Kto ma prawo do zasiłku
Ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby przysługuje zasiłek chorobowy. Zasiłek ten przysługuje niezależnie od okresu trwania niezdolności do pracy, gdyż przepisy nie określają minimalnego okresu trwania niezdolności do pracy dla nabycia prawa do zasiłku chorobowego.
Na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktowana jest niemożność wykonywania pracy w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot, na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz z powodu przebywania w stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu leczenia uzależnienia alkoholowego albo w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej w celu leczenia uzależnienia od środków odurzających lub substancji psychotropowych, a także wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów.
Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Nie nabędzie więc prawa do tego zasiłku osoba prowadząca działalność pozarolniczą lub osoba z nią współpracująca, która wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym zgłosiła już po powstaniu niezdolności do pracy. Zasiłek chorobowy nie będzie w takim przypadku przysługiwał za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy z powodu choroby.
Osoba, która rozpoczęła prowadzenie działalności pozarolniczej od 1 lutego, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Osoba ta stała się niezdolna do pracy w dniu 22 sierpnia. Zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego na druku ZUS ZUA wypełniła w dniu 22 sierpnia. Zgłoszenie do ubezpieczenia wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 sierpnia i od tej daty osoba ta została objęta ubezpieczeniem chorobowym. Niezdolność do pracy z powodu choroby trwała od 22 sierpnia do 3 listopada. Ponieważ niezdolność do pracy powstała przed objęciem ubezpieczeniem, zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu za cały okres niezdolności do pracy.
Polecamy: Jak przeprowadzić remanent?
Również, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą stanie się niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie przerwy w ubezpieczeniu spowodowanej zawieszeniem wykonywania tej działalności, na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej (jeżeli nie zachodzą warunki do przyznania zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia), zasiłek chorobowy nie przysługuje za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy, także za okres po wznowieniu tej działalności.
Osoba, która rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej od 1 stycznia, w czasie wykonywania działalności podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. W okresie od 1 listopada do 31 stycznia następnego roku nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu z powodu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Osoba ta zachorowała w czasie przerwy w ubezpieczeniu spowodowanej zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej i była niezdolna do pracy od 24 stycznia do 28 lutego. Ubezpieczony nie ma prawa do zasiłku chorobowego za cały okres niezdolności od 24 stycznia do 28 lutego, a więc także za okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Warunek powstania niezdolności do pracy w czasie ubezpieczenia chorobowego uważa się jednak za spełniony, jeżeli nieprzerwana niezdolność do pracy powstała w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu. Taka sytuacja ma miejsce m. in. w przypadku, gdy osoba prowadząca działalność pozarolniczą lub osoba z nią współpracująca będąca równocześnie pracownikiem, do ubezpieczenia chorobowego z tytułu prowadzenia działalności (współpracy) przystąpiła po ustaniu zatrudnienia, ale zachorowała jeszcze w czasie trwania zatrudnienia i choruje nieprzerwanie po jego ustaniu.
Mimo że niezdolność do pracy z powodu choroby powstała przed objęciem ubezpieczeniem z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, ubezpieczony nabędzie prawo do zasiłku chorobowego z tej działalności od daty objęcia ubezpieczeniem, gdyż nieprzerwana niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia chorobowego, któremu ubezpieczony podlegał jako pracownik.
Ubezpieczony będzie miał prawo do zasiłku nawet wówczas, gdy przystąpi do ubezpieczenia chorobowego od następnego dnia po ustaniu poprzedniego ubezpieczenia, jak i gdy do ubezpieczenia chorobowego przystąpi po przerwie, oraz jeśli przerwa w ubezpieczeniu nie przekroczyła 30 dni i nie było przerwy w niezdolności do pracy. W takim przypadku do nabycia prawa do zasiłku ubezpieczony musi posiadać wymagany okres ubezpieczenia tzw. okres wyczekiwania (który został przedstawiony w dalszej części opracowania).
Osoba, będąca pracownikiem, przez dwa lata prowadziła równocześnie działalność pozarolniczą. Z tytułu tej działalności nie podlegała ubezpieczeniom społecznym. Umowa o pracę została z pracownikiem rozwiązana 30 września. Osoba ta zgłosiła się do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego z tytułu prowadzenia działalności. Zgłoszenie do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 25 października, zatem dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym została objęta od 25 października. Osoba ta stała się niezdolna do pracy z powodu choroby 24 września i chorowała nieprzerwanie do 15 grudnia. Osoba ta nabędzie prawo do zasiłku chorobowego jako prowadząca działalność pozarolniczą od 25 października, tj. od daty objęcia ubezpieczeniem chorobowym, ponieważ nieprzerwana niezdolność do pracy z powodu choroby powstała w czasie innego ubezpieczenia (zatrudnienia). Przerwa w ubezpieczeniu chorobowym z tytułu zatrudnienia i z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej nie przekroczyła 30 dni (wynosiła 24 dni), w związku z tym okres zatrudnienia zostanie zaliczony do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia prawa do zasiłku chorobowego (do okresu wyczekiwania na zasiłek chorobowy).
Polecamy: serwis Leasing
Artykuł jest fragmentem poradnika „Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dla osób prowadzących działalność pozarolniczą” autorstwa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.