Upadłość likwidacyjna polega na tym, że w toku postępowania upadłościowego dochodzi do spieniężenia majątku dłużnika. Środki uzyskane w ten sposób podlegają podziałowi między wierzycieli.
W toku upadłości układowej dochodzi do zawarcia przez wierzycieli układu. Określają oni w nim sposób restrukturyzacji zobowiązań upadłego, a tym samym sposób i zakres zaspokojenia roszczeń w postępowaniu upadłościowym.
Dłużnik ponadto powinien dołączyć do wniosku określone w art. 23 Prawa upadłościowego i naprawczego załączniki. Są to następujące dokumenty:
1. aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników
- wykaz majątku powinien być aktualny. Nie musi być to wykaz sporządzony wyłącznie dla celów postępowania upadłościowego. Dłużnik może wykorzystać także wykaz sporządzony w innym celu, jeżeli odpowiada on rzeczywistości i jest aktualny. Dokument ten powinien obejmować wszystkie aktywa majątku dłużnika, czyli nieruchomości, rzeczy ruchome oraz prawa majątkowe przysługujące dłużnikowi (np. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych). Wycena zawarta w tym dokumencie jest wyceną szacunkową. Nie musi więc zawierać wartości bilansowej, ani zostać dokonana przez rzeczoznawcę.
2. bilans sporządzony dla celów tego postępowania, na dzień nie późniejszy niż trzydzieści dni przed dniem złożenia wniosku
- przykład: Wniosek zostaje złożony 7 maja 2011 r. Dołączony do niego bilans musi uwzględniać stan z dnia nie późniejszego, niż 7 kwietnia 2011 r.,
3. spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty,
4. lista zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia - np. hipoteki, zastawy, poręczenia,
5. oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku,
6. spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty,
7. wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi
- należy pamiętać, że tytułem egzekucyjnym jest nie tylko prawomocne orzeczenie sądu, ale także wyrok sądu polubownego, ugoda zawarta przed mediatorem, akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji oraz inne, wymienione w art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego tytuły. Pod pojęciem tytułów wykonawczych należy rozumieć nie tylko wspomniane tytuły egzekucyjne zaopatrzone w klauzulę wykonalności, ale także administracyjne tytuły wykonawcze.
8. informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrze, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika;
- innymi obciążeniami podlegającymi wpisowi w księdze wieczystej lub rejestrze mogą być np. użytkowania lub służebności. Informacje o innych postępowaniach sądowych powinny dotyczyć zarówno postępowań, w których dłużnik jest pozwanym, jak również powodem.
9. informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni.
Wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości - wzór
Dodatkowo, jeżeli dłużnik wnosi o ogłoszenie upadłości układowej, powinien do wniosku dołączyć:
- propozycje układowe oraz propozycje finansowania wykonania układu
- propozycje układowe mogą zawierać np. odroczenie wykonania zobowiązania, rozłożenie spłaty długów na raty lub zmniejszenie sumy długów. Propozycje finansowania natomiast powinny wskazywać, czy środki pieniężne będą pochodzić z działalności przedsiębiorstwa dłużnika czy ze źródeł zewnętrznych (np. kredyt bankowy).
- rachunek przepływów pieniężnych za ostatnie dwanaście miesięcy, jeżeli obowiązany był do prowadzenia dokumentacji umożliwiającej sporządzenie takiego rachunku.
W przypadku, gdy dłużnik nie może dołączyć do wniosku któregoś z wymaganych załączników, powinien podać przyczyny takiego niedołączenia i je uprawdopodobnić (czyli wykazać prawdopodobieństwo).
Jeżeli dłużnik nie dołączy innych wymaganych załączników i jednocześnie nie poda przyczyn lub ich nie uprawdopodobni, zostanie wezwany do uzupełnienia braków (procedura przewidziana dla braków formalnych wniosku przedstawiona w części dotyczącej wymogów formalnych wniosku wspólnych dla wszystkich wnioskodawców).
Wniosek o ogłoszenie upadłości - jak prawidłowo złożyć?
Ostatnim załącznikiem wymaganym od dłużnika jest oświadczenie złożone na piśmie co do prawdziwości danych zawartych we wniosku. Oświadczenie to nie może być złożone przez pełnomocnika. Jeżeli dłużnik jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną (np. spółki osobowe), oświadczenie składa reprezentant dłużnika, składający wniosek.
Kto jest uprawniony do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w spółkach?
Jakie są skutki zaniechania złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości?
Może dojść do sytuacji, że w toku postępowania zostanie ustalone (np. przez sąd lub sędziego komisarza), że mimo złożenia oświadczenia, dłużnik podał we wniosku nieprawdziwe dane. W takim przypadku, będzie on ponosił odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek podania we wniosku informacji niezgodnych z prawdą.
Niedołączenie oświadczenia o prawdziwości danych powoduje zwrot wniosku bez wzywania do jego uzupełnienia. Jest to więc surowsza sankcja w stosunku do niedołączenia innego załącznika.
Jak wynika z powyższych rozważań, sporządzenie wniosku dłużnika o ogłoszenie upadłości oraz przygotowanie szeregu wymaganych załączników, może się okazać skomplikowanym zadaniem. Prawidłowość wnoszonego wniosku jest jednak istotna dla dłużnika z punktu widzenia skutecznego wszczęcia postępowania upadłościowego i wywiązania się dłużnika z obowiązku złożenia wniosku w terminie.