Zmiana przepisów to wynik wejścia w życie Ustawy z 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 5 lipca 2011 r. Nr 138, poz. 808). Zmiany dotyczą art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zarówno w kwestii przedawnienia należności z tytułu składek dochodzonych przez ZUS, jak i w zakresie odzyskiwania przez płatników należności z tytułu nienależnie opłaconych składek.
W zakresie należności dochodzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych nowelizacja wprowadza szerszy katalog przypadków, które zawieszają bieg przedawnienia. I tak, obok dotychczasowych przypadków, zawieszenie biegu terminu przedawnienia ma zastosowanie w przypadku decyzji ustalających obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek oraz obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia.
Polecamy: Jak płacić składki ZUS w przypadku urlopu wychowawczego?
Zawieszenie biegnie od dnia wszczęcia postępowania do dnia uprawomocnienia decyzji. Zmianie ulega także bieg terminu przedawnienia w przypadku śmierci spadkodawcy. Dotychczas ulegał on zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (nie dłużej niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy). Od 20 lipca 2011 r. bieg terminu przedawnienia ulega także zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia (nie dłużej niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy).
W przypadku postępowania w zakresie zwrotu nienależnie opłaconych składek nowelizacja wprowadza nowy próg kwotowy, od którego uzależniony jest obowiązek informacyjny ZUS. Do 19 lipca Zakład zawiadamiał płatnika składek o kwocie nienależnie opłaconych składek, które mogą być zwrócone, jeżeli kwota ta była wyższa od 5 proc. najniższego wynagrodzenia. Teraz ZUS ma obowiązek wysłać zawiadomienie w przypadku, gdy suma nienależnie opłaconych składek jest wyższa niż koszty upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym (obecnie 8,80 zł). Zlikwidowana została przy tym konieczność wystąpienia z wnioskiem o zwrot nienależnie opłaconych składek w ciągu 7 dni od otrzymania zawiadomienia z ZUS. Płatnika składek nie ograniczają obecnie w tej materii żadne terminy.
Zgodnie z nowymi przepisami nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o kwocie nienależnie opłaconych składek lub po upływie 10 lat od opłacenia składek, w przypadku gdy ZUS nie zawiadomił o możliwej kwocie zwrotu. Bieg terminu przedawnienia jest zawieszany:
- w przypadku wydania przez Zakład decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek - od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna;
- jeżeli wydanie decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd - do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub uprawomocniło się orzeczenie sądu (nie dłużej jednak niż na okres 2 lat);
- od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy;
- w przypadku wydania przez Zakład decyzji stwierdzającej brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym lub obniżającej podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia - od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna.
Zmienione przepisy stosuje się do wniosków o zwrot nienależnie opłaconych składek złożonych 20 lipca 2011 r. i później, natomiast do wniosków złożonych przed tym terminem zastosowanie mają przepisy dotychczasowe.
Polecamy: Jak zmieniły się składki ZUS w 2011 roku? - krok po kroku
Źródło: ZUS