Co to jest zasada wolności budowlanej?

Piotr Łukasik
Prawnik, doktorant
rozwiń więcej
Zasada wolności budowlanej jest naczelną zasadą ustawy Prawo budowlane. Można swobodnie dysponować rzeczą, której się jest właścicielem w zakresie w jakim ta swoboda nie jest ograniczona odrębnymi ustawami. Zatem władcza ingerencja w sposób korzystania z prawa własności nieruchomości musi być przewidziana przez ustawę w sposób wyraźny.

Zgodnie z zasadą wolności budowlanej „każdy ma prawo zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami”. Powołany przepis stanowi warunki, które należy spełnić, aby skorzystać z zasady wolności budowlanej.
Po pierwsze należy wykazać prawo do dysponowania nieruchomością. Trzeba podkreślić, że nie należy utożsamiać tego warunku jedynie z prawem własności, a rozumieć je szerzej,
Po drugie trzeba spełnić warunek zgodności zamierzenia budowlanego z przepisami. Nie tylko rzecz idzie o przepisy ustawy Prawo budowlane, ale także o inne przepisy szczególne, jak np. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym czy ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Uczestnikami procesu budowlanego, są:
1) inwestor;
2) inspektor nadzoru inwestorskiego;
3) projektant;
4) kierownik budowy lub kierownik robót.

Dowiedz się także: Gdzie najłatwiej kupić mieszkanie

Owy katalog uczestników procesu budowlanego nie jest zamknięty. Także organy administracji architektoniczno-budowlanej czy organy nadzoru budowlanego, choć w nieco innym znaczeniu, są uczestnikami procesu budowlanego, gdyż ich rola jest zgoła inna niż podmiotów wymienionych wyżej – wymienione organy mają za zadanie sprawować władcze funkcje państwa. Sięgając do innych przepisów ustawy Prawo budowlane łatwo zauważyć, że także właściciel i zarządca są uczestnikami procesu budowlanego.

Do szeroko rozumianych organów nadzoru budowlanego zaliczyć należy organy administracji architektoniczno-budowlanej i organy nadzoru budowlanego w rozumieniu wąskim. Przedstawiony podział w niektórych sytuacjach podlega zatarciu, a wszystko to za sprawą wybranych kompetencji, które są wspólne dla obu typów organów.

Polecamy serwis Inwestycje

W skład organów administracji architektoniczno-budowlanej wchodzi Starosta, Wojewoda oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego, zaś w skład organów nadzoru budowlanego wchodzi Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego oraz Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...