Zarejestrowały się w urzędzie pracy pierwszy raz w życiu
- Od momentu rejestracji nie minęło więcej niż 6 miesięcy.
Pilotaż ma na celu m.in. dokonanie analizy sytuacji młodych ludzi na rynku pracy, ich aktywności, inicjatywy oraz czy udostępniane w nim pomoce w sposób realny wpływają na zwiększenie szansy w/w osób na zdobycie zatrudnienia.
Wg Hanny Świątkiewicz-Zych, dyrektor departamentu rynku pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, po zakończeniu programu w grudniu 2013 dowiemy się, czy wdrożenie nowych rozwiązań okaże się bardziej efektywne od dotychczasowych działań ustawowych. Ponadto, jeśli rezultaty projektu będą zadowalające, do porządku prawnego zostaną wprowadzone na stałe nowe rozwiązania dotyczące aktywizacji zawodowej osób do 30 r.ż. A zatem efekty projektu będą miały realny wpływ na ewentualne zmiany zapisów ustawy z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
ZASADY UDZIAŁU W PROGRAMIE
W wybranych urzędach pracy (przypominam, że chodzi o wyselekcjonowane 23 powiaty), wyodrębnione zostaną po dwie równorzędne grupy zarejestrowanych bezrobotnych w przedziale wiekowym do 30 r.ż.
Grupa A będzie brała udział w pilotażu (w związku z tym otrzyma określone wsparcie). Co do zasady grupa pilotażowa ma być zrekrutowana z bezrobotnych spełniających określone kryteria (wiek do 30-tki, rejestracja w UP nie wcześniej niż 6 miesięcy przed przystąpieniem do programu). Niestety każdy bezrobotny spełniający w/w kryteria będzie miał szansę na wsparcie. O tym, bowiem, kto weźmie udział w programie, formalnie decydować będzie pośrednik pracy i doradca zawodowy na podstawie takich obszarów jak: dorobek zawodowy kandydata i jego kwalifikacje.
Grupa B natomiast to osoby bezrobotne zdane na siebie, które stanowią grupę porównawczą (członkowie tej grupy znajdą się pod baczną obserwacją wyznaczonych urzędników).
Program ma swoje ograniczenia, a zatem ostatecznie wziąć w nim udział może 3040 osób z 23 powiatów na terenie całego kraju. Wybrane osoby zostaną objęte programem od razu po zarejestrowaniu. Która grupa będzie miała lepsze efekty w znajdowaniu zatrudnienia? O tym przekonamy się pod koniec grudnia 2013.
Polecamy: Nowe uprawnienia inspektorów pracy
JAKIE WSPARCIE OTRZYMAJĄ BEZROBOTNI Z GRUPY PILOTAŻOWEJ?
Indywidualne doradztwo zawodowe
Każdy bezrobotny będzie miał do dyspozycji osobistego doradcę zawodowego, który po analizie dotychczasowej aktywności edukacyjnej i zawodowej w/w bezrobotnego zaproponuje mu najlepsze dla niego rozwiązania; następnie wspólnie zdecydują, które z nich wybrać, np.: szkoła policealna, studia podyplomowe, szkolenie, praktyka, etc. Jednakże nic za darmo: osoby biorące udział w programie będą musiały wykazać zaangażowanie a przede wszystkim inicjatywę i samodzielność w szukaniu pracodawcy, który ich zatrudni lub przyjmie na staż. Jeśli zaś zdecydują się na uzupełnianie wiedzy, będą musiały wskazać instytucję, w której chcą odbyć szkolenie lub studia. Urząd pracy natomiast sfinansuje naukę, szkolenie, staż, dojazd do firmy oraz egzamin (wszystko na podstawie tzw. bonu dostarczonego przez bezrobotnego).
Bony na szkolenia i studia – hit czy kit?
Projekt z założenia ma na celu analizę skuteczności nowych form pomocy bezrobotnym – czyli tzw. bonów.
Zgodnie z założeniami projektu każdemu bezrobotnemu biorącemu w nim udział przysługiwać będzie jeden z następujących bonów:
- szkoleniowy – 3646,09 zł (czyli kwota odpowiadająca obecnemu przeciętnemu wynagrodzeniu) do wydania na kursy podnoszące kwalifikacje;
- na kształcenie podyplomowe – 7292,18 zł (czyli równowartość 200% przeciętnego wynagrodzenia);
- na kształcenie zawodowe i policealne – 7292,18 zł (j.w.)
