Uchwalona 1 marca przez Sejm nowela ustawy o obrocie instrumentami finansowymi umożliwia stosowanie unijnych przepisów dotyczących rynków instrumentów finansowych (dyrektywa MiFID2 oraz rozporządzenie MiFIR).
Podczas wtorkowego posiedzenia senackiej Komisji Budżetu i Finansów Publicznych propozycje doprecyzowujących poprawek złożyło senackie biuro legislacyjne, ale komisja, na wniosek jej przewodniczącego Grzegorza Biereckiego (PiS), zdecydowała o zarekomendowaniu całej izbie przyjęcie noweli bez poprawek.
Regulacje MiFID są jedną z największych zmian regulacyjnych w historii, mających wpływ na wszystko - od badań inwestycyjnych po realizację transakcji.
Wiceprzewodniczący komisji finansów publicznych Jan Szewczak powiedział przed głosowaniem, że dyrektywa MiFID2 razem z załącznikami liczy około 1300 stron.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Nowe przepisy zmierzają pośrednio m.in. do podniesienia poziomu zaufania inwestorów, ograniczenia ryzyka zakłóceń na rynkach instrumentów finansowych oraz ograniczenia niepotrzebnych kosztów ponoszonych przez uczestników rynku. Oczekuje się, że proponowane rozwiązania zwiększą poziom przejrzystości rynku dla jego uczestników oraz zapewnią im równe warunki działania.
Wśród najważniejszych propozycji zawartych w noweli jest m.in. wprowadzenie nowej kategorii systemu obrotu – zorganizowanej platformy obrotu OTF. Będzie ona służyć obrotowi obligacjami, strukturyzowanymi produktami finansowymi, uprawnieniami do emisji oraz instrumentami pochodnymi. Dzięki temu - jak wskazano, możliwe będzie zapewnienie większej przejrzystości i skuteczności na rynkach finansowych.
W ustawie znalazła się też definicja handlu algorytmicznego, definicja techniki handlu algorytmicznego o wysokiej częstotliwości oraz definicja bezpośredniego dostępu elektronicznego.
Jedną z najbardziej istotnych zmian z punktu widzenia małych i średnich przedsiębiorców jest wprowadzenie "nowego rodzaju systemu obrotu instrumentami finansowymi - alternatywnego systemu obrotu instrumentami finansowymi małych i średnich przedsiębiorców". "Celem wyodrębnienia tego systemu obrotu i wprowadzenia dedykowanych mu regulacji jest ułatwienie dostępu do kapitału małym i średnim przedsiębiorstwom oraz ułatwienie dalszego rozwoju specjalistycznych rynków, które stawiają sobie za cel zaspokajanie ich potrzeb" - napisano w uzasadnieniu do zmian.
Zobacz: Prawo dla firm
Nowela przewiduje ponadto wymogi dla osób zasiadających we władzach spółek, prowadzących rynek regulowany, a także ogranicza liczbę funkcji członka zarządu lub rady nadzorczej pełnionych przez jedną osobę.
Unijna dyrektywa MiFID2 i rozporządzenie MiFIR mają zastąpić obowiązującą dyrektywę MiFIDl, która ustanawiała ramy regulacyjne, dotyczące świadczenia usług inwestycyjnych przez banki i firmy inwestycyjne w zakresie instrumentów finansowych, wprowadzała też zasady prowadzenia rynków regulowanych przez operatorów rynku.
Dyrektywa ta m.in. umożliwiła swobodną ogólnoeuropejską konkurencję między giełdami i alternatywnymi systemami obrotu oraz umożliwiała bankom świadczenie usług inwestycyjnych na obszarze całej Unii Europejskiej pod warunkiem spełnienia określonych wymogów.
"Jednocześnie kryzys finansowy ujawnił słabości w funkcjonowaniu i przejrzystości rynków finansowych, tym samym uwypuklając potrzebę wzmocnienia ram regulujących rynki instrumentów finansowych. W związku z tym dyrektywa MiFIDl została częściowo przekształcona w dyrektywę MiFID2, a częściowo zastąpiona rozporządzeniem MiFIR" - informował resort finansów w uzasadnieniu projektu noweli.
Z uzasadnienia wynika, że "dyrektywa MiFID2 i rozporządzenie MiFIR łącznie stanowią ramy prawne regulujące wymogi mające zastosowanie do firm inwestycyjnych, rynków regulowanych, dostawców usług w zakresie udostępniania informacji oraz firm z państw trzecich świadczących usługi inwestycyjne lub prowadzące działalność inwestycyjną w Unii Europejskiej".
Z tym, że dyrektywa MiFID2 obejmuje m.in. przepisy regulujące zezwolenia na prowadzenie działalności, nabywanie znacznego pakietu akcji, uprawnienia organów nadzoru państwa członkowskiego oraz system nakładania kar. Rozporządzenie MiFIR z kolei m.in. określa wymogi w zakresie podawania do publicznej wiadomości danych dotyczących przejrzystości obrotu oraz ujawniania danych transakcyjnych właściwym organom.