Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest wskaźnikiem badającym nastroje polskich przedsiębiorstw. Został opracowany przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) we współpracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). Poziomem neutralnym MIK jest 100 punktów. Wynik powyżej tej wartości oznacza poprawę koniunktury, a poniżej - jej pogorszenie.
Przewaga nastrojów negatywnych
Jak podał PIE, Miesięczny Indeks Koniunktury spadł w sierpniu o 3,8 pkt, do poziomu 98,6 pkt. "Po raz pierwszy od lutego odczyt MIK jest poniżej poziomu neutralnego, co oznacza przewagę nastrojów negatywnych. W porównaniu z ubiegłorocznym sierpniowym odczytem (110,9 pkt), obecny poziom MIK jest niższy o 12,3 pkt" - przekazano.
Niepewność wpływa na nastroje
Według PIE o pogorszeniu nastrojów przedsiębiorców zadecydowały niepewność i nieprzewidywalność warunków gospodarczych oraz wojna w Ukrainie skutkująca wzrostem cen energii, a także osłabienie wyników sprzedażowych i popytu na dobra i usługi. Jak dodano, słabsze nastroje widać również na rynku pracy – nie tylko pracodawcy są mniej skłonni do zatrudniania nowych pracowników, ale co ósmy (12 proc.) przedsiębiorca planuje zmniejszenie poziomów zatrudnienia.
"Na obniżenie wartości MIK poniżej poziomu neutralnego w sierpniowym odczycie zadecydowały głównie trzy komponenty - wartość sprzedaży, nowe zamówienia oraz inwestycje - dla których wskaźniki koniunktury znalazły się poniżej poziomu neutralnego (odpowiednio: 85,8 pkt, 85,2 pkt i 89,7 pkt" - wyjaśnili eksperci PIE.
Instytut wskazał, że najsilniejsze spadki wskaźnika koniunktury w sierpniu w porównaniu do lipca również odnoszą się do wartości sprzedaży (-14,9 pkt) oraz nowych zamówień (-12,0 pkt). Wzrost wskaźnika mdm (+8,3 pkt) do poziomu 114,4 pkt odnotowano w sierpniowym odczycie dla płynności finansowej.
"Wskaźniki koniunktury prawie wszystkich komponentów w sierpniu 2022 r. są wyraźnie słabsze w porównaniu z analogicznym okresem 2021 r. Największe różnice dotyczą: wartości sprzedaży (-21,7 pkt), płynności finansowej (-21,2 pkt) i nowych zamówień (-19,9 pkt)" - podkreślił PIE.
Jak zauważyła analityczka w Zespole Foresightu Gospodarczego PIE Anna Szymańska, sierpniowy MIK po raz pierwszy od lutego br. spadł poniżej poziomu neutralnego; jest o 12,3 pkt niższy niż w sierpniu ub.r.
Tendencja spadkowa
"Od kwietnia MIK wykazuje tendencję spadkową, przeciwnie niż w 2021 r., gdy letnie miesiące były czasem najwyższej koniunktury. Na pogorszenie nastrojów firm, oprócz trwającej wojny w Ukrainie, wpływają przede wszystkim podwyżki cen, w szczególności energii. Niepewność sytuacji gospodarczej i rosnące ceny energii od początku roku są uważane przez firmy za dwie największe bariery prowadzenia działalności gospodarczej" - wyjaśniła Szymańska.
W jej ocenie spowolnienie w gospodarce widać przede wszystkim w wynikach sprzedaży i liczbie nowych zamówień – "oba te komponenty osiągnęły negatywne odczyty, znacznie gorsze niż w poprzednim miesiącu".
"Aż 38 proc. firm zadeklarowało spadek wartości sprzedaży, a 31 proc. zauważyło zmniejszenie liczby nowych zamówień. Pracodawcy są też mniej skłonni do zatrudniania nowych pracowników, natomiast do 12 proc. wzrósł udział deklaracji o planowanych zwolnieniach. Jednocześnie pracodawcy nie mają zamiaru obniżać wynagrodzeń - większość firm planuje ich utrzymanie na podobnym poziomie, a 14 proc. podniesienie, co prawdopodobnie jest związane z rosnącymi oczekiwaniami płacowymi pracowników" - wskazała.
Z kolei menedżer Zespołu Analiz Makroekonomicznych i Rynków Finansowych w Departamencie Badań i Analiz BGK Piotr Dmitrowski zauważył, że po raz pierwszy od lutego br. indeks MIK obniżył się do poziomów recesyjnych, zwiastując wyhamowanie tempa wzrostu gospodarczego.
"Źródłem spadku indeksu jest przede wszystkim wyraźne pogorszenie składowych odnoszących się do sprzedaży i nowych zamówień, zarówno wobec ich poziomu z lipca, jak i z sierpnia ub.r. Jednocześnie przedsiębiorstwom doskwiera presja kosztowa związana z cenami energii i kosztami pracowniczymi. Presja płacowa pozostaje względnie stabilna i jest silniejsza niż w sierpniu ub.r. Towarzyszy temu stygnący popyt na pracę" - przekazał.
Miesięczny Indeks Koniunktury powstał na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczane są na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw. (PAP)