- stażowy dla osób w wieku 30 lat i mniej – 953 zł miesięcznie w ciągu 6 miesięcy stażu u pracodawcy (dodatkowo przewiduje się 1500 zł premii dla tego pracodawcy, który zdecyduje się zatrudnić takiego stażystę przez kolejne 6 miesięcy)
- dla pracodawcy za zatrudnienie absolwenta uczelni wyższej – pracodawca otrzyma refundację wynagrodzenia i składek przez 12 miesięcy (warunek: pracodawca po tym czasie musi zatrudniać w/w bezrobotnego w trakcie kolejnych 18 miesięcy).
Co oprócz bonów?
Refundacja kosztów dojazdu do pracy (możliwa do uzyskania pod warunkiem, że bezrobotny wyjedzie do miejscowości oddalonej o co najmniej 80 km od miejsca zamieszkania i dotarcie do pracy będzie zabierało co najmniej 2,5 godz.).
Dotacja na zasiedlenie (jednorazowe wsparcie finansowe w wysokości 5000 zł dla osób, które podejmą pracę wymagającą relokacji). Jednakże osoba zainteresowana tego typu wsparciem otrzyma pieniądze dopiero, gdy przedłoży swojemu opiekunowi z urzędu pracy stosowne dokumenty potwierdzające wynajęcie mieszkania i poniesienie kosztów z tym związanych (umowa najmu, rachunki, przelewy). Innymi słowy w pierwszym (najtrudniejszym i najbardziej obciążającym finansowo) miesiącu funkcjonowania w nowym mieście bezrobotny będzie musiał utrzymać się za własne pieniądze. Teoretycznie takie wsparcie ma stanowić zachętę dla młodych ludzi ze wsi i małych miasteczek do wyjeżdżania do miast w celu poszukiwania pracy.
Projekt nastawiony jest na osiągnięcie określonych celów, m.in.: 70% efektywności w zatrudnieniu bezrobotnych w powiatach, które przystąpią do pilotażu (dla przykładu: dotychczasowa efektywność szkoleń i staży wynosi zaledwie nieco ponad 30% - co jest bardzo niskim wskaźnikiem w porównaniu z kosztami generowanymi przez te działania).
Polecamy: Emerytura, umowa zlecenie i ZUS – poradnik
PODSUMOWANIE
Niewątpliwie rynek pracy w obecnym jego stanie wymaga wsparcia ze strony państwa. Warto podkreślić, że pieniądze na pomoc w walce z bezrobociem znajdują się w budżecie. Ze sprawozdania MPiPS-02 o przychodach i wydatkach Funduszu Pracy wynika, że w ciągu czterech miesięcy 2012 roku stan środków Funduszu Pracy wzrósł z kwoty 5,7 mld zł do kwoty 7,4 mld zł. Niestety paradoksalnie pomimo takiego wzrostu minister finansów zamroził miliardy złotych – a zatem w chwili obecnej w wielu urzędach pieniądze na aktywizację bezrobotnych zostały już zagospodarowane i wkrótce się skończą. Urzędy pracy w tym roku otrzymały 3,4 mld zł na realizację w/w działań (to tylko 200 mln zł więcej niż w 2011 i niestety o prawie połowę mniej niż w 2010 roku).
Czy pilotażowy program aktywizacji osób do 30 r.ż. spełni swoje zadanie? Czy takiego wsparcia oczekują polscy bezrobotni? Na te pytania będziemy mogli odpowiedzieć sobie na początku 2014 roku. Tymczasem póki co największym zainteresowaniem wśród bezrobotnych cieszy się jednorazowa dotacja na założenie działalności gospodarczej. Pracodawcy zaś najczęściej korzystają ze wsparcia w postaci staży oraz zwrotu kosztów doposażenia lub wyposażenia stanowiska pracy.
Czy wsparcie państwa w walce z bezrobociem idzie w dobrym kierunku? Ciężko stwierdzić. Jakiś czas temu wdrożono program aktywizacji zawodowej dla osób powyżej 50 r.ż. – niestety, mimo starań, wciąż obserwujemy duży odsetek bezrobotnych w grupie 50+. Czy doposażenie stanowisk pracy, dodatkowe staże i szkolenia dla bezrobotnych finansowane przez urzędy pracy to wystarczająca broń w walce z bezrobociem w naszym kraju? A może nie tędy droga? Może problem tkwi w braku miejsc pracy? I może należałoby podjąć działania zmierzające w kierunku wygenerowania nowych miejsc pracy? Pozostawiam Was z tymi i innymi pytaniami...