Zgodnie z ogólną zasadą ubezpieczeniową, jeżeli prawo do świadczeń powstało w okresie trwania ubezpieczenia, to trwa ono tak długo, jak długo trwa sytuacja nim chroniona (niezdolność do pracy), nie dłużej jednak niż są udzielane świadczenia na wypadek zajścia takiej sytuacji (okres zasiłkowy). Z przepisów wynika, zatem że w sytuacji, kiedy niezdolność do pracy została zapoczątkowana w czasie ubezpieczenia i trwa po jego ustaniu, prawo do zasiłku przysługuje przez cały czas trwania tej niezdolności, aż do wyczerpania okresu zasiłkowego. Okres zasiłkowy zostanie jednak tylko wtedy wyczerpany, jeżeli niezdolność będzie trwała w sposób nieprzerwany. Przerwa w niezdolności do pracy będzie oznaczać konieczność oceny kolejnej niezdolności powstałej już po ustaniu ubezpieczenia w reżimie art. 7 ustawy zasiłkowej.
Polecamy: Składki ZUS 2012
Zgodnie z art. 7 ustawy elementami konstrukcyjnymi prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia społecznego są:
- określony czas powstania tej niezdolności - zdarzeniem ubezpieczeniowym jest niezdolność do pracy trwająca co najmniej 30 dni. Musi ona trwać nieprzerwanie przez ten okres, nie musi być jednak cały czas niezdolnością z tej samej przyczyny;
- określony czas trwania niezdolności do pracy - ustawa określa dwa różnej długości okresy ochronne, tj. 14 dni i 3 miesiące (dla chorób zakaźnych o dłuższym niż 14 dni okresie wylęgania oraz chorób, których objawy ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby) liczone od ustania tytułu ubezpieczenia (zatrudnienia).
Należy podkreślić, że w konstrukcji ustawy decydujący dla oceny, czy prawo do zasiłku podlega reżimowi art. 6 (w czasie trwania ubezpieczenia) czy art. 7 (po ustaniu ubezpieczenia), jest moment powstania niezdolności do pracy, a nie moment zachorowania. Bez znaczenia jest również to, czy jest to pierwsza, czy kolejna niezdolność do pracy z powodu określonej choroby. Prawo do zasiłku chorobowego nabyte po ustaniu ubezpieczenia będzie przysługiwało przez cały czas nieprzerwanej niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez okres zasiłkowy.
Polecamy: ZUS RMUA 2012, czyli RMUA raz na rok
Warto pamiętać, że prawo do zasiłku chorobowego nie powstanie, gdy w czasie ubezpieczenia nie zostanie spełniony warunek wyczekiwania. To samo dotyczy sytuacji, w której okres zasiłkowy został wyczerpany w czasie trwania ubezpieczenia, a niezdolność do pracy spełniająca warunki art. 7 jest z tej samej przyczyny i powstała przed upływem 60 dni od ustania poprzedniej niezdolności. Ponadto, ustalone prawo do renty lub emerytury albo posiadanie innego źródła przychodów uniemożliwia po ustaniu ubezpieczenia kontynuowanie lub nabycie prawa do zasiłku chorobowego. Pobieranie zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego albo świadczenia przedemerytalnego stanowi również przeszkodę w nabyciu prawa do zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia.