Dla kogo spółka partnerska
Spółka partnerska ma służyć osobom, które wykonując wolny zawód chcą ze sobą współpracować. Zgodnie z art. 88 kodeksu spółek handlowych, partnerami mogą być:
• wyłącznie osoby fizyczne,
• uprawnione do wykonywania wolnego zawodu:
• adwokata,
• aptekarza,
• architekta,
• inżyniera budownictwa,
• biegłego rewidenta,
• brokera ubezpieczeniowego,
• doradcy podatkowego,
• maklera papierów wartościowych,
• doradcy inwestycyjnego,
• księgowego,
• lekarza,
• lekarza dentysty,
• lekarza weterynarii,
• notariusza,
• pielęgniarki,
• położnej,
• radcy prawnego,
• rzecznika patentowego,
• rzeczoznawcy majątkowego
• i tłumacza przysięgłego.
Wspólne wykonywanie określonych wolnych zawodów w ramach jednej spółki może być reglamentowane przez ustawy branżowe (np. ustawę o adwokaturze). Zawodów nie można łączyć w ramach spółki w sposób dowolny.
W odróżnieniu od pozostałych spółek – działalność prowadzona w jej ramach nie jest dowolna - musi mieć na celu wykonywanie określonych wolnych zawodów. To co jest istotne to możliwość ograniczenia odpowiedzialności partnerów za błędy ( i koszty) popełnione przez jednego z nich w ramach wykonywania zawodu (np. błąd w sztuce lekarskiej).
Spółka partnerska przewidziana jest dla osób wykonujących wolny zawód- jednak nie oferuje żadnemu wspólnikowi możliwości zupełnego zwolnienia się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki – co przy niejednokrotnie sporych kosztach działania (np. dużej kancelarii adwokackiej, czy biura architektonicznego)- może być ryzykowne. Stąd wielu przedstawicieli wolnych zawodów wybiera działanie w formie spółki komandytowej.
Zobacz: Jak starać się o środki na inwestycje - minireportaż
Zasady działania – patrz spółka jawna
W zakresie struktury wewnętrznej, prowadzenia spraw spółki, bazowych zasad reprezentacji i podziału zysków- spółka partnerska oparta jest o rozwiązania dotyczące spółki jawnej. W niniejszym artykule przedstawimy jedynie różnice pomiędzy spółką partnerską i jawną - odsyłając do artykułu dotyczącego tej drugiej.
Porównaj: Spółka jawna
Umowa i rejestracja
Firma
Firma spółki partnerskiej musi zawierać (oprócz nazwy własnej) –nazwisko przynajmniej jednego partnera oraz zwrot „i partnerzy” „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.
Kancelaria Adwokacka Kowalski i partnerzy. Takie oznaczenie przedsiębiorcy wskazuje nam, iż działa w ramach spółki partnerskiej- w innym wypadku nie można w firmie posłużyć się oznaczeniem „i partner” oraz „i partnerzy”.
Umowa i rejestracja
Różnice w umowie ( w porównaniu do spółki jawnej) wyrażają się w konieczności dodatkowego wskazania:
- wolnego zawodu wykonywanego przez wspólników
- wskazania wspólnika, który zobowiązuje się do ponoszenia pełnej odpowiedzialności za zobowiązania spółki (patrz odpowiedzialność wspólników w dalszej części opracowania). Od niedawna umowa spółki partnerskiej nie wymaga formy aktu notarialnego a tylko formy pisemnej.
Dodatkowo zgłaszając spółkę do rejestru do wniosku o wpis należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu.
Reprezentacja i prowadzenie spraw spółki – zarząd spółki
Co do zasady, podobnie jak w spółce jawnej, każdy partner ma prawo reprezentować spółki, o ile umowa, lub uchwała partnerów podjęta większością 3/4 głosów (w obecności 2/3 partnerów) nie pozbawi go takiego prawa. Podobnie jak w spółce jawnej uregulowane jest prowadzenie spraw spółki.
Zarząd
Jedyną istotną różnicą pomiędzy spółką jawną a partnerską jest w tym zakresie możliwość powołania zarządu- organu spotykanego co do zasady w spółkach kapitałowych (z o.o. i akcyjnej). Powołanie zarządu wymaga odpowiedniego zapisu w umowie spółki i nie jest obowiązkowe.
Członkowie zarządu spółki partnerskiej nie muszą być jej wspólnikami- całość zarządu może być powierzona osobom trzecim. Należy jednak pamiętać o tym, że niektóre ustawy branżowe zawierają ograniczenia w zakresie osób należących do zarządu spółki(np. spółka z udziałem adwokatów musi być zarządzana przez… adwokata).
Regulacje zarządu spółki partnerskiej (skład, powołanie, zmiana, funkcje, działanie) odwołują się bezpośrednio do zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Porównaj: Spółka z o.o.
Oznacza to, że partnerzy mogą w ogóle nie zajmować się biznesową stroną działań spółki – koncentrując się w zupełności na wykonywania zawodu. Nadal pozostają im uprawnienia kontrolne- w każdej chwili mogą również odwołać członków zarządu. Spółka partnerska jest jedyną spółką osobową, w której prowadzenie spraw spółki może być w całości powierzone osobom spoza grona wspólników.
Odpowiedzialność partnerów za zobowiązania spółki
Trochę inaczej niż w spółce jawnej uregulowana jest odpowiedzialność partnerów za zobowiązania spółki.
Partnerzy nie ponoszą odpowiedzialności osobistej (swoim majątkiem) – za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.
Oznacza to, że partner nie ponosi odpowiedzialności za błędy w sztuce popełnione przez pozostałych partnerów- nawet jeśli obciążają one również samą spółkę.
W przypadku jednak zobowiązań dotyczących funkcjonowania spółki- a nie związanych z wykonywanie wolnego zawodu partnerów (np. czynszu najmu, kosztów reklamy itp.)- odpowiedzialność partnerów kształtuje się tak samo jak w spółce jawnej.
Każdy partner może zobowiązać się do ponoszenia odpowiedzialności na zasadach określonych dla spółki jawnej – np. w zamian za wyższy udział w podziale zysków. Odpowiedzialność rozszerzona musi być opisana w umowie.
Należy również pamiętać, iż członkowie zarządu spółki partnerskiej ( o ile wspólnicy się na niego zdecydują) ponoszą odpowiedzialność za jej zobowiązania zgodnie z art. 299 ksh. Ich odpowiedzialność uruchamia się jeśli po przeprowadzeniu egzekucji spółka okaże się niewypłacalna, a zarząd nie wniósł o ogłoszenie upadłości spółki- kiedy były ku temu przesłanki.
Adam Kret