Na terenie Rosji powołane są do życia Specjalne Strefy Ekonomiczne (SSE), będące lokalnymi obszarami stworzonymi w celu aktywizacji rozwoju określonego terenu poprzez stymulowanie wewnętrznych czynników jego rozwoju, a także przyciągnięcie do regionu zewnętrznych źródeł: inwestycji, technologii, kapitału ludzkiego itd.
Jest to ograniczone terytorium o specjalnym w stosunku do reszty państwa statusie prawnym i ulgowymi warunkami ekonomicznymi dla przedsiębiorców rodzimych i/lub zagranicznych. W Rosji jest w sumie 13 specjalnych stref ekonomicznych. Dwie przemysłowo- produkcyjne SSE są budowane w Obwodzie Lipieckim i w Tatarstanie.
Cztery techniczno-wdrożeniowe SSE powstają w Moskwie (Zielenograd), Dubnej, Tomsku i Petersburgu. Oprócz tego trwają prace nad stworzeniem siedmiu SSE typu rekreacyjno-turystycznego. Inwestycje budżetowe na infrastrukturę sześciu SSE do 2010 roku wyniosą 68,5 mld rubli. Inwestycje rezydentów SE są planowane na 74 mld rubli. Powinno zostać stworzonych około 50 tysięcy nowych miejsc pracy.
Pod koniec 2009 rozpoczęła się budowa portowych SSE w Kraju Chabarowskim i Krasnojarskim oraz w Obwodzie Uljanowskim (początkowo planowanych do utworzenia jeszcze w 2008 r.). Okres działania tych stref planowany jest na 49 lat. Mimo tego, że wydatki z budżetu federalnego na tworzenie stref zostały dwukrotnie obniżone — z 16 do 8 mld rubli, jednak nie planuje się zamknięcia projektu SSE, chociaż, wg niektórych ekspertów, nie spełniły one oczekiwań i szczególnie w warunkach kryzysu w niedostatecznym stopniu przyciągają inwestorów. Do ich tworzenia przystąpiono w 2005 r. (6 SSE: przemysłowo-produkcyjnych i techniczno-wdrożeniowych) i w 2007 r. (7 SSE typu turystycznorekreacyjnego). Nadal jednak realizacja projektów napotyka wiele przeszkód i wstępne plany dalekie są od zakończenia. Najszybciej spośród stref technicznowdrożeniowych rozwijają się Tomsk i Dubna. W tych strefach została już zakończona budowa pierwszej fazy inwestycji. W Zielenogradzie uruchomienie inwestycji w tych strefach planowane było do końca 2009 r., co jednak może się przeciągnąć z powodu kryzysu, a w Petersburgu są plany budowania razem z państwową korporacją ROSNANO nanofabryki.
Polecamy: Jakie towary w Rosji podlegają akcyzie
Infrastruktura jest już gotowa w strefach przemysłowo-produkcyjnych — w Ałabudze i Lipiecku. Latem tego roku nastąpi uruchomienie jeszcze jednej fabryki w Tatarstanie Ałabuga), ale już teraz działa tam produkcja mikrobusów i samochodów ciężarowych. Nowy silny inwestor pojawił się w Lipiecku — japońska fi rma chce tam zbudować fabrykę opon. Inwestycje biznesowe w SSE wyniosły do tej pory 20 mld USD, a do 2015 suma inwestycji może wzrosnąć 30 razy. Generalnie kryzys zmienił sytuację.
W 2009 roku finansowana będzie budowa tylko trzech z siedmiu stref turystycznych. Rozpoczną się prace w „Ałtajskiej dolinie”, „Turkusowej Katuni” i „Wrotach Bajkału”. Wybrane zostały właśnie te projekty, ponieważ prace w nich były najbardziej zaawansowane. Aktualność planów inwestowania w tych regionach potwierdzają lokalne władze.
Przygotowanie pozostałych czterech stref turystycznych zostało odłożone na termin późniejszy, ale nie ma mowy o rezygnacji z ich tworzenia. Dotyczy to nie rozpoczętych jeszcze budów w SSE typu rekreacyjno-turystycznego: w Kraju Krasnodarskim i Stawropolskim, a także w Obwodzie Irkuckim i Kaliningradzkim. Ich budowa opóźni się, w roku 2009 były tam prowadzone tylko prace projektowe.
Polecamy: W jakiej formie można prowadzić działalność gospodarczą w Rosji