Początkowo niska dostępność tego rodzaju narzędzi stanowiła główną barierę w stosowaniu licytacji i aukcji w Polsce. W chwili obecnej jednak istnieje już na rynku wiele rozwiązań oferowanych zamawiającym zainteresowanym wykorzystaniem tego rodzaju instrumentów w procesie udzielania zamówień publicznych. Za niewielką opłatą wszyscy zamawiający mogą korzystać z programów licytacyjno-aukcyjnych, udostępnianych na zasadach komercyjnych.
Systemy te cechują się różnym poziomem rozbudowania. W przypadku większości z nich istnieje możliwość uzyskania profesjonalnej pomocy w przeprowadzeniu postępowania od firmy udostępniającej system – niektóre z takich firm oferują wręcz możliwość przeprowadzenia całej licytacji w imieniu i na rzecz zamawiającego. Oczywiście powoduje to zwiększenie kosztów, jakie trzeba ponieść w związku z korzystaniem z systemu, ale jednocześnie daje większą gwarancję powodzenia prowadzonych postępowań.
W roku 2009 darmowy system do prowadzenia licytacji elektronicznej udostępnił dla wszystkich zamawiających Urząd Zamówień Publicznych. System ten jest stosunkowo prosty w obsłudze i łatwy do opanowania.
Od stycznia 2010 r. system udostępniony przez Urząd umożliwia również prowadzenie aukcji elektronicznych. Warto zauważyć, że zamawiającym udostępnione zostały również wersje demonstracyjne tych systemów – za ich pomocą można zapoznać się z funkcjonowaniem systemów i przećwiczyć prowadzenie aukcji bądź licytacji przed wszczęciem prawdziwego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Oczywiście zamawiający może – jeżeli posiada takie możliwości – stworzyć bądź zlecić stworzenie własnego programu licytacyjno-aukcyjnego. Rozwiązanie to jest najbardziej kosztowne, wymaga większego nakładu pracy poświęconego na stworzenie programu i przeprowadzenie niezbędnych testów sprawdzających poprawność jego działania, ale umożliwia uzyskanie programu najbardziej dopasowanego do potrzeb i wymagań zamawiającego, z możliwością zintegrowania go z jego własnym systemem informatycznym a nadto zapewnia najszerszy i bezpośredni dostęp do wszelkich informacji związanych z prowadzonymi aukcjami i licytacjami oraz zapewnia pełną kontrolę nad przebiegiem prowadzonych postępowań.
System służący do prowadzenia aukcji i licytacji powinien być stabilny (nie „zawieszać się”) i wolny od błędów. Bardzo ważne jest również wprowadzenie mechanizmów zabezpieczających przed ewentualnymi problemami sprzętowymi. W toku licytacji mogą przecież zdarzyć się różne nieprzewidziane okoliczności – np. awaria serwera, na którym jest zainstalowany program aukcyjny, przerwy w łączności tego serwera z siecią Internet czy choćby braki w zasilaniu infrastruktury technicznej wykorzystywanej przez aukcję, które mogłyby powodować brak możliwości składania ofert w toku licytacji.
Polecamy: Jakie powinny być kryteria udzielania zamówień publicznych?
Dobrym rozwiązaniem, zapobiegającym negatywnym konsekwencjom wiążącym się z tego rodzaju niechcianymi okolicznościami jest uruchomienie systemu jednocześnie na co najmniej dwóch współpracujących ze sobą serwerach, tak, aby w przypadku awarii jednego z nich obsługa systemu mogła być kontynuowana przez drugi.
Niezwykle istotne jest również, aby system cechował się dużą przejrzystością. Oznacza to, że wszelkie operacje podejmowane przez zamawiającego i uczestników aukcji lub licytacji powinny być w systemie zapisywane – tak aby w razie potrzeby zamawiający był w stanie stosunkowo szybko do nich dotrzeć. Pozwoli to odtworzyć przebieg postępowania w przypadku, gdyby wykonawcy zgłaszali zaistnienie nieprawidłowości – i ustalić, czy licytacja lub aukcja była prawidłowa, czy też nie i niezbędne jest jej powtórzenie. Dodatkowo, w przypadku sformułowania ewentualnych zarzutów pod adresem zamawiającego, odtworzony przebieg aukcji lub licytacji będzie dowodem prawidłowego zachowania się zamawiającego i pozwoli na usunięcie wszelkich podejrzeń i zarzutów podważających bezstronność prowadzącego postępowanie.
Wykluczona jest jakakolwiek ingerencja zamawiającego w przebieg postępowania – w szczególności dokonywanie zmian w warunkach aukcji już po jej otwarciu, wpływanie na oferty wykonawców i proponowane przez nich ceny oraz blokowanie w jakikolwiek sposób w trakcie aukcji.
Polecamy: Do czego służy słownik CPV?
Artykuł jest fragmentem publikacji: „Instrumenty elektroniczne w procesie udzielania zamówień publicznych”. Została ona opracowana w ramach projektu systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.