Jaki cel postępowania zabezpieczającego?
Rozpatrywanie sprawy w sądzie wymaga czasu. W tym czasie działania dłużnika mogą doprowadzić do tego, że wierzyciel pomimo wygranej de facto będzie pozbawiony prawnej możliwości jego egzekucji. Przykładowo w sprawie o zapłatę oznaczonej sumy pieniędzy, zanim zapadnie wyrok, dłużnik może podjąć działania, które uniemożliwią powodowi egzekucję tej należności. Z drugiej strony w sprawie o naruszenie dóbr osobistych, jeżeli sprawa będzie toczyć się odnośnie zakazu określonej publikacji, opublikowanie jej przed wyrokiem sądu w rzeczywistości oznaczać będzie zaistnienie szkód po stronie powoda.
Na te dylematy ma właśnie odpowiadać postępowanie zabezpieczające, które zgodnie z art. 730 § 1 kodeksu postępowania cywilnego w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Istotą tego postępowanie jest udzielenie natychmiastowej, choć tymczasowej ochrony prawnej, w celu zagwarantowania osiągnięcia celu prowadzonej sprawy sądowej.
Zobacz serwis: Windykacja
Dopuszczalność
Kwestie dopuszczalności zastosowania postępowania zabezpieczającego określa cytowany wyżej art. 730 § 1 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z jego brzmieniem postępowanie to jest dozwolone w każdej sprawie cywilnej. Dopuszczalność postępowania zabezpieczającego istnieje niezależnie od trybu, czy rodzaju postępowania właściwego dla danego roszczenia, a nawet tego, czy dane rozstrzygnięcie sądu będzie się nadawać do egzekucji.
Oznaczenie „sprawy cywilne” należy rozumieć zgodnie z treścią art. 1 kodeksu postępowania cywilnego, co daje mu szersze znaczenie. Innymi słowy postępowanie zabezpieczające jest dopuszczalne w sprawach cywilnych, tak jak rozumie to art. 1 kodeksu postępowania cywilnego, przy tym musi być również spełniony warunek dopuszczalności drogi sądowej (art. 2 kodeksu postępowania cywilnego).
Zabezpieczeniu podlegać będą nie tylko roszczenia pieniężne, w tym typowe roszczenia o zapłatę. Zabezpieczeniu może podlegać także roszczenie o ustalenie i o ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa.
Zobacz serwis: Prawo dla firm
Wniosek o zabezpieczenie
Postępowanie zabezpieczające jest inicjowane na wniosek zainteresowanej strony. Wniosek o zabezpieczenie musi jednak uprawdopodobnić roszczenie i wykazać interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.