Zgodnie z definicją z art. 4 ust. 3 dyrektywy, usługobiorcą jest każda osoba fizyczna będąca obywatelem państwa członkowskiego lub niebędąca obywatelem, ale korzystająca z praw przyznanych jej przez wspólnotowe akty prawne albo każda osoba prawna, o której mowa w art. 54 traktatu (d. art. 48 TWE), prowadząca przedsiębiorstwo w państwie członkowskim, która do celów zawodowych i pozazawodowych korzysta z usługi lub zamierza z niej korzystać.
Artykuł 19 dyrektywy przewiduje zakaz nakładania na usługobiorców wymogów, które uniemożliwiłyby im korzystanie z usług dostarczanych przez operatorów posiadających siedzibę w innym państwie członkowskim. W szczególności zakazane jest wprowadzanie obowiązku uzyskania od właściwych organów zezwolenia lub złożenia im oświadczenia, a także ustalenie limitów wprowadzających dyskryminację w zakresie przyznawania pomocy finansowej ze względu na fakt, że usługodawca prowadzi przedsiębiorstwo w innym państwie członkowskim, oczywiście jedynie w przypadkach, gdy państwo przyznaje pomoc finansową na korzystanie z określonej usługi.
Z kolei art. 20 wprowadza ogólną zasadę niedyskryminacji usługobiorców ze względu na ich przynależność państwową lub miejsce zamieszkania.
Taka dyskryminacja może przejawiać się np. stosowaniem wyższych opłat za tę samą usługę wyłącznie wobec obywateli innych państw członkowskich. Państwa członkowskie muszą zapewnić, że na usługobiorcę nie są nakładane dyskryminacyjne wymogi z uwagi na jego przynależność państwową lub miejsce zamieszkania. Ponadto ust. 2 tego artykułu zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia, że ogólne warunki dostępu do usługi, udostępnione przez usługodawcę ogółowi ludności, nie zawierają dyskryminacyjnych postanowień dotyczących przynależności państwowej lub miejsca zamieszkania usługobiorcy.
Jednakże przepis ten nie ma na celu wprowadzenia zakazu odmiennego traktowania różnych podmiotów ze względu na obiektywne warunki handlowe. Dopuszczalne są więc takie różnice w traktowaniu, które wynikają z obiektywnych okoliczności, jak np. konieczność zastosowania wyższej ceny ze względu na większą odległość dzielącą usługodawcę od danego usługobiorcy.
Polecamy: Na czym polega swoboda przedsiębiorczości i świadczenia usług?
Artykuł 21 dotyczy obowiązku zapewnienia przez państwa członkowskie pomocy dla usługobiorców. Przepis ten wprowadza prawo do uzyskania przez usługobiorców w państwie członkowskim ich miejsca zamieszkania ogólnych informacji oraz pomocy w zakresie wymogów prawnych, w szczególności w odniesieniu do zasad dotyczących ochrony konsumentów oraz sporów pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą. Usługobiorca powinien też mieć dostęp do danych kontaktowych stowarzyszeń i organizacji, w tym ośrodków Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich, które mogą udzielić usługodawcom lub usługobiorcom praktycznej pomocy. W stosownych przypadkach właściwe organy udzielają także prostych wskazówek co do sposobu postępowania.
Polecamy: serwis Zakładam firmę
Artykuł jest fragmentem publikacji "Świadczenie usług w Unii Europejskiej" autorstwa Justyny Kulawik oraz Bartosza Jankowskiego. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2010.