Rynek najmu krótkoterminowego jest tą częścią „mieszkaniówki”, która najbardziej ucierpiała na skutek epidemii koronawirusa. Bardzo duży i nagły spadek ruchu turystycznego sprawił, że wielu właścicieli mieszkań wcześniej nastawionych na krótkoterminowy wynajem, postanowiło znaleźć inne źródła zysku. Część takich inwestorów szuka długoterminowych najemców obawiając się, że zła koniunktura w branży turystycznej nie przeminie szybko. Inni właściciele mieszkań wcześniej wynajmowanych turystom, zaproponowali swoje usługi osobom, które muszą przejść obowiązkową kwarantannę. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili przyjrzeć się prawnym i ekonomicznym aspektom wynajmu lokali na czas kwarantanny.
Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków
Przepisy nie zakazują wynajmu „kwarantannowych” lokali
W pierwszej kolejności warto przypomnieć, że obecnie nie obowiązuje już zakaz wynajmu krótkoterminowego mieszkań. Został on zniesiony 20 marca 2020 r. rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 491). Sprawia to, że krótkoterminowy wynajem mieszkań znów jest możliwy i legalny. Taka sytuacja dotyczy każdego celu wynajmu na krótki okres.
Właściciele mieszkań wynajmowanych na cele kwarantanny wskazują, że obowiązujące przepisy nie zabroniły takiego odpłatnego udostępniania lokali. W tym kontekście warto pamiętać, że kwarantannie teoretycznie są poddawane zdrowe osoby. Niemniej jednak, po zakończeniu „kwarantannowego” wynajmu, mieszkania trzeba odkazić. Rozsądek sugeruje, że odkażanie musi zostać wykonane po wyprowadzce każdego lokatora objętego kwarantanną. Takie postępowanie może zapobiec roznoszeniu się choroby w sytuacji, gdy jeden z lokatorów będzie bezobjawowym nosicielem koronawirusa. W ramach bezpieczeństwa prawnego i sanitarnego, warto również przez dłuższy czas przechowywać zawarte umowy najmu krótkoterminowego.
Wykorzystanie części mieszkań w bloku lub kamienicy na cele kwarantanny, z pewnością mimo dobrych intencji, może jednak nie spodobać się członkom wspólnoty mieszkaniowej. Warto jednak pamiętać, że zakres ingerencji wspólnoty ogranicza się do części wspólnych budynku. Co więcej, wcześniejsze wyroki sądów potwierdzają, że wspólnota nie może zakazać najmu krótkoterminowego. W tym kontekście, dobrym przykładem jest między innymi Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z 17 stycznia 2018 r. (sygnatura akt: XVC 677/16).
Kwestia podatku za „M” wzbudza rosnące wątpliwości …
Jedyne wątpliwości prawne dotyczą tego, czy właściciel mieszkania regularnie wynajmowanego na krótki czas powinien zadeklarować zmianę sposobu jego wykorzystywania (z mieszkaniowego na użytkowy). Taka zmiana skutkowałaby między innymi znaczącym podniesieniem stawki podatku od nieruchomości. Mowa o wzroście maksymalnej stawki z 0,81 zł/mkw. do 23,90 zł/mkw. (dane dla 2020 r.). Konieczność płacenia wyższego podatku od nieruchomości przy najmie krótkoterminowym sugeruje między innymi niedawny Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lutego 2020 r. (II FSK 716/18). Warto jednak nadmienić, że opisywana kwestia dotyczy wszystkich lokali wynajmowanych krótkookresowo (nie tylko na czas kwarantanny).
Kwarantanna nie może być stałym sposobem na wynajem
W ramach podsumowania, eksperci portalu RynekPierwotny.pl zwracają uwagę, że „kwarantannowy” wynajem mieszkań prawdopodobnie nie będzie długotrwałym sposobem na biznes. Świadczą o tym między innymi informacje podawane przez Ministerstwo Zdrowia. Wskazują one, że po maksimum z początku kwietnia 2020 roku (183 095), zaczął być widoczny spadkowy trend dotyczący liczby osób objętych kwarantanną. W dniu 21 kwietnia 2020 r. już tylko 105 602 osoby musiały odbywać kwarantannę. Można oczekiwać, że liczba Polaków zmuszonych do odosobnienia będzie systematycznie spadała w II kw. 2020 r. Właśnie dlatego właściciele mieszkań nie powinni traktować kwarantannowego wynajmu jako trwałego sposobu na biznes (nawet jeśli jesienią znów będzie widoczny wzrost liczby zakażeń).
Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl