Działalność gospodarcza
Pojęcie samozatrudnienia nie ma legalnej definicji znajdującej się w obowiązujących przepisach prawnych. Należy więc do niego stosować pojęcia przedsiębiorcy oraz działalności gospodarczej.
Zgodnie z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zaś przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną (np. wspólnota mieszkaniowa, spółka kapitałowa w organizacji) - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Zobacz: Samozatrudnienie - alternatywa dla umowy o pracę
Samozatrudnienie a stosunek pracy
W żadnym przypadku nie można identyfikować samozatrudnienia ze stosunkiem pracy, który regulowany jest przepisami kodeksu pracy. Do osób samozatrudnionych nie mają zastosowania przepisy o prawach i obowiązkach pracowniczych. Przy samozatrudnieniu nie znajdują zastosowania przepisy kodeksu pracy.
Osoby samozatrudnione współpracują ze swoimi klientami na podstawie umów cywilnych takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Sami też muszą zabiegać i dbać o swoich klientów.
Samozatrudnionych nie obowiązują przepisy o czasie pracy. Mają oni swobodę zarówno w czasie jak również w wyborze miejsca, w którym usługa zostanie spełniona. Osoba samozatrudniona nie jest również objęta przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Oznacza to, że otrzymywane wynagrodzenie może być niższe od minimalnego, a sposób i termin jego wypłaty regulowane są pomiędzy stronami w sposób dowolny.
Zobacz: Samozatrudnienie a prawo pracy
Składki ZUS
Najważniejszą korzyścią wynikającą z samozatrudnienia jest opłacanie niższych składek ZUS niż w przypadku zatrudnienia na etat. Minimalną podstawą składek ZUS może być bowiem 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek (art. 18 ust. 8 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Co więcej samozatrudniony może liczyć na ulgę w płaceniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania pierwszej w swoim zyciu działalności gospodarczej. W okresie ulgi minimalną podstawą składek ZUS stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Wady samozatrudnienia
Największą wadą samozatrudnienia jest jego niestabilność. Co więcej na głowę samozatrudnionego spada konieczność samodzielnego prowadzenia księgowości, uiszczania składek ubezpieczeniowych i podatków. Co więcej samozatrudniony nie ma prawa do urlopu wypoczynkowego. Możliwe jest jedynie zawarcie w umowie klauzuli o zawieszaniu świadczenia na określony okres. Ponadto samozatrudnionego nie chronią przepisy dotyczące wypowiadania umowy o pracę oraz nie może on liczyć na pomoc związków zawodowych.