Kryterium liczby stron
Z uwagi na liczbę stron uczestniczących w transakcji leasingowej wskazuje się zarówno leasing bezpośredni jak i pośredni. Bezpośredni – umowa zawierana jest przez producenta bezpośrednio z użytkownikiem. Pośredni - w zawarciu umowy uczestniczy więcej niż dwie strony (pomiędzy przedsiębiorcą i użytkownikiem pośredniczy firma leasingowa).
Kryterium formy występowania
Leasing może występować w formie operacyjnej lub finansowej (kapitałowej).
Polecamy: Leasing a unijne dotacje
Przez leasing operacyjny rozumie się taki jego rodzaj, w którym przedmiot leasingu należy do składników majątkowych leasingodawcy (firmy leasingowej). Do dokonywania amortyzacji przedmiotu leasingu uprawniona jest właśnie ta strona tj. leasingodawca. Czas zawierania umowy jest w tym przypadku krótszy niż przewidziany prawem okres zużycia rzeczy.
Kosztem dla korzystającego są raty leasingowe.
W przypadku leasingu operacyjnego leasingobiorca może mieć zagwarantowane prawo zakupu przedmiotu umowy za określoną wartość powiększoną o VAT.
Leasing finansowy (kapitałowy) różni się tym, że tylko odsetkowa część rat wliczana jest do kosztów uzyskania przychodu u leasingobiorcy, przy jednoczesnym stanowieniu przychodu drugiej strony. Odpisy amortyzacyjne dokonywane są przez leasingobiorcę i to jego składnikiem majątku jest przedmiot umowy. Dzięki temu przedsiębiorstwo zwiększa wartość majątku, ale nie ponosi dodatkowych kosztów po zakończeniu okresu trwania umowy.
Leasing finansowy, tak samo jak i operacyjny, może zawierać klauzulę opcji sprzedaży przedmiotu umowy po zakończeniu okresu jej trwania.
Leasingobiorca uzyskuje tym samym prawo do zakupu rzeczy, z której korzystał. Powoduje to powstanie analogii do instytucji kredytu, a nawet pożyczki.
Polecamy: Jak funkcjonuje leasing zwrotny
Leasing zwrotny
Oprócz wskazanych rodzajów leasingu występuje jeszcze tzw. leasing zwrotny. Jest to specyficzna odmiana tego typu transakcji, której podstawą jest wystąpienie powiązania leasingu z zawartą wcześniej umową sprzedaży. Strona umowy tj. leasingobiorca dokonuje zbycia znajdujących się w jej posiadaniu środków trwałych drugiej stronie – leasingodawcy (najczęściej firmie leasingowej). Jednocześnie z dokonaną sprzedażą owe środki nie są przekazywane w sensie fizycznym nabywcy, lecz pozostają do korzystania u leasingobiorcy. Zasady, w oparciu o które to korzystanie ma się odbywać, określane są w zawartej umowie leasingu zwrotnego. Operacja taka pozwala na dokonanie zmiany sposobu dotychczasowych rozliczeń przez dawnego właściciela na bardziej dla niego korzystny.