Co to jest JESSICA?
JESSICA, czyli Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas to inicjatywa mająca na celu rewitalizację zniszczonych oraz zaniedbanych obszarów miast. Ustanowiona została na mocy Rozporządzenia Komisji Europejskiej 1083. Wsparcie, które oferuje ten relatywnie nowy instrument inżynierii finansowanej zakłada realizowanie takich projektów, które korzystnie wpłyną na rozwój ekonomiczno-społeczny regionów, szczególnie tych położonych na obszarach poprzemysłowych i powojskowych.
Projekty miejskie w ramach tej Inicjatywy realizowane będą na zasadzie udzielania zainteresowanym podmiotom pożyczek, gwarancji, wejść kapitałowych na warunkach korzystniejszych niż te, które oferują banki. Nie będzie więc to tradycyjna metoda przyznawania grantów na dofinansowanie określonej wartości projektu, a instrument zwrotny, który obliguje do zwrotu pozyskanych środków do tzw. Funduszu Powierniczego. Zwrócone środki w następnej kolejności będą mogły zostać wykorzystane przy realizowaniu kolejnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Ważne, by planowane inwestycje charakteryzowały się dodatnią stopą zwrotu oraz przynosiły mieszkańcom korzyści społeczne – dlatego też preferowane będą projekty zakładające nawiązanie i realizowanie inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Przeczytaj także: Jak rodzą się unijne dotacje dla przedsiębiorców
Jak działa JESSICA
JESSICA działa w oparciu o funkcjonujące Programy Operacyjne (PO). Każdy kraj, czy też region zainteresowany Inicjatywą jest zobligowany do wygospodarowania puli środków w ramach prowadzonych PO oraz zadecydowania o sposobie ich spożytkowania. Mogą one zostać przeznaczone równolegle na klasyczną rewitalizację z zastosowaniem systemu grantowego.
Zdecydowanym plusem tej formy finansowania inwestycji jest możliwość obracania pozyskanymi środkami nawet po 2015 r., gdy zakończy się mechanizm finansowy przewidziany na lata 2007-13.
Realizowanie projektu w ramach Inicjatywy przynosi też inne korzyści. Zdecydowaną zaletą jest możliwość współpracy oraz korzystania z know-how instytucji finansujących oraz zarządzających środkami (m.in. Europejskiego Banku Inwestycyjnego). Dzięki tej metodzie zyskamy ponadto doświadczenia pomocne przy wdrażaniu nowej Perspektywy Finansowej 2014-2020. Dla miast jest to bezsprzecznie dodatkowe źródło finansowania, które pozostanie na długo po wygaszeniu Regionalnego Programu Operacyjnego, a cała procedura rozliczenia przyznanych środków przebiega szybko i sprawnie.
Martwić może jednak fakt, iż polskim miastom doskwiera brak konkretnych doświadczeń w sposobie funkcjonowania funduszy miejskich oraz przyzwyczajenie do korzystania z prostszych i tańszych w ich mniemaniu dotacji grantowych.
Polecamy serwis Mała firma
Wdrażanie inicjatywy przebiega następująco: Instytucja Zarządzająca, będąca stroną umowy, dokonuje wyboru funduszu powierniczego, który w dalszym etapie staje się odpowiedzialny za zarządzanie środkami na rzecz oraz w imieniu Instytucji. Następnie fundusz wybiera pośredników finansowych, którzy zechcą zainwestować w konkretne projekty miejskie. Rolę funduszu może pełnić nie tylko Europejski Bank Inwestycyjny, ale także inne, wybrane w drodze przejrzystej procedury, podmioty finansowe.
W naszym kraju jednym z najbardziej zaawansowanych regionów wdrażających inicjatywę jest Wielkopolska. W ślad za nią podążyło też województwo zachodniopomorskie.
Należy pokładać nadzieję, iż przykłady tych regionów zachęca także inne polskie województwa do zainteresowania Inicjatywą JESSICA.
Natalia Kacprzak