Prowadzenie firmy w 2019 r. - podsumowanie i perspektywy w 2020 r.

Co przyniesie nowy rok? Perspektywy dla biznesu w 2020 roku i podsumowanie 2019 r. 

Aby dowiedzieć się jak przedsiębiorcy oceniają kondycję swoich firm na koniec, niełatwego dla biznesu, 2019 roku oraz jak oceniają perspektywy na przyszły rok, Business Centre Club przeprowadził coroczne badanie ankietowe wśród swoich członków – menedżerów i właścicieli firm z całego kraju.* 

Wynika z nich, że: 

• więcej, bo aż 97,7% badanych przedsiębiorców uważa, że rząd nie poprawił w ostatnim roku warunków prowadzenia działalności gospodarczej (w ub. roku twierdziło tak 88,9%) 
• wzrosła liczba ankietowanych przedsiębiorców, do 95,2% (75,6% w poprzednim badaniu), których zdaniem sytuacja w Polsce w kolejnym roku nie będzie sprzyjać prowadzeniu biznesu 
• 7,3% przedsiębiorców przewiduje, że w nowym roku sytuacja finansowa ich przedsiębiorstwa poprawi się (rok temu wskazała tak jedna piąta firm), a 75,6% ocenia, że pozostanie ona zbliżona do tej w 2019 r. (rok wcześniej odpowiednio 68,9%); pogorszenia sytuacji finansowej w przyszłym roku względem mijającego roku spodziewa się 17,1% (w poprzednim badaniu – 11,1%) 
• 58,2% spodziewa się umiarkowanego wzrostu kosztów działalności gospodarczej w przyszłym roku, w relacji do wartości sprzedaży, a 30,2% znacznego wzrostu (w poprzednim badaniu było to odpowiednio po 42,2%) 
• tak samo jak w ubiegłorocznej edycji badania, 48,9% przedsiębiorców przewiduje umiarkowany wzrost obciążeń podatkowych względem 2019 r., a ich znaczny wzrost – 20,9% 
• wzrost sprzedaży do 5% w 2020 r. prognozuje 54,8% ankietowanych firm (w poprzednim badaniu 26,7%); a wzrost sprzedaży wielkości 5-10% – 26,2% (spadek względem poprzedniego roku  z 40% wskazań), natomiast wzrostu sprzedaży powyżej 10% spodziewa się 9,5% przedsiębiorstw (w ub. r. było to nieco ponad 22%) 
• w większości firm zatrudnienie i wynagrodzenia w 2020 r. pozostaną na podobnym poziomie jak w mijającym roku – deklaruje tak odpowiednio 69,8% oraz 62,8% (w ub. roku było to 48,9% oraz 38,6%); żadne przedsiębiorstwo nie zakłada scenariusza zmniejszenia wynagrodzeń, a ich wzrost o więcej niż średnia krajowa, czyli 6% planuje 37,2% przedsiębiorców; mniej, bo 20,9% firm, planuje wzrost zatrudnienia   
• 37,2% badanych przedsiębiorstw deklaruje, że planowane wydatki inwestycyjne będą na podobnym poziomie jak w 2019 roku (w poprzednim roku 60%), a znacznie mniejsze inwestycje planuje 25,6% (w ub. roku ok. 18%) badanych podmiotów, zaś 20,9% nie planuje żadnych znaczących inwestycji (10,2% w ub. roku); znacznie większe inwestycje deklaruje 16,3% (rok temu – 20%) 
• 60,5% ankietowanych ocenia kondycję firmy na koniec 2019 r. jako dobrą, a 16,3% jako bardzo dobrą (w ubiegłorocznym badaniu było to odpowiednio 40% i 33,3%).

  Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2020 Podatki. Rachunkowość. Prawo pracy. ZUS

Problemy biznesu w 2019 roku 

Zdaniem przedsiębiorców, największym problemem w prowadzeniu biznesu w mijającym roku były: trudności z pozyskaniem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach (81,4%), zbyt częste zmiany przepisów (65,1%) zbyt szybko rosnące płace (60,5%), wysoka presja konkurencyjna na ceny i w rezultacie niskie marże zysku (60,5%), wysokie obciążenia podatkowe i para-podatkowe (51,2%). Większym problemem niż rok wcześniej były też wysokie ceny energii (39,5%) i niesprawność wymiaru sprawiedliwości w sprawach gospodarczych (25,6%), a także nieuczciwa konkurencja i szara strefa (20,9%), choć tutaj nastąpił spadek względem ubiegłego roku o kilkanaście punktów procentowych (z 35,6% wskazań). 

