Zgodnie z art. 65 ust. 1 prawa przewozowego (Dz.U.2012 poz.1173) przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki. Uszkodzeniem przesyłki będą wszelkie mechaniczne naruszenia jej materii (w tym odłączenie części składowych rzeczy), opakowania, a także reakcje chemiczne, które zmieniły skład i właściwości przewożonych przedmiotów. Przesłankami odpowiedzialności przewoźnika są:
- wyrządzenie szkody
- przekroczenie terminu przewozu
Przewoźnik odpowiada także wtedy, gdy szkoda została ujawniona podczas wydawania towaru odbiorcy natomiast powstała w trakcie przewozu. Na podstawie art. 17 Konwencji CMR przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpi w czasie między przyjęciem towaru a jego wydaniem, jak również za opóźnienie dostawy. Przewoźnik nie może powoływać się dla zwolnienia się od odpowiedzialności ani na wady pojazdu, którym się posługuje dla wykonania przewozu, ani na winę osoby lub pracowników osoby, u której pojazd wynajął. Ciężar dowodu w kwestii uchylenia się od odpowiedzialności spoczywa na przewoźniku.
Zobacz również: Odpowiedzialność za utracony towar
Uchylenie się od odpowiedzialności
Art. 65 ust. 3 ustawy prawo przewozowe zawiera katalog przypadków, kiedy przewoźnik jest zwolniony z odpowiedzialności. Okolicznościami takimi są:
1. nadanie pod nazwą niezgodną z rzeczywistością, nieścisłą lub niedostateczną rzeczy wyłączonych z przewozu lub przyjmowanych do przewozu na warunkach szczególnych albo niezachowania przez nadawcę tych warunków,
2. brak, niedostateczność lub wadliwość opakowania rzeczy, narażonych w tych warunkach na szkodę wskutek ich naturalnych właściwości,
3. szczególna podatność rzeczy na szkodę wskutek wad lub naturalnych właściwości,
4. ładowanie, rozmieszczenie lub wyładowywanie rzeczy przez nadawcę lub odbiorcę,
5. przewóz przesyłek, które zgodnie z przepisami lub umową powinny być dozorowane, jeżeli szkoda wynikła z przyczyn, którym miał zapobiec dozorca.
Przyczyny wyłączenia można podzielić na te, które znajdują się po stronie nadawcy lub odbiorcy, nadzorowane przez osobę trzecią oraz ze względu na wady związane z samym towarem w odniesieniu do wadliwego opakowania. Jeżeli zatem przewoźnik na podstawie danej sytuacji wykaże, że uszkodzenie mogło nastąpić wskutek co najmniej jednej ze wskazanych przyczyn następuje domniemanie, że szkoda wynikła właśnie z tych powodów.
Podobnie kształtuje się uchylenie od odpowiedzialności przez przewoźnika na podstawie art. 17 ust. 3 i 4 konwencji CMR. Zgodnie z nim. przewoźnik jest zwolniony od tej odpowiedzialności, jeżeli zaginięcie, uszkodzenie lub opóźnienie spowodowane zostało winą osoby uprawnionej, jej zleceniem nie wynikającym z winy przewoźnika, wadą własną towaru lub okolicznościami, których przewoźnik nie mógł uniknąć i których następstwom nie mógł zapobiec. Przewoźnik jest zwolniony od odpowiedzialności, jeżeli uszkodzenie towaru powstało w wyniku szczególnego niebezpieczeństwa związanego z:
1. użyciem pojazdów otwartych i nie przykrytych opończą, jeżeli to użycie było wyraźnie uzgodnione i zaznaczone w liście przewozowym,
2. brakiem lub wadliwym opakowaniem, jeżeli towary, ze względu na swe naturalne właściwości, w razie braku lub wadliwego opakowania, narażone są na zaginięcie lub uszkodzenie,
3. manipulowaniem, ładowaniem, rozmieszczeniem lub wyładowaniem towaru przez nadawcę lub przez odbiorcę albo przez osoby działające na rachunek nadawcy lub odbiorcy,
4. naturalnymi właściwościami niektórych towarów, mogących powodować całkowite lub częściowe ich zaginięcie albo uszkodzenie, w szczególności przez połamanie, rdzę, samoistne wewnętrzne zepsucie, wyschnięcie, wyciek, normalny ubytek lub działanie robactwa i gryzoni,
5. niedostatecznością lub wadliwością cech lub numerami na sztukach przesyłki,
6. przewozem żywych zwierząt.
Zadaj pytanie na forum: Moja Firma - Działalność gospodarcza