Zgodnie z art. 91 ust.1 ustawy o VAT po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jest on zobowiązany do dokonania korekty kwoty odliczonego podatku, z uwzględnieniem tzw. współczynnika VAT (udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo).
W art. 91 ust. 2 ustawy o VAT ustawodawca zaznaczył, że powyższe korekty w przypadku środków trwałych o wartości początkowej nie niższej niż 15 tys. zł powinny być, z zasady, dokonywane przez pięć kolejnych lat, licząc od roku w którym dokonano zakupu, z tym że pierwszej korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty (roczna korekta dotyczy wówczas 20 proc. kwoty VAT naliczonego).
Zgodnie z art. 91 ust. 4 – 6 ustawy o VAT, w przypadku gdy w pięcioletnim okresie korekty nastąpi sprzedaż środka trwałego, przyjmuje się że jest on nadal, aż do końca okresu korekty, używany na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu lub na potrzeby czynności zwolnionych (nie podlegających opodatkowaniu) jeśli sprzedaż była zwolniona.
Polecamy: Rodzaje leasingu a amortyzacja
Dodatkowo, korekty dotyczącej pozostałej części pięcioletniego dokonuje się w rozliczeniu za okres, w którym nastąpiła sprzedaż. Odnosząc się do zacytowanych przepisów, poniżej przedstawiamy przykład liczbowy obrazujący przedstawiony mechanizm korekt.
Założyliśmy, że śpółka nabyła w czerwcu 2008 roku samochód i dokonała odliczenia 100 proc. VAT naliczonego w kwocie 10 tys. zł (tj. współczynnik VAT wyliczony za 2007 rok wynosił 100 proc.). Zakładamy, że w maju 2011 roku spółka dokonuje sprzedaży samochodu osobowego. Sprzedaż ta jest opodatkowana VAT.
| Kwota odliczonego przy zakupie podatku : 10.000 PLN | Kwota przypadająca do korekty | Prawo do odliczenia (współczynnik VAT za dany rok) | Kwota do korekty |
| 2008 | 2.000 PLN | 95% | -100 PLN |
| 2009 | 2.000 PLN | 99% | 0 PLN |
| 2010 | 2.000 PLN | 80% | - 400 PLN |
| 2011 | 4.000 PLN | 100% | 0 PLN |
| 2012 | - | - | - |
Konsekwentnie w tym przykładzie firma ma obowiązek zmniejszenia VAT naliczonego w rozliczeniu za styczeń 2009 roku o 100 zł oraz za styczeń 2011 roku o 400 zł. W przypadku, gdy spółce przysługiwało prawo do odliczenia 100 proc. VAT naliczonego przy nabyciu pojazdu, sprzedaż tego samochodu będzie zawsze opodatkowana VAT i dokonanie sprzedaży samochodu nie spowoduje zwykle konieczności korekt podatku naliczonego.
Sprzedaż pojazdu może być zwolniona z VAT oraz może wystąpić konieczność korekty VAT naliczonego w związku ze sprzedażą w przypadku, gdy spółce przy nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia 50 lub 60 proc. nie więcej niż 5 tys. zł lub 6 tys. zł VAT naliczonego.