Najbardziej obciążające regulacje…  

Najbardziej obciążające dla firm w przyszłym roku będą zdaniem przedsiębiorców, skutki już obowiązujących w 2019 r. regulacji lub wchodzących w życie w nadchodzącym roku, m.in. Pracownicze Plany Kapitałowe (65,9% – ponaddwukrotny wzrost wskazań względem ub. roku – z 30,2%), nowelizacja przepisów karnoskarbowych (43,9%), obowiązkowa podzielona płatność (split payment) VAT dla wybranych branż (39%) ograniczenie liczby i mocy ochronnej interpretacji podatkowych (29,3%), rozszerzenie raportowania SENT (26,8%), obowiązek raportowania schematów podatkowych (24,4%), danina solidarnościowa (również 24,4%), zmiany prawne zwiększające ryzyko utraty własności jak np. konfiskata rozszerzona, czy zarząd komisaryczny (19,5%). 

… oraz wspierające biznes 

Przedsiębiorcy wskazali również te regulacje, które ich zdaniem wspierałyby rozwój biznesu w nachodzącym roku: ułatwienie procesu zatrudniania obcokrajowców, definitywny brak regulacji dot. 30-krotności (i brak powrotu tego tematu do debaty rządowej), dłuższe vacatio legis dla nowych przepisów podatkowych (np. od posiadanych robotów), bardziej przyjazne przepisy ochrony środowiska i wsparcie dla OZE, ograniczenie zmian prawnych, mniej formalności i obowiązków raportowania oraz uproszczenie procedur administracyjnych, czy „wyeliminowanie bezsensownych inwestycji spółek Skarbu Państwa”. 

Spośród już wdrażanych lub wdrożonych przez rząd przepisów wspierających biznes przedsiębiorcy wymieniają wprowadzenie regulacji prawnych i ulg dla firm, które inwestują w nowe technologie, obniżenie CIT-u w zamian za inwestycje. 

Zadania dla rządu w 2020 r. 

Ankietowani przedsiębiorcy, wskazali również najpilniejsze wyzwania i problemy, którymi powinien zająć się rząd w nadchodzącym roku: 

1. Uprościć procedury zatrudniania cudzoziemców oraz poprawić regulujące je przepisy. 
2. Obniżyć obciążenia ZUS-owskie płac. Zmniejszać koszty pracy. 
3. Wprowadzić PPK wyłącznie za zgodą pracodawcy. 
4. Poprawić w Kodeksie Pracy zapis dotyczący urlopów, aby od dni przebywania na zasiłku chorobowym nie naliczać urlopu. 
5. Zmniejszyć obciążenia administracyjne dla małych i średnich firm. 
6. Zastopować wprowadzanie na szybko, często bez konsultacji, zmiany prawa gospodarczego i skarbowego. 
7. Ograniczyć negatywny wpływ zbyt wysokiej dynamiki wzrostu kosztów prowadzenia działalności (płac, wdrożenia PPK), ponieważ brakuje mechanizmów kompensujących tak dużą dynamikę wzrostu kosztów w stosunku do dynamiki efektywności przemysłu w Polsce. 
8. Zwrot nadpłaconego na początku roku CIT, w ciągu roku, w przypadku gorszych wyników finansowych w kolejnych miesiącach. 
9. Dofinansowanie do instalacji fotowoltaicznych lub OZE dla firm na potrzeby własne. Inne regulacje w obszarze cen energii elektrycznej. 
10. Ograniczyć inflację prawa, prowadzić szerokie konsultacje przy zmianie przepisów prawa (nie uchwalać w 3 dni bez analiz prawnych i opinii interesariuszy). Ciągle wprowadzanie nowych, nieprzemyślanych regulacji destabilizuje przedsiębiorcom prace, ponieważ nie mogą efektywnie planować. 
11. Uprościć system podatkowo-skarbowy, zwłaszcza ustawę o VAT – termin „interpretacja” nie powinien istnieć w słowniku przedsiębiorcy – jasność przepisów sprzyja ich przestrzeganiu. 
12. Reagować na zmiany klimatyczne – ograniczenie emisji CO2 powinno zostać wprowadzone nawet kosztem rozwoju gospodarczego. 
13. Usprawnić pracę sądów. 
14. Zmienić system funduszy unijnych, aby wspierał dofinansowanie realnych inwestycji z jednoczesnym zmniejszeniem biurokracji. 
15. Sankcje skarbowe (np. biała lista VAT, płatność na konta zgłoszone do US) muszą iść w parze z dostępnością narzędzi informatycznych (nie może być ograniczania liczba zapytań dziennych o rejestrację VAT czy konto bankowe). Skoro rządzący w 2019 roku wymusili dalekoidący postęp w zakresie raportowania cyfrowego, to fair byłoby nałożyć obowiązek raportowania oświadczeń majątkowych przez osoby zobowiązane ustawą również w postaci cyfrowej (dziś wypełniane ręcznie, nieczytelne, bez ustalonego formatu). Brakuje możliwości automatyzacji analizy takich oświadczeń.