Zdaniem Komisji Europejskiej Wielka Brytania tą regulacją naruszyła przepisy art. 169-171 Dyrektywy 112, ustanawiające ogólną zasadę podatku od wartości dodanej, jaką jest prawo do zwrotu podatku naliczonego. Komisja była zdania, że treść art. 2 Dyrektywy 13 pozwalająca wykluczyć prawo do zwrotu wynika z błędu prawodawcy wspólnotowego, a zatem państwo członkowskie powinno stosować wykładnię art. 170-171 Dyrektywy 112 zmierzającą do skorygowania tego przepisu, tzn. przyznać prawo do zwrotu, zgodnie z ogólną zasada podatku od wartości dodanej.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) zwrócił uwagę, że art. 2 Dyrektywy 13 jest przepisem sformułowanym jasno i precyzyjnie, stanowiącym lex specialis w stosunku do ogólniej normy art. 170 i 171 Dyrektywy 112 – przepis ogólny nie może zaś derogować zrozumiałego przepisu szczególnego. Odnosząc się do zarzutów Komisji, Trybunał zauważył, że treść art. 2 Dyrektywy 13 nie może wynikać z błędu, ponieważ jego sens powtarza art. 5 Dyrektywy 9 – prawodawca wspólnotowy nie mógł zaś pomylić się dwukrotnie.
Polecamy: serwis Zakładam firmę
Trybunał stwierdził również, że nawet przyjmując, że prawodawca popełnił błąd dokonując wskazanego zapisu, wykładnia korygująca nie może mieć miejsca. Nie można bowiem zarzucać państwu członkowskiemu, że to dokonało implementacji jasnego i precyzyjnego brzmienia art. 2 Dyrektywy 13 zamiast dokonać jego wykładni korygującej w celu dostosowania się do generalnej logiki wspólnego systemu VAT.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE zasada pewności prawa wymaga, aby dane uregulowanie Unii umożliwiało zainteresowanym dokładne zapoznanie się z zakresem obowiązków, które na nich nakłada. Jednostki powinny bowiem mieć możliwość jednoznacznego poznania swoich praw i obowiązków i podjęcia w związku z tym odpowiednich działań. Orzecznictwo to dotyczy stosunków między jednostkami i organami władzy publicznej. Niemniej jednak ma ono znaczenie również w ramach transpozycji w dziedzinie podatków. Nie można bowiem dokonać, wbrew jasnemu i precyzyjnemu brzmieniu art. 2 ust. 1 Dyrektywy 13, wykładni mającej na celu skorygowanie tego przepisu i tym samym rozszerzyć związanych z nim obowiązków państw członkowskich.
TSUE wyrokiem tym dał czytelną wskazówkę, że jeżeli przepis dyrektywy jest zrozumiały, państwa członkowskie mają obowiązek implementować go zgodnie z jego brzmieniem, nie mogą zaś kierować się jego wykładnią celowościową. Wyraża on jednak również zasadę bardziej ogólną – prawo podatkowe, jeżeli przepis jest zrozumiały, wymaga przede wszystkim wykładni gramatycznej, wykładnia celowościowa nie może zaś prowadzić do powstania obowiązków po stronie podatnika.
Wskazany wyrok może być pomocnym argumentem dla polskich podatników we wszelkich postępowaniach; działania bowiem, którym się przeciwstawia, są nader częstym zjawiskiem nie tylko w polskich organach podatkowych, ale również i sądach.
Polecamy: Jaką stawkę podatku stosować w okresie przejściowym?