Komisja Europejska przyjęła 31 stycznia 2013 r. europejski plan działania na rzecz handlu detalicznego oraz zieloną księgę w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw między przedsiębiorstwami produktów spożywczych i niespożywczych.
Sektor usług handlu detalicznego i hurtowego jest jednym z najważniejszych w gospodarce UE i powinien odgrywać pierwszorzędną rolę w pobudzaniu wzrostu gospodarczego i tworzeniu miejsc pracy zgodnie ze strategią „Europa 2020”. Sektor ten generuje 11 proc. unijnego PKB i zatrudnia niemal 33 miliony osób, oferując możliwość zatrudnienia przede wszystkim młodym ludziom, kobietom i osobom o niskim poziomie umiejętności lub kwalifikacji. W tym sektorze działalność prowadzi 29 proc. europejskich MŚP.
Wciąż jednak istnieje wiele barier, które komplikują funkcjonowanie transgranicznej działalności zaopatrzeniowej, utrudniają konsumentom dostęp do transgranicznych usług detalicznych, a sprzedawcom detalicznym − wchodzenie na rynek.
Przeciwko komu stosuje się nieuczciwe praktyki rynkowe
Komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług Michel Barnier powiedział: „Detaliści mają do odegrania ważną rolę w zagwarantowaniu konsumentom korzyści wynikających z jednolitego rynku. Wciąż jednak istnieją bariery utrudniające stworzenie efektywnego i konkurencyjnego wspólnego rynku usług detalicznych. Plan działania przedstawia strategię, której celem jest poprawa konkurencyjności sektora detalicznego oraz jego wydajności gospodarczej, środowiskowej i społecznej”. Komisarz dodał również: „Musimy też postępować zgodnie z zasadami fair play. Nieuczciwe praktyki handlowe zagrażają kondycji finansowej firm i sprawiają, że łańcuch dostaw jest nieefektywny. Konsumentom należy się dostęp do produktów po konkurencyjnych cenach, lecz i dostawcy muszą otrzymywać za swoje produkty godziwą zapłatę”.
Odpowiedzialność karna przedsiębiorcy za nieuczciwe praktyki rynkowe
Działania w ramach europejskiego planu działania na rzecz sprzedaży detalicznej obejmują pięć priorytetów:
- wzmocnienie pozycji konsumentów poprzez zapewnienie im odpowiednich informacji
- zwiększenie dostępności usług detalicznych poprzez promowanie wymiany między państwami członkowskimi najlepszych praktyk z zakresu planowania biznesowego i przestrzennego
- budowanie sprawiedliwszych i bardziej zrównoważonych relacji handlowych na całej długości łańcucha dostaw produktów spożywczych i niespożywczych
- zapewnienie lepszego połączenia między handlem detalicznym a innowacjami
- stworzenie lepszego środowiska pracy, na przykład poprzez lepsze dopasowywanie potrzeb pracodawców i kwalifikacji personelu.
Ochrona firm przed oszustwami marketingowymi
Czym są nieuczciwe praktyki rynkowe
Komisja utworzy stałą grupę ds. konkurencyjności w handlu detalicznym, która pomoże w opracowywaniu dalszych szczegółowych celów dotyczących określonych obszarów, monitorowaniu postępów i wydawaniu zaleceń w celu zapewnienia pełnego wdrożenia środków zawartych w planie działania. W razie potrzeby grupa będzie doradzać Komisji w sprawie nowych, dodatkowych działań, które można by zaproponować.
Jednym z najważniejszych działań jest zielona księga rozpoczynająca konsultacje w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw między przedsiębiorstwami produktów spożywczych i niespożywczych. Została ona przyjęta równocześnie z planem działania. Konsultacje potrwają trzy miesiące i pozwolą Komisji ocenić rozmiar zjawiska nieuczciwych praktyk handlowych oraz zgromadzić informacje o ich wpływie na gospodarkę i na działalność transgraniczną. Celem konsultacji jest przeanalizowanie skuteczności systemów samoregulacji oraz ram prawnych, które w celu zwalczania zjawiska nieuczciwych praktyk wprowadzono na poziomie krajowym. Przeanalizowana zostanie również kwestia tego, czy różnorodność rozwiązań krajowych nie doprowadzi do rozdrobnienia jednolitego rynku. Wszystkie zainteresowane strony zapraszamy do przedstawienia swoich opinii w odpowiedzi na pytania zawarte w zielonej księdze. Termin upływa 30 kwietnia 2013 r.
Kodeksy dobrych praktyk a nieuczciwe praktyki rynkowe
Aby rozwiązać problem nieuczciwych praktyk w sektorze żywności, w 2010 r. w ramach Forum Wysokiego Szczebla do spraw Poprawy Funkcjonowania Łańcucha Dostaw Żywności utworzono platformę ekspertów ds. praktyk w zakresie umów zawieranych między przedsiębiorstwami.
Podczas posiedzenia forum w grudniu 2012 r. (zob. IP/12/1314) zapowiedziano, że problem zostanie rozwiązany na dwóch poziomach. Przyjęcie zielonej księgi w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw między przedsiębiorstwami produktów spożywczych i niespożywczych odbywa się równolegle do prac tego forum. Jednocześnie Komisja przeprowadzi ocenę skutków różnych alternatywnych rozwiązań, od samoregulacji po przepisy prawne.
Bariery utrudniające funkcjonowanie jednolitego rynku handlu detalicznego zostały wskazane w sprawozdaniu Komisji dotyczącym nadzoru nad rynkiem detalicznym z lipca 2010 r. (zob. IP/10/885), w rezolucji Parlamentu Europejskiego pt. „W kierunku bardziej wydajnego i sprawiedliwego handlu detalicznego” z lipca 2011 r. oraz podczas zorganizowanych przez Komisję warsztatów mających na celu opracowanie planu działania, w których udział wzięli przedstawiciele najważniejszych zainteresowanych stron.
Źródło : Komisja Europejska