Przedsiębiorców prowadzących antykwariaty obowiązują przepisy ogólne dotyczące wszystkich przedsiębiorców, to znaczy że prowadzenie antykwariatu nie wymaga uzyskania jakiegokolwiek zezwolenia, jak to ma miejsce np. w przypadku prowadzenia kantorów. Największy dylemat dotyczy jednak opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Co z VAT?
Podatnik prowadzący antykwariat musi sam zdecydować, czy opłaca mu się skorzystać ze zwolnienia podmiotowego czy tez być czynnym podatnikiem podatku VAT. Nie bez znaczenia jest fakt, że w dużej mierze jego klientami są osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, którzy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego przy sprzedaży.
Nie będąc podatnikiem VAT sprzedawca nie obciąża swoich klientów podatkiem VAT przy sprzedaży, a zatem jego ceny będą konkurencyjne na rynku. Podatnik może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego aż do momentu przekroczenia limitu sprzedaży 150 tys. zł w 2011 r.
Niezwykle istotnym jest, że podatnik, który rozpoczyna w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym kwoty 150.000,00 zł.
Podatnik nie składa co prawda deklaracji VAT do urzędu skarbowego, ale jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji sprzedaży oraz wystawiania rachunków dokumentujących jego sprzedaż.
Jeśli podatnik zdecyduje się być czynnym podatnikiem VAT musi zgłosić ten fakt na druku VAT-R do naczelnika urzędu skarbowego oraz uiścić opłatę skarbową w wysokości 170,00 zł. Zobowiązany zostanie do dokumentowania swojej sprzedaży fakturami VAT, a obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wydania towaru (art. 19 ust. 1 ustawy o VAT).
Ustawodawca przewidział jednak szczególne procedury w zakresie dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków.
Zgodnie z art. 120 ust. 4. ustawy w przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odprzedaży, podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.
Dotyczy to dostawy towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:
1) osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;
2) podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
3) podatników, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana zgodnie z ust. 4 i 5;
4) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113;
5) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w ust. 4 i 5, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.
Obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, jeżeli podlegały opodatkowaniu w systemie VAT-marża.
Podatnik może stosować też ogólne zasady opodatkowania do dostaw. W przypadku zastosowania ogólnych zasad podatnik ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od towarów, w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy u tego podatnika z tytułu dostawy tych towarów.
W przypadku eksportu towarów dokonywanego przez podatnika, o którym mowa w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, do którego mają zastosowanie zasady opodatkowania zgodne z ust. 4 i 5, marża podlega opodatkowaniu stawką 0%.
Polecamy: VAT dla przedsiębiorcy - krok po kroku
Faktura VAT-marża
Na fakturze VAT- marża nie ma wyszczególnionej kwoty netto oraz podatku. Poza tym faktura VAT-marża musi spełniać warunki określone w § 5. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28.03.2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. nr 212, poz. 1338, z późn. zm.).
Kasa rejestrująca w antykwariacie
Zgodnie z art. 111. ust. 1. Ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł.
Co z PCC?
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zmianami), podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży o wartości powyżej 1 tys. zł.
Jeżeli przedsiębiorca (czynny podatnik VAT) prowadzący antykwariat, kupuje towar na podstawie umowy kupna sprzedaży o wartości powyżej 1 tys. zł od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, wówczas stosuje się stawkę podatku w wysokości 2%. Obowiązek podatkowy powstaje w dniu zawarcia umowy sprzedaży i ciąży na kupującym. Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy. Kupujący jest zobowiązany bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację PCC-3 oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.
(Interpretacja Indywidualna z dnia 15.02.2010 r., sygn. ITPB2/436-187/09/BK, Interpretacja indywidualna z dnia 02.02.2011 r.sygn. IBPBII/1/436-272/10/MZ).
Polecamy: Zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej a VAT