Co gdy poręczyłeś czyjś dług?

Monika Serwatka
Aplikantka radcowska
rozwiń więcej
W myśl postanowień Kodeksu cywilnego przez umowę poręczenia należy rozumieć zobowiązanie się poręczyciela względem wierzyciela do wykonania zobowiązania na wypadek, gdyby dłużnik nie wykonał zobowiązania.
Poręczenie stanowi klasyczną postać osobistego zabezpieczenia wierzytelności. Poręczenie jest umową dwustronną między wierzycielem a poręczycielem, do której nie potrzebna jest zgoda, ani nawet wiedza dłużnika. Jeżeli udzieliłeś poręczenia warto pamiętać, że jest ono wtórne i zależne od umowy, którą poręczyłeś (tzw. akcesoryjność umowy poręczenia). Co to oznacza w praktyce?

Akcesoryjność poręczenia względem długu głównego oznacza, że poręczenie nie może istnieć samodzielnie i zawsze związane jest z innym stosunkiem zobowiązaniowym (inną umową), dlatego wysokość twojego poręczenia jest zawsze ściśle związana z istnieniem i rozmiarem długu głównego. Jeżeli umowa główna była nieważna, to również nieważne staje się poręczenie. Jednak prawo przewiduje tu pewien wyjątek. Otóż w razie poręczenia za dług osoby, która nie mogła zobowiązać się z powodu braku zdolności do czynności prawnych, poręczyciel powinien spełnić świadczenie jako dłużnik mimo jeżeli w chwili poręczenia o braku zdolności tej osoby wiedział lub z łatwością mógł się dowiedzieć.

Kiedy i jak poręczyciel odpowiada

W myśl postanowień Kodeksu cywilnego przez umowę poręczenia należy rozumieć zobowiązanie się poręczyciela względem wierzyciela do wykonania zobowiązania na wypadek, gdyby dłużnik nie wykonał zobowiązania. Czy powyższe oznacza zatem, że poręczyciel będzie odpowiadał dopiero gdy dłużnik nie będzie mógł spełnić swojego świadczenia?
Nie, zgodnie bowiem z art. 881 Kodeksu cywilnego poręczyciel będzie odpowiedzialny jak dłużnik solidarny, gdy strony inaczej nie postanowiły. Powyższe oznacza, że jeżeli umowa poręczenia nie będzie zawierała postanowień określających, że poręczyciel będzie odpowiedzialny subsydiarnie (tj. posiłkowo) (czyli dopiero wtedy gdy uzyskanie świadczenia od dłużnika głównego nie będzie możliwe), wówczas poręczyciel będzie współdłużnikem solidarnym.

Porównaj: Jakie są skutki zwłoki dla dłużnika

Jaki jest zakres odpowiedzialności poręczyciela?

O zakresie odpowiedzialności poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika, dodatkowo czynność prawna dokonana przez dłużnika z wierzycielem już po udzieleniu poręczenia nie może zwiększyć zobowiązania poręczyciela.

Co nie wpływa na odpowiedzialność poręczyciela?

  • przelew wierzytelności (gdy wierzyciel przenosi swoją wierzytelność na osobę trzecią, wówczas wraz z wierzytelności przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa);
  • wstąpienie osoby trzeciej w prawa zaspokojonego wierzyciela (sytuacji gdy osoba trzecia spłaca wierzyciela i nabywa wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty np. jeśli płaci cudzy dług za który jest odpowiedzialna osobiście)

W przypadku przejęcia długu (umowy dłużnika lub wierzyciela z osobą trzecią, która wstępuje na miejsce dłużnika, który wówczas zostaje zwolniony z długu) poręczenie wygasa z chwilą przejęcia długu, chyba że poręczyciel lub osoba trzecia wyrazi zgodę na dalsze trwanie poręczenia.

Polecamy serwis Umowy

Za co jeszcze może odpowiadać poręczyciel?

Poręczyciel odpowiada w zakresie długu pierwotnego, dodatkowo poręczyciel może ponieść odpowiedzialność za skutki niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika głównego, np. odsetki czy kara umowna jeśli umowa zastrzegała kare umowną. Przy czym jeżeli zakres odpowiedzialności poręczyciela został ograniczony w umowie, poręczyciel odpowiada tylko do tej wysokości.

