Podstawa prawna
Możliwość opatrzenia klauzulą wykonalności tytułu egzekucyjnego (wyroku, nakazu zapłaty, aktu notarialnego, czy bankowego tytułu egzekucyjnego) wydanego na rzecz jednego podmiotu, klauzulą na rzecz innego – możliwe jest w oparciu o art. 788 kodeksu postępowania cywilnego (kpc).
Zgodnie z jego treścią, jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.
Zobacz: Uprawnienia firm windykacyjnych - porada
Możliwość zastosowania
Jak łatwo zauważyć, powyższy przepis dotyczy przejścia określonych uprawnień już po rozpoczęciu postępowania sądowego – co więcej, również po uzyskaniu przez poprzedniego uprawnionego tytułu egzekucyjnego ( czy też, w przeciwnym kierunku, przejścia obowiązku na pozwanego).
Przejście to musi być potwierdzone odpowiednim dokumentem:
- urzędowym, przez co można rozumieć przede wszystkim orzeczenie sądowe (np. postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
Powód Jan Kowalski zmarł po wydaniu nakazu zapłaty przeciwko dłużnikowi. Jego spadkobiercy po przeprowadzeniu postępowania spadkowego, złożyli wniosek o opatrzenie nakazu klauzulą na ich rzecz.
- prywatnym- z podpisem urzędowo (np. notarialnie )poświadczonym, dotyczy to w szczególności umów cesji wierzytelności – zwykła forma pisemna będzie niewystarczająca.
Jeśli umowa będzie miała formę aktu notarialnego, skutecznie „konsumuje” urzędowe poświadczenie podpisu.
Co jeśli tytuł był już opatrzony klauzulą wykonalności
Przepis nie wskazuje wyraźnie, czy do podmiotowej zmiany klauzuli wykonalności może dojść w postępowaniu egzekucyjnym, odpowiedź na to pytanie odnaleźć można jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
W uchwale z dnia 29 października 2004 roku Sąd Najwyższy stwierdził, iż przepis art. 788 § 1 k.p.c. ma zastosowanie również w razie przeniesienia wierzytelności (przelewu) po wszczęciu postępowania egzekucyjnego. (III CZP 63/04, Biul. SN 2004/10/8) Orzeczenie to wpisuje się w linię orzeczniczą Sąd Najwyższy (por. m.in. III CZP 94/92, OSNC 1993/3/32)
Procedura
Aby uzyskać klauzulę wykonalności na orzeczenie wydane na inny podmiot, w sytuacji przejścia uprawnień, należy złożyć wniosek do sądu rejonowego ogólnej właściwości dłużnika (niekoniecznie, więc w tym samym sądzie, w którym toczyło się pierwotne postępowanie).
We wniosku należy przedstawić pełny stan faktyczny (czyli przyczyny zmiany podmiotowej po stronie wierzyciela), doręczyć komplet dokumentów:
- dot. umocowania do działania w imieniu konkretnego podmiotu (o ile jest to konieczne);
- dokument wspomniany w art. 788 kpc ( w oryginale lub poświadczony przez notariusza lub występującego w danym postępowania profesjonalnego pełnomocnika procesowego- adwokata, radcę prawnego, radcę Prokuratorii Generalne Skarbu Państwa, Rzecznika Patentowego).
- załączniki dla uczestników,
- dowód uiszczenia opłaty sądowej w wysokości 50 zł.
Uczestnikiem postępowania powinien być oprócz dłużnika, również pierwotny wierzyciel (o ile przejście nastąpiło w wyniku umowy cesji).
We wniosku należy wnieść o opatrzenie tytułu egzekucyjnego nową klauzulą oraz doręczenie odpisu.
Zobacz serwis: Windykacja