Konsumencki leasing finansowy
W ramach modyfikacji przepisów updop od 1.07.2011 r. uwzględniono również możliwość zawarcia umowy leasingu z konsumentem. W efekcie tych zmian zmodyfikowany został art. 17f updop, określający warunki, które musi spełniać umowa leasingu finansowego w ujęciu podatkowym. W efekcie zmian, umową leasingu finansowego jest obecnie również umowa zawarta na czas oznaczony, w przypadku której suma ustalonych w niej opłat netto (bez VAT), odpowiada co najmniej wartości początkowej przedmiotu umowy, i która w przypadku umowy zawartej z konsumentem zawiera postanowienie, zgodnie z którym finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
Tym samym, w przypadku umów zawartych z konsumentem warunkiem dla uznania przedmiotowej umowy za umowę leasingu finansowego jest zawarcie w umowie zapisu, zgodnie z którym finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej przedmiotu umowy.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Jedyną różnicą pomiędzy umowami leasingu finansowego zawartymi z przedsiębiorcą i konsumentem, z perspektywy finansującego, są właśnie zapisy umowne – skutki podatkowe obu umów dla finansującego są bowiem identyczne. W przypadku umowy zawartej z konsumentem do przychodów finansującego nie są zaliczane opłaty leasingowe w części stanowiącej spłatę wartości początkowej przedmiotu umowy (identycznie jak ma to miejsce w przypadku umów z przedsiębiorcami). Tym samym, również w tym przypadku przychodem finansującego wynikającym z umowy leasingu będzie nadwyżka należnych rat ponad spłatę wartości początkowej przedmiotu umowy.
Z perspektywy korzystającego, skutki podatkowe nie będą się natomiast niczym różnić od skutków umowy leasingu operacyjnego – korzystający nie będzie bowiem uprawniony do dokonywania odpisów amortyzacyjnych, czy też zaliczania rat odsetkowych do kosztów podatkowych.
Zobacz: Amortyzacja przedmiotu leasingu finansowego
Skutki podatkowe sprzedaży przedmiotu umowy leasingu finansowego przewidziane zostały w art. 17g updop i mają charakter uniwersalny, tj. stosuje się je niezależnie od tego z kim zawarta została umowa. Jeśli tylko umowa leasingu spełnia warunki określone w art. 17f ust. 1 updop w przypadku sprzedaży przedmiotu umowy przez finansującego na rzecz korzystającego po upływie podstawowego okresu umowy, przychodem podatkowym finansującego z tego tytułu jest cena środka trwałego ustalona w umowie sprzedaży, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej. Podobnie jak w przypadku umowy leasingu finansowego zawartej z przedsiębiorcą, ze względu na stanowisko sądów administracyjnych, przeniesienie własności przed-miotu umowy leasingu po jej zakończeniu powinno odbyć się za po-braniem ceny – w przeciwnym razie organy podatkowe mogą uznać, iż przychodem podatkowym finansującego jest wartość rynkowa rzeczy.
Co do zasady, podobnie jak i w trakcie trwania umowy leasingu, również w przypadku sprzedaży środka trwałego po jej zakończeniu, do kosztów podatkowych finansującego nie zalicza się wydatków poniesionych na nabycie środka trwałego. Jednakże kosztem takim są wydatki poniesione na nabycie tego środka trwałego pomniejszone o spłatę wartości początkowej (koszt podatkowy może pojawić się w związku z tym np. w razie braku spłaty pełnej wartości początkowej).
Zobacz: Leasing operacyjny a leasing finansowy
Skracanie lub przedłużanie leasingu
Biorąc pod uwagę, iż kwalifikacja umowy leasingu finansowego nie jest uzależniona od okresu trwania umowy, w sposób dowolny można skracać bądź przedłużać podstawowy okres jej trwania. Tym samym, w razie chęci wcześniejszego zakończenia umowy leasingu przez konsumenta i dokonania wcześniejszej spłaty wartości początkowej, konieczne jest zawarcie aneksu do umowy leasingu przewidującego nowy podstawowy okres jej trwania. Działanie takie nie wpłynie na możliwość dokonania sprzedaży przedmiotu umowy po zakończeniu ustanowionego w ten sposób nowego podstawowego okresu umowy po cenie odbiegającej od rynkowej.
Zobacz: Nabycie rzeczy po zakończeniu leasingu finansowego
Analogicznie kształtują się skutki oddania przedmiotu umowy do dalszego używania na rzecz korzystającego po upływie podstawowego okresu trwania umowy (co jednak jest bardzo mało prawdopodobne w praktyce). W takim przypadku, przychodem finansującego są opłaty ustalone w umowie, także wtedy, gdy odbiegają znacznie od wartości rynkowej.
Identycznie jak w przypadku umów zawieranych z przedsiębiorcami kształtują się również skutki podatkowe sprzedaży przedmiotu umowy na rzecz osoby innej niż dotychczasowy korzystający, niezależnie od tego czy ostatecznym nabywcą będzie konsument, czy też przedsiębiorca. Na podstawie art. 17h ust. 1 updop, sprzedaż przedmiotu umowy po upływie podstawowego okresu trwania umowy na rzecz osoby innej niż korzystający oznacza, że przychód podatkowy finansującego z tego tytułu winien być określony z zastosowaniem wartości rynkowej (tj. według zasad przewidzianych w art. 14 updop). Kosztem podatkowym finansującego jest natomiast nadwyżka wydatków poniesionych w związku z nabyciem przedmiotu umowy ponad uzyskaną spłatę wartości początkowej.