Co to jest Fundusz Solidarności?
Fundusz Solidarności Unii Europejskiej powstał w 2002 roku w odpowiedzi na klęskę powodzi, która dotknęła w tym czasie Austrię, Czechy, Niemcy i Francję. Miał to być szybki, skuteczny i elastyczny instrument wspierania państw członkowskich w sytuacjach nadzwyczajnych takich jak klęski żywiołowe (wyciek ropy, wichury, pożary lasów, trzęsienia ziemi, erupcje wulkanów itp.). Ówczesne straty poniesione przez państwa w wyniku powodzi z 2002 roku sięgnęły ponad 15 miliardów euro, podczas gdy pomoc finansowa udzielona ramach utworzonego funduszu wyniosła 728 milionów euro. Potwierdzeniem celowości powstania funduszu były lata następne, gdy tym razem kraje śródziemnomorskie dotknęła klęska upałów, pożarów i susz.
Pomoc udzielana w ramach Funduszu Solidarności sprowadza się do możliwie najszybszego mobilizowania służb ratowniczych w celu zaspokojenia potrzeb ludności dotkniętych klęską żywiołową oraz do odbudowy zniszczonej kluczowej infrastruktury, która jest niezbędna w celu wznowienia działalności gospodarczej na terenach zniszczonych przez żywioł. W tym kontekście musimy jednak pamiętać, że środki finansowe wypłacane w ramach Funduszu Solidarności stanowią tylko uzupełnienie działań podejmowanych przez państwa członkowskie ze środków publicznych w celu zapobieżeniu wystąpienia klęsk żywiołowych i odnowy zniszczonej infrastruktury.
Budżet Funduszu Solidarności wynosi 1 mld euro rocznie. Jedna czwarta środków będących w dyspozycji funduszu musi pozostać nienaruszona do dnia 1 października każdego roku, na wypadek wystąpienia pod koniec roku klęsk żywiołowych. Pomoc udzielana w ramach funduszu ma formę dotacji.
Polecamy: Dotacje unijne 2012 - poradnik przedsiębiorcy
W przypadku każdej uznanej klęski żywiołowej państwu beneficjentowi zostaje przyznana jednorazowa dotacja. Środki te mogą zostać przeznaczone na pokrycie części wydatków publicznych związanych z:
- odbudową infrastruktury i wznowieniem pracy zakładów energetycznych, wodociągów, kanalizacji, transportu, telekomunikacji, służby zdrowia, edukacji,
- zapewnieniem czasowego zakwaterowania i finansowania służb ratowniczych,
- zapewnieniem infrastruktury prewencyjnej i środków ochrony dziedzictwa kulturowego,
- oczyszczaniem terenów dotkniętych katastrofą, w tym stref naturalnych.
W celu usprawnienia działań funduszu instytucje europejskie zawarły porozumienie międzyinstytucjonalne, dzięki któremu możliwe jest podejmowanie szybkich decyzji dotyczących przyznawania i korzystania ze środków finansowych. Z wnioskiem o przyznanie pomocy występuje do Komisji Europejskiej państwo członkowskie dotknięte klęską żywiołową, które zobowiązane jest dostarczyć wszystkich niezbędnych informacji związanych z tą sprawą.
Warunkiem przyznania pomocy jest wystąpienie klęski, która spowodowała straty w przynajmniej w jednym z państw członkowskich warte ponad 0,5 % Produktu Krajowego Brutto (PKB) za dany rok.
Dowiedz się Kiedy należy składać wnioski o płatność?
Fundusz Solidarności Unii Europejskiej dla Polski
W wyniku powodzi, które przeszły przez Polskę w maju i czerwcu 2010 r., poszkodowanych zostało około 266 tysięcy osób, a około 31 tysięcy zostało ewakuowanych. Straty poniosło 811 gmin oraz około 1 300 przedsiębiorstw. Łącznie uszkodzonych zostało około 80 tysięcy km dróg wojewódzkich, gminnych i powiatowych, 1160 km dróg krajowych, 59 mostów, 400 km linii kolejowych, 1300 km wałów przeciwpowodziowych. Zostało zalanych ponad 680 tysięcy hektarów ziemi zostało zalanych, w tym 18 tysięcy budynków.
23 lipca 2010 r. rząd złożył do Komisji Europejskiej wniosek o przyznanie pomocy finansowej z Funduszu Solidarności UE. Pieniądze unijne pozwoliły między innymi na odbudowę infrastruktury komunalnej: wodociągów, kanalizacji, dróg i mostów zniszczonych podczas tegorocznych powodzi. Oszacowane straty spowodowane przez żywioł sięgnęły ponad 2,9 mld euro.
Polecamy serwis Odszkodowania
Pierwsze informacje dotyczące zatwierdzenia polskiego wniosku i przyznania dotacji miały zapaść już w listopadzie. Ostatecznie decyzja w tej sprawie została podjęta na przełomie ostatnich dni. Komisja Europejska po przeanalizowaniu polskiego wniosku podjęła decyzję o przyznaniu Polsce dotacji w wysokości 105,5 mln euro z Funduszu Solidarności, o czym z satysfakcją informował w mediach rzecznik Komisji. Przyznane środki pozwolą zniwelować wydatki, które zostały poniesione na odbudowę infrastruktury z budżetu państwa. Teraz decyzję Komisji Europejskiej musi zaakceptować Rada i Parlament Europejski. Zakłada się, że potrwa to około dwóch, trzech miesięcy.
W 2005 roku pomoc z Funduszu Solidarności została przyznana naszym południowym sąsiadom – Słowacji - na walkę ze skutkami wichur, które nawiedziły ten kraj. Największe zniszczenia dotyczyły infrastruktury i lasów. Pomoc udzielona wtedy Słowakom wyniosła ponad 5 mln euro.