Czym takie usługi różnią się od tych, które świadczy np. szewc, fryzjer, krawiec? Przede wszystkim muszą być powszechnie dostępne, odpowiedniej jakości, świadczone bez przerwy i nawet, gdy ekonomicznie są nieopłacalne.
Gmina realizuje te zadania samodzielnie, albo powierza je spółkom komunalnym, w których ma całkowite udziały, najczęściej miejskim przedsiębiorstwom. W wielu przypadkach ma pozycję monopolisty – np. jest jedynym właścicielem sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, zarządza cmentarzami, czy komunikacją miejską – a konkurencja praktycznie nie istnieje. W takiej sytuacji prywatne przedsiębiorstwa są często dyskryminowane. Ponadto korzystanie z usługi odbywa się na podstawie umowy między odbiorcą, np. konsumentem, a posiadającym silną pozycję rynkową przedsiębiorstwem komunalnym. To sprawia, że na lokalnych rynkach często dochodzi do nadużyć. - Skutkiem takich zachowań jest eliminowanie konkurencji, a w ślad za tym wzrost cen i spadek jakości świadczonych usług – uważa Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, Prezes UOKiK.
Prezes UOKiK od początku 2011 roku wydała 31 decyzji dotyczących niedozwolonych praktyk na rynkach lokalnych z łączną karą ponad 1,1 mln zł. Gminy, spółki komunalne, miejskie przedsiębiorstwa nie tylko naruszają zbiorowe interesy konsumentów (12 decyzji), stosując niedozwolone klauzule, ale również nadużywają swojej pozycji dominującej (19 decyzji).
Polecamy: Jak chronić konsumentów?
Z praktykami monopolistycznymi gmin mamy do czynienia także na rynku usług cmentarnych. Urząd ustalił, że Zakład Usług Komunalnych Lubowidzki z Mrągowa obciążał innych przedsiębiorców opłatą za wyznaczanie miejsc grzebalnych – nie musiał jej płacić tylko jeden przedsiębiorca. Członkami zarządu ZUK są dzieci właściciela uprzywilejowanego zakładu pogrzebowego, obaj przedsiębiorcy mają siedzibę w tym samym budynku. Praktyka była niekorzystna przede wszystkim dla konkurentów, którzy musieli wliczać opłatę do kosztów swoich usług i oferować je po wyższej cenie. Przedsiębiorca zaprzestał stosowania kwestionowanej praktyki. Prezes UOKiK nałożyła na niego karę 2 480 zł.
Na rynkach lokalnych spotykamy się nie tylko z przejawem nadużywania pozycji rynkowej przez gminy, czy spółki komunalne. Często przedsiębiorcy naruszają zbiorowe interesy konsumentów, zamieszczając w stosowanych przez siebie wzorcach niedozwolone klauzule.
Polecamy: Jakie kompetencje ma Prezes UOKiK
Źródło: UOKiK