Najważniejsze z tych ustaw to:
1. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 roku - Prawo dewizowe
Zgodnie z art. 25 rezydenci i nierezydenci są obowiązani do dokonywania przekazów pieniężnych za granicę oraz rozliczeń w kraju związanych z obrotem dewizowym za pośrednictwem uprawnionych banków, jeżeli kwota rozliczenia lub przekazu przekracza 15 000 euro. Obowiązek dokonywania rozliczeń za pośrednictwem uprawnionych banków, nie dotyczy przypadków, w których stroną rozliczenia jest uprawniony bank. Wartość transakcji jest przeliczana na podstawie średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień poprzedzający dokonanie czynności.
Banki dokonują między sobą licznych transakcji związanych z obrotem dewizowym. Udzielając kredytów w walucie obcej, muszą dokonać zakupu tej waluty od innych banków bądź instytucji finansowych. Sytuacja, w której polski oddział banku zagranicznego dokonuje przelewu dewiz na rachunek innego banku w Polsce nie jest objęta dyspozycją omawianego przepisu. Banki będące stronami tych transakcji, nie są zmuszone do otwierania rachunków bankowych w innych bankach.
2. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej:
Przepis art. 22 stanowi, iż dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym wypadku, gdy:
1) stroną transakcji jest inny przedsiębiorca,
2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z nich płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczanych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
15 maja 2010 roku przedsiębiorca X zakupił od przedsiębiorcy Y samochód ciężarowy o wartości 60 305 zł. Po dokonaniu przeliczenia wartości transakcji wg średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP z dnia 30 kwietnia 2010 roku (3,902 zł) - wartość transakcji wyniosła 15 454,90 euro, a więc firmy muszą dokonać płatności za pośrednictwem rachunku bankowego. Gdyby przedsiębiorca X zdecydował się na dokonanie transakcji 15 lutego 2010 roku nie musiałby jej realizować poprzez rachunek bankowy, gdyż po odpowiednim przeliczeniu wartość samochodu wyniosłaby 14 849 euro.
Zobacz także: W jaki sposób należy przekazać dane osobowe?
Aby powstał obowiązek dokonania transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego, oba warunki przewidziane w ustawie muszą być spełnione łącznie.
Dla powstania obowiązku dokonania transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego nie ma znaczenia fakt, iż strony zdecydują się na zastąpienie jednorazowej płatności kilkoma częściowymi płatnościami. Decydujące znaczenie ma bowiem całkowita wartość dokonanej transakcji.
3. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa:
Na podstawie art. 61 zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu.
Obowiązek zapłaty realizowany poprzez polecenie przelewu nie dotyczy podatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, podatków pobranych przez inkasentów i płatników oraz sytuacji, gdy zapłata podatku następuje znakami akcyzy lub papierami wartościowymi.
Ustawodawca pozostawił jednak prawo wyboru dogodniejszej dla przedsiębiorcy formy dokonywania rozliczeń z Urzędem Skarbowym tzw. mikroprzedsiębiorcom. Mogą oni realizować płatności poprzez rachunek bankowy bądź w formie gotówkowej w kasie właściwego Urzędu Skarbowego.
Firma X zatrudniająca w ostatnich 2 latach 4 pracowników i mająca przychody ze sprzedaży netto sięgające kwoty 1 800 000 euro może dokonać zapłaty podatków, także w formie gotówkowej w kasie właściwego urzędu skarbowego. W sytuacji, gdyby firma zatrudniała w ciągu ostatnich dwóch lat 15 pracowników byłaby obowiązana do zapłaty podatków w formie bezgotówkowej.
Art. 87 § 1 ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje, iż zwrot nadwyżki podatku VAT jest przekazywany na rachunek bankowy przedsiębiorcy.
Polecamy serwis Zakładam firmę
4. ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych:
Art. 47 § 4 stwierdza, iż co do zasady składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych są uiszczane w formie bezgotówkowej, w postaci wpłat na wyodrębnione rachunki bankowe.
Mikroprzedsiębiorcy, będący płatnikami składek ma możliwość ich opłacania przekazem pocztowym.
Podsumowując, należy pamiętać, iż określenie rachunek bankowy w odniesieniu do przedsiębiorcy należy rozumieć także jako rachunek prowadzony w spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej.
Wiktor Poniewierka