Wierzyciel z dłużnikiem nie mogą zwiększyć zobowiązania poręczyciela już po udzieleniu poręczenia.

Moja firma
Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

Jaki jest sekret sukcesu rodzinnych firm?
26 kwi 2024

Magazyn "Forbes" regularnie publikuje listę 100 najbogatszych Polaków. W pierwszej dziesiątce tegorocznego zestawienia jest kilku przedsiębiorców działających w firmach rodzinnych. Jaka jest ich recepta na sukces? 

Skuteczne kierowanie rozproszonym zespołem w branży medycznej
26 kwi 2024

Zarządzanie zespołem w branży medycznej to zadanie, które wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy, ale też głębokiego zrozumienia dynamiki interpersonalnej i psychologii pracy. Jako przedsiębiorca i założyciel BetaMed S.A., zawsze stawiałam przede wszystkim na rozwój kompetencji kierowniczych, które bezpośrednio przekładały się na jakość opieki nad pacjentami i atmosferę panującą w zespole.

GUS: Wzrósł indeks kosztów zatrudnienia. Czy wzrost kosztów pracy może być barierą w prowadzeniu działalności gospodarczej?
25 kwi 2024

GUS podał, że w IV kwartale 2023 r. indeks kosztów zatrudnienia wzrósł o 1,9 proc. kdk i 12,8 proc. rdr. Mimo to zmniejszył się udział firm sygnalizujących, że wzrost kosztów pracy lub presji płacowej może być w najbliższym półroczu barierą w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Biznesowy sukces na rynku zdrowia? Sprawdź, jak się wyróżnić
25 kwi 2024

W Polsce obserwujemy rosnącą liczbę firm, które specjalizują się w usługach związanych ze zdrowiem, urodą i branżą wellness. Właściciele starają się wyjść naprzeciw oczekiwaniom klientów i jednocześnie wyróżnić na rynku. Jak z sukcesami prowadzić biznes w branży medycznej? Jest kilka sposobów. 

Wakacje składkowe. Dla kogo i jak z nich skorzystać?
24 kwi 2024

Sejmowe komisje gospodarki i polityki społecznej wprowadziły poprawki redakcyjne i doprecyzowujące do projektu ustawy. Projekt ten ma na celu umożliwić przedsiębiorcom tzw. "wakacje składkowe", czyli przerwę od płacenia składek ZUS.

Czego najbardziej boją się przedsiębiorcy prowadzący małe biznesy? [BADANIE]
23 kwi 2024

Czego najbardziej boją się małe firmy? Rosnących kosztów prowadzenia działalności i nierzetelnych kontrahentów. A czego najmniej? Najnowsze badanie UCE RESEARCH przynosi odpowiedzi. 

AI nie zabierze ci pracy, zrobi to człowiek, który potrafi z niej korzystać
23 kwi 2024

Jak to jest z tą sztuczną inteligencją? Zabierze pracę czy nie? Analitycy z firmy doradczej IDC twierdzą, że jednym z głównych powodów sięgania po AI przez firmy jest potrzeba zasypania deficytu na rynku pracy.

Niewypłacalność przedsiębiorstw. Od początku roku codziennie upada średnio 18 firm
23 kwi 2024

W pierwszym kwartale 2023 r. niewypłacalność ogłosiło 1635 firm. To o 31% więcej niż w tym okresie w ubiegłym roku i 35% wszystkich niewypłacalności ogłoszonych w 2023 r. Tak wynika z raportu przygotowanego przez ekonomistów z firmy Coface.  

Rosnące płace i spadająca inflacja nic nie zmieniają: klienci patrzą na ceny i kupują więcej gdy widzą okazję
22 kwi 2024

Trudne ostatnie miesiące i zmiany w nawykach konsumentów pozostają trudne do odwrócenia. W okresie wysokiej inflacji Polacy nauczyli się kupować wyszukując promocje i okazje cenowe. Teraz gdy inflacja spadła, a na dodatek rosną wynagrodzenia i klienci mogą sobie pozwolić na więcej, nawyk szukania niskich cen pozostał.

pokaż więcej
Proszę czekać...