Nie jest bowiem możliwe udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, która z tych form się bardziej opłaca, gdyż jest to uzależnione od szeregu czynników.
Należy, zatem wziąć pod uwagę m.in.:
1) wysokość osiąganych dochodów – generalnie ze względu na to kryterium korzystanie ze stawki liniowej jest opłacalne gdy wysokość dochodów z działalności gospodarczej „przekroczy” pierwszy próg skali podatkowej. Jeśli bowiem dochody te są niższe, to niższy podatek zapłacimy opodatkowując je według skali, gdyż przy obliczaniu wysokości podatku uwzględnimy wysokość kwoty wolnej (czego nie wolno zrobić przy stawce liniowej). Zatem pomimo, iż w tym przypadku zarówno przy opodatkowaniu według skali, jak i przy opodatkowaniu stawką liniową nominalnie stawka podatkowa będzie wynosić tyle samo (czyli w 2008 r. - 19%), to opodatkowanie według skali będzie bardziej opłacalne.
2) możliwość korzystania z preferencyjnych zasad opodatkowania – czyli rozliczenia wspólnie z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Preferencje można zastosować opodatkowując dochody według skali, a nie można tego uczynić korzystając ze stawki liniowej.
3) możliwość korzystania z ulg i odliczeń (również tych, z których korzystanie jest możliwe obecnie na zasadzie praw nabytych) – skorzystanie z ulg przy opodatkowaniu według skali może znacząco zredukować bądź nawet całkowicie wyeliminować konieczność zapłaty podatku za dany rok podatkowy pomimo osiągnięcia nawet znacznych dochodów. Takiej możliwości nie daje natomiast opodatkowanie stawką liniową, przy którym w praktyce nie ma możliwości korzystania z ulg dających największe korzyści podatkowe w postaci obniżenia bądź braku konieczności zapłaty podatku dochodowego.
Zobacz: Czy sprzedaż żywych zwierząt podlega VAT?
Podstawowe różnice pomiędzy opodatkowaniem według skali a opodatkowaniem według stawki liniowej:
| Lp. | Kryterium | Skala podatkowa | Stawka liniowa |
| 1. | Podmiot opłacający | Wszyscy podatnicy –brak ograniczeń co do wyboru tej formy opodatkowania | Możliwość wyboru tej formy jest wyłączona w odniesieniu do osób, które świadczą na rzecz byłych lub obecnych pracodawców usługi odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy bądź spółdzielczego stosunku pracy - w roku rozpoczęcia działalności lub w roku poprzednim (ograniczenie to ma zatem charakter czasowy) |
| 2. | Stawka podatku | W 2008 r. – 19%, 30% bądź 40% - w zależności od wysokości osiągniętego dochodu | Jednolita 19% stawka bez względu na wysokość osiągniętego dochodu |
| 3. | Korzystanie z ulg i odliczeń | Tak – można korzystać ze wszystkich przewidzianych przepisami ulg i odliczeń | Bardzo ograniczona możliwość korzystania z odliczeń - w 2008 r. została ona ograniczona do odliczania składek ZUS (na bieżąco),odliczenia strat z lat ubiegłych i przekazania 1% podatku w zeznaniu rocznym |
| 4. | Wspólne rozliczenie z małżonkiem/jako osoba samotnie wychowująca dzieci | Tak | Nie |
| 5. | Odliczenie strat z lat ubiegłych | Tak | Tak |
| 6. | Odliczenie od dochodu składek na ubezpieczenie społeczne | Tak | Tak |
| 7. | Odliczenie od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne | Tak | Tak |
| 8. | Zmniejszenie o kwotę wolną | Tak | Nie |
| 9. | Opłacanie zaliczek – miesięczne/kwartalne | Tak | Tak |
| 10. | Możliwość wyboru zaliczek uproszczonych | Tak | Tak |
Poznajmy bliżej obie formy opodatkowania dochodu i ich zasady:
Zasady opłacania zaliczek (w tym kredyt podatkowy )
Anna Welsyng
radca prawny,
doradca podatkowy
kancelaria www.welsyng.pl