Przed każdym spotkaniem władz państwowych, spotkaniem biznesowym i dyplomatycznym, ich uczestnicy muszą precyzyjnie określić „miejsca na podium”, tzn. kto z nich jest numerem pierwszym, kto drugim, kto trzecim itd. Jest to niezbędne do tego, aby dobrze zachować się w każdej sytuacji: podczas powitań, przy przedstawianiu, zajmując miejsce przy stole konferencyjnym i biesiadnym, przy zajmowaniu miejsc w samochodzie, czy ustalając kolejność wystąpień, referatów i przemówień.
Odstępstwa od powszechnie przyjętej kolejności
W praktyce stosowanie zasad precedencji nie jest takie łatwe w stosowaniu. Zawsze znajdą się sytuacje wyjątkowe, w których ogólnie przyjęte zasady nie dadzą się zastosować. Każdy bowiem wie, że młodszy zawsze ustępuje starszemu, mężczyzna kobiecie, ale w biznesie i w polityce odstępuje się od tych zasad. W kontaktach służbowych szef firmy ma pierwszeństwo przed swoją asystentką, czy starszym wiekiem pracownikiem. Zmiany dotyczą także klasycznego powitania dwóch par.
Zobacz: Spotkania biznesowe, czyli jak podajemy dłoń
W życiu prywatnym odbywa się to zawsze według kolejności: gospodyni najpierw wita się z kobietą-gościem, następnie z mężczyzną-gościem. Następnie gospodarz wita się z przybyłą kobietą, a później z jej towarzyszem. W oficjalnym ceremoniale dyplomatycznym takie przywitanie odbędzie się w zupełnie innym porządku. Załóżmy, że na lotnisku w Warszawie wita się prezydent Polski z premierem Wielkiej Brytanii, obu panom towarzyszą małżonki. Ceremoniał nakazuje w tej sytuacji, aby prezydent naszego kraju najpierw przywitał się z angielskim premierem, następnie z jego żoną. Natomiast panie powinny uścisnąć sobie dłoń na końcu.
Kto po kim?
Zasady precedencji bardzo łatwo zaobserwować podczas oglądania oficjalnych spotkań władz rządowych. W Polsce pierwszeństwo uzależnione jest od zajmowanego stanowiska. Wśród kierowniczych stanowisk państwowych na pierwszym miejscu znajduje się Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, a po nim wg kolejności: Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, Wicemarszałkowie Sejmu, Wicemarszałkowie Senatu, Prezes Trybunału Konstytucyjnego, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, ministrowie, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, posłowie i senatorowie. Precedencja dotyczy także stanowisk administracji rządowej i samorządowej w województwie, jak również stanowisk samorządowych w powiecie i gminie.
Zasada ogólna procedencji w Polsce brzmi: władza świecka przed duchowną, ustawodawcza przed wykonawczą w obrębie danego szczebla (państwowy, wojewódzki, powiatowy, gminny), szef zawsze przed zastępcą, ale wiceszef wyższego szczebla terytorialnego (np. województwa) lub organizacyjnego (np. Sejmu) przed szefem szczebla niższego. Od tej listy istnieje jednak szereg wyjątków, które wynikają albo z tradycji, albo z kurtuazji. Za przykład może nam posłużyć chociażby tradycja pierwszeństwa stanu duchownego przed świeckim.
Zobacz: Spotkania biznesowe, czyli jak to jest z powitaniami
Kto przed kim?
Etykieta biznesowa uzależnia pierwszeństwo od zajmowanego stanowiska w danej firmie. Kiedy jednak w spotkaniu uczestniczą dwie firmy, to prezes firmy, która jest gospodarzem zebrania ustępuje pierwszeństwa drugiemu prezesowi. Nie ma sensu jednak wypisywać w tym miejscu hierarchii wszystkich stanowisk, ponieważ każda firma różni się pod względem struktury. Należy jednak zapamiętać, że procedencja biznesowa nie ma nic wspólnego z procedencją towarzyską i nie bierze pod uwagę płeć czy wiek, ale wyłącznie zajmowane stanowisko.
Znajomość tych wszystkich zasad staje się oznaką klasy biznesmena i polityka, im bardziej będzie on starał się podkreślać swoim zachowaniem, że szanuje przyjęty ceremoniał, tym lepiej wypadnie w oczach tych, którzy go otaczają i oglądają. Nienaganne maniery budzą respekt i automatycznie zmuszają innych do podporządkowania się ich regułom.