Opracowanie projektu przedsięwzięcia obejmuje pięć faz. Pierwszą fazą procesu opracowania projektu przedsięwzięcia jest wnikliwa diagnoza stanu i celów strategicznych przedsiębiorstwa. W tej fazie istotną rolę odgrywa zdefiniowanie statusu danej organizacji, zgodnego z precyzyjną definicją mikro-, małego i średniego przedsiębiorstwa, zawartą w rozporządzeniu unijnym, a także inne aspekty kwalifikowalności wnioskodawcy (np. ze względu na miejsce siedziby firmy), kwalifikowalności terytorialnej inwestycji lub rodzaju projektu, przewidzianego do wsparcia w ramach danego naboru projektów.
W tej fazie należy zwrócić szczególną uwagę na orientację strategiczną i jej elementy składowe:
- charakterystykę orientacji strategicznej obejmującą: poszukiwanie właściwych inwestycji, zrozumienie zmian w otoczeniu, rozwój umiejętności zapewniających przewagę konkurencyjną;
- znaczenie i użyteczność strategii, która winna być ukierunkowana na osiąganie i utrzymanie optymalnej pozycji konkurencyjnej;
- opracowanie strategii obejmującej: formułowanie ogólnych celów projektu (wizja), wybór projektu, opracowanie konkurencyjnej kombinacji celów, planowanie, sprawdzanie i dostosowanie strategii podczas jej realizacji i funkcjonowania projektu.
Istotną rolę w tej fazie odgrywa przeprowadzenie analizy SWOT, czyli mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa. Powinna być ona wsparta szeroką gamą pomysłów tworzących długoterminową strategię rozwoju firmy.
Zapoznaj się koniecznie Jakie dotacje dla przedsiębiorców w 2011 roku?
W drugiej fazie procesu przedsiębiorca winien przygotować wstępny opis projektu przedsięwzięcia. Dokładnie nazywa się tu problem który chce się rozwiązać dzięki wsparciu unijnemu oraz wstępnie określa wysokość niezbędnych środków. Pozwala to na określenie możliwości uzyskania wsparcia z środków unijnych.
Określenie możliwości uzyskania wsparcia środków unijnych oraz zasad udzielania pomocy i refundacji poniesionych kosztów to trzecia faza przygotowania projektu przedsięwzięcia. Głównym źródłem pozyskania kapitału potrzebnego do prefinansowania projektów oraz finansowania wkładu własnego beneficjentów są banki. Kredyty pomostowe udzielane do momentu refinansowania i kredyty inwestycyjne, umożliwiające finansowanie wkładu własnego mają – z punktu widzenia pozyskiwania środków unijnych – największe znaczenie spośród produktów oferowanych przez banki.
W czwartej fazie omawianego procesu należy dokonać wyboru właściwego programu operacyjnego, a następnie dokonać wyboru osi priorytetowej i działania. Trudność tej fazy polega na weryfikacji zgodności celów programu, działania lub nawet poddziałania ze sformułowanymi celami projektu przedsięwzięcia. Ten przedsiębiorca, który wcześniej dokona wspomnianej weryfikacji, łatwiej dopasuje planowaną inwestycję do odpowiadających źródeł wsparcia. Bez tej wiedzy przedsiębiorca naraża się na ryzyko wyboru niewłaściwego programu operacyjnego dla sfinansowania planowanej inwestycji.
Polecamy serwis ABC funduszy unijnych
Aby dokonać wyboru właściwego programu operacyjnego, należy przeanalizować treść dostępnych programów operacyjnych, uszczegółowień opisów priorytetów, kryteriów dostępu, wytycznych dotyczących zasadności wydatków, pomocy publicznej, oceny oddziaływania na środowisko, opisów kryteriów oceny formalnej i merytorycznej i wreszcie regulaminów konkretnych naborów wniosków oraz instrukcji wypełniania dokumentów aplikacyjnych.
Ostatnią fazą tego procesu jest wybór strategii finansowania projektu, adekwatnej do potrzeb przedsiębiorstwa. Należy podkreślić, że wypłata środków unijnych następuje w formie refundacji części kosztów już poniesionych w ramach inwestycji. Koszty związane z inwestycją mogą być poniesione, w zależności od programu operacyjnego, już po złożeniu aplikacji wniosku o dofinansowanie, po jego wstępnej weryfikacji lub dopiero po podpisaniu umowy dofinansowania z właściwą instytucją. Oznacza to, że przedsiębiorca ubiegający się o pozyskanie środków unijnych powinien w pierwszej kolejności zapewnić sobie finansowanie planowanej inwestycji. Promesa kredytowa lub umowa kredytu przedłożona przez przedsiębiorcę wraz z wnioskiem o dofinansowanie ze środków unijnych wskazuje instytucji rozpatrującej wniosek, że przedsiębiorca ma zapewnione finansowanie projektu inwestycyjnego.
Fragment pochodzi z książki „Pozyskiwanie środków unijnych przez przedsiębiorstwa innowacyjne. Podejście procesowe” Elżbiety Weiss (Wydawnictwo C.H. Beck, 2011). Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.