Zabezpieczenie umożliwia zamawiającemu zaspokojenie przysługujących mu roszczeń z niewłaściwego wywiązania się wykonawcy z zobowiązania sformułowanego w umowie o zamówienia publiczne, poprzez pokrycie tych roszczeń z kwoty zabezpieczenia bez korzystania z drogi sądowej.
Kiedy można żądać?
Roszczenie o naprawienie szkody jest możliwe:
1) gdy nie zostało wykonane zobowiązanie;
2) gdy zrealizowano je w sposób nienależyty;
3) w drodze wykonania zastępczego (w razie zwłoki dłużnika w wykonaniu zobowiązania czynienia, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, domagać się upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika);
4) przez zapłatę określonej, zastrzeżonej w umowie sumy (kara umowna);
5) gdy dochodzi do odstąpienia od umowy wzajemnej.
Akty prawne
Egzekwowanie należności, które mogą być pokryte środkami z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jest określone dwoma rodzajami aktów:
1) zgodnie z literą prawa (Kodeks cywilny),
2) zgodnie z postanowieniami umowy (umowy wzajemne są nadrzędne wobec przepisów Kc).
Przepisy odnoszące się do zamówień publicznych nie są powiązane z roszczeniami z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zamówienia, odsyłając w tym zakresie do przepisów Kodeksu cywilnego.
Zgodnie z art. 471 kc dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Skutkiem zachowania się dłużnika niezgodnego z treścią zobowiązania jest więc jego odpowiedzialność odszkodowawcza wiążąca się jednocześnie z roszczeniem wierzyciela do naprawienia szkody.
Polecamy: Kto może uzyskać status wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia?
Uprawnienia przysługujące wierzycielowi w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania uregulowane są w działach II i III tytułu VII księgi trzeciej kodeksu cywilnego zatytułowanych „Skutki niewykonania zobowiązań” oraz „Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych”.
Niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, które rodzą obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika, mogą wynikać z:
- zaniechania działania ze strony osób trzecich, z których pomocą dłużnik wykonuje to zobowiązanie, a także osób, którym powierza jego wykonanie;
- ze zwłoki dłużnika, co może skutkować wystąpieniem przez wierzyciela z żądaniem naprawienia szkody, którego przyczyny wynikają ze zwłoki (jeżeli na skutek zwłoki dłużnika świadczenie straciło całkowicie bądź w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może go nie przyjąć i zażądać naprawienia szkody z tytułu niewykonania zobowiązania);
- niemożliwości wykonania świadczenia wzajemnego wskutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność zobowiązany.
Polecamy: serwis Zakładam firmę
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
- Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 i Nr 161, poz. 